Η ΕΕ δίνει ώθηση στην κινητικότητα μηδενικών εκπομπών χρηματοδοτώντας 42 έργα με πάνω από 424 εκατ. ευρώ

Η Επιτροπή ανακοινώνει σήμερα την επιλογή 42 νέων έργων για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων, τα οποία θα λάβουν στήριξη από την ΕΕ ύψους άνω των 424 εκατ. ευρώ. Τα έργα αυτά θα συμβάλουν στην εγκατάσταση σημείων ηλεκτρικής επαναφόρτισης και σταθμών ανεφοδιασμού με υδρογόνο, καθώς και στον εξηλεκτρισμό των αερολιμένων, φέρνοντας την Ευρώπη πιο κοντά στους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας. Η χρηματοδότηση θα προέλθει από τον Μηχανισμό για τις Υποδομές Εναλλακτικών Καυσίμων (AFIF), ο οποίος αποτελεί μέρος του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF).

Η Επίτροπος Μεταφορών κ. Αντίνα Βαλεάν δήλωσε σχετικά: «Από το 2021, η ΕΕ έχει διαθέσει πάνω από 1,3 δισ. ευρώ σε διάφορα έργα, μέσω του AFIF, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα την εγκατάσταση 26.396 σημείων ηλεκτρικής επαναφόρτισης, 202 σταθμών ανεφοδιασμού με υδρογόνο και τον εξηλεκτρισμό των επίγειων λειτουργιών σε 63 αερολιμένες. Η τελευταία αυτή πρόσκληση υποβολής προτάσεων έργων υπήρξε η πλέον επιτυχής μέχρι στιγμής, τόσο από ποσοτική άποψη όσο και από την άποψη της ποιότητας των έργων που προτάθηκαν, αντικατοπτρίζοντας το αυξανόμενο ενδιαφέρον για υποδομές υδρογόνου και ηλεκτρικής φόρτισης.»

Το AFIF χρηματοδοτεί την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων κατά μήκος του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) της ΕΕ. Ο μηχανισμός αυτός λειτουργεί μέσω μιας μόνιμης πρόσκλησης υποβολής προτάσεων για έργα. Η χρηματοδότηση αυτή αποτελεί μέρος της δεύτερης φάσης του AFIF (2024-2025), που στηρίζει ιδίως τους στόχους του νέου κανονισμού για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων (AFIR), καθώς και τους στόχους που καθορίζονται στους κανονισμούς ReFuelEU Aviation (για τις αεροπορικές μεταφορές) και FuelEU Maritime (για τις θαλάσσιες μεταφορές).

Η μόνιμη πρόσκληση υποβολής προτάσεων του AFIF είναι επί του παρόντος ανοικτή, με προϋπολογισμό ύψους ενός δισ. ευρώ για την περίοδο 2024-2025. Η πρώτη προθεσμία υποβολής προτάσεων λήγει στις 24 Σεπτεμβρίου 2024.

Περισσότερες λεπτομέρειες είναι διαθέσιμες εδώ.

(Για περισσότερες πληροφορίες: Adalbert Jahnz — Τηλ.: + 32 2 295 31 56· Anna Wartberger — Τηλ.: + 32 2 298 25 04)

Η περίοδος δασικών πυρκαγιών του 2023 υπήρξε μία από τις χειρότερες στην ιστορία της ΕΕ σύμφωνα με μια νέα έκθεση της Επιτροπής

Πέρυσι, πάνω από πέντε εκατομμύρια (5.040.020) στρέμματα, έκταση διπλάσια από το μέγεθος του Λουξεμβούργου, κατακάηκαν από δασικές πυρκαγιές, σύμφωνα με την προκαταρκτική έκθεση του 2023 για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, η οποία δημοσιεύτηκε σήμερα από το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής.

Σύμφωνα με την έκθεση, οι πυρκαγιές αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2023, πλήττοντας κυρίως την περιοχή της Μεσογείου. Η δε μεγαλύτερη μεμονωμένη πυρκαγιά που έχει εκδηλωθεί στην Ευρώπη από τη δεκαετία του 1980 έπληξε την Ελλάδα (την περιοχή της Αλεξανδρούπολης). Η κλιματική αλλαγή καθιστά τις δασικές πυρκαγιές όλο και πιο συχνές. Και η κατάσταση θα επιδεινωθεί, όπως επισημαίνει η ευρωπαϊκή έκθεση αξιολόγησης των κλιματικών κινδύνων που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο. Οι δασικές πυρκαγιές πλήττουν όλο και περισσότερο περιοχές που στο παρελθόν δεν θεωρούνταν επιρρεπείς σε πυρκαγιές.

Επιπλέον, τα προκαταρκτικά στοιχεία για τους τρεις πρώτους μήνες του 2024 δείχνουν ότι έχει σχεδόν διπλασιαστεί ο μέσος αριθμός πυρκαγιών, αν και οι εν λόγω πυρκαγιές δεν είχαν σημαντικό αντίκτυπο όσον αφορά την έκταση των καμένων περιοχών.

Από την ανάλυση ανά τύπο βλάστησης για το 2023 προκύπτει ότι το 37% της συνολικής καμένης έκτασης καλυπτόταν από θάμνους και σκληροφυλλική βλάστηση, που χαρακτηρίζεται από σκληρά και παχιά φύλλα και έχει υποστεί παρατεταμένες περιόδους ξηρασίας, ενώ το 26% (1.200.000 στρέμματα) αφορούσε δάση. Σύμφωνα με την έκθεση, οι δασικές πυρκαγιές είχαν ως αποτέλεσμα σοβαρές ζημίες στο περιβάλλον, παράγοντας περίπου 20 μεγατόνους εκπομπών CO2, που ισοδυναμούν σχεδόν με το ένα τρίτο του συνόλου των εκπομπών από τις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές στην ΕΕ σε έναν χρόνο. Τα τρία χειρότερα χρόνια αυτού του αιώνα όσον αφορά την έκταση των καμένων εκτάσεων, όπως καταγράφηκαν από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS), ήταν το 2017 (9.884.270 στρέμματα), το 2022 (8.372.120 στρέμματα) και το 2007 (5.883.880 στρέμματα). Η τελική έκθεση του 2023, η οποία θα ενσωματώσει τις εθνικές συνεισφορές, αναμένεται να δημοσιευθεί το φθινόπωρο.

Τον Μάρτιο του 2024 η Επιτροπή δημοσίευσε μια ανακοίνωση σχετικά με την ενίσχυση της ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή στην ΕΕ και την αποτελεσματική διαχείριση των κλιματικών κινδύνων. Στο πλαίσιο της λήψης άμεσων μέτρων, απαιτείται ενισχυμένη πρόληψη, συμπεριλαμβανομένων λύσεων που βασίζονται στη φύση, καλύτερη ετοιμότητα χάρη σε συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και αποτελεσματικά μέσα πυρόσβεσης που διατίθενται μέσω του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ.

(Για περισσότερες πληροφορίες: Johannes Bahrke- Τηλ.: + 32 2 298 66 99· Tim McPhie — Τηλ.: + 32 2 295 86 02)

Στο 9ο φόρουμ για τη συνοχή που ξεκινά αύριο θα συζητηθούν τα κύρια συμπεράσματα της 9ης έκθεσης για τη συνοχή και το μέλλον της πολιτικής συνοχής στην Ευρώπη

Αύριο, το 9ο φόρουμ για τη συνοχή, μια πολιτική εκδήλωση υψηλού επιπέδου που διοργανώνεται κάθε τρία χρόνια από την Επίτροπο Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων κ. Ελίζα Φερέιρα, ξεκινά τις εργασίες του στο συνεδριακό κέντρο Square στις Βρυξέλλες.

Το φόρουμ θα συγκεντρώσει περίπου 1.000 εκπροσώπους από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, τους κοινωνικούς και οικονομικούς εταίρους, την ακαδημαϊκή κοινότητα και τις ΜΚΟ, για να εξετάσουν τον σημαντικό ρόλο της πολιτικής συνοχής στη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων και στην ενίσχυση της ευημερίας των ανθρώπων που ζουν στην Ευρώπη.

Βασικοί ομιλητές τη φετινή χρονιά θα είναι η Πρόεδρος κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία θα ανοίξει την εκδήλωση απευθύνοντας ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα, ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος κ. Μάρος Σέφτσοβιτς και οι Επίτροποι κ. Νικολά Σμιτ και κ. Ελίζα Φερέιρα.

Αυτή η διήμερη εκδήλωση αποτελεί ευκαιρία προβληματισμού σχετικά με την κατάσταση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής στην ΕΕ, τον αντίκτυπο των ταμείων συνοχής στην καθημερινή ζωή εκατομμυρίων Ευρωπαίων, τον ρόλο των πόλεων στην περιφερειακή ανάπτυξη, το πώς οι ενωσιακές και οι εθνικές πολιτικές μπορούν να διασφαλίσουν μεγαλύτερη συνοχή, καθώς και το πώς η πολιτική συνοχής μπορεί να στηρίξει καλύτερα τις περιφέρειες και τα κράτη μέλη στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβασή τους και τη δημογραφική αλλαγή.

Η εκδήλωση θα αποτελέσει επίσης ευκαιρία να συζητηθούν τα κύρια συμπεράσματα της 9ης έκθεσης για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή, η οποία δημοσιεύτηκε τον περασμένο μήνα, και να εξεταστούν τα διδάγματα που αντλήθηκαν τα τελευταία χρόνια, ώστε να διασφαλιστεί ότι η πολιτική συνοχής θα συνεχίσει να ενισχύεται και εκσυγχρονίζεται.

Το πρόγραμμα της εκδήλωσης είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα του Φόρουμ, ενώ όλες οι συνεδριάσεις θα μεταδοθούν διαδικτυακά από το EbS. Στις 11 Απριλίου, στις 19:00 (ώρα Κύπρου), η Επίτροπος κ. Φερέιρα θα παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου στην αίθουσα Silver Hall του συνεδριακού κέντρου Square. Οι δημοσιογράφοι που επιθυμούν να παραστούν καλούνται να στείλουν ηλεκτρονικό μήνυμα στη διεύθυνση REGIO-Press@ec.europa.eu.

(Για περισσότερες πληροφορίες: Stefan De Keersmaecker — Τηλ.: + 32 2 298 46 80· Laetitia Close — Τηλ.: + 32 2 296 70 73)

Η Επιτροπή προβαίνει σε απολογισμό των διαλόγων για την καθαρή μετάβαση με τη βιομηχανία και τους κοινωνικούς εταίρους της ΕΕ

Σήμερα η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία γίνεται απολογισμός μιας σειράς διαλόγων για την καθαρή μετάβαση, οι οποίοι αφορούν τη μετατροπή της Ευρώπης σε μια καθαρή, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων, δίκαιη και ανταγωνιστική οικονομία. Η πρόεδρος της Επιτροπής, κ. φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε την έναρξη των διαλόγων στην ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης το 2023, με σκοπό την πραγματοποίηση συζητήσεων με τη βιομηχανία και τους κοινωνικούς εταίρους της ΕΕ σχετικά με τρόπους ενίσχυσης και στήριξης της εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, συμβάλλοντας σε μια ενισχυμένη βιομηχανική προσέγγιση. Την προεδρία των διαλόγων ανέλαβε ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος Μάρος Σέφτσοβιτς. Ο σημερινός απολογισμός θα τροφοδοτήσει τη συζήτηση των ηγετών της ΕΕ στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σχετικά με τα επόμενα βήματα στην καθαρή μετάβαση της Ευρώπης.

Η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε τα εξής: «Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία συνιστά, και ανέκαθεν συνιστούσε, την αναπτυξιακή στρατηγική της Ευρώπης. Η καθαρή ανάπτυξη αποφέρει πραγματικά οφέλη στη βιομηχανία μας, η οποία την έχει ενστερνιστεί. Γιατί στην ευρωπαϊκή οικονομία του μέλλοντος, η ανταγωνιστικότητα και η βιωσιμότητα θα είναι στοιχεία αλληλένδετα. Τώρα που έχει θεσπιστεί ένα προβλέψιμο κανονιστικό πλαίσιο, οι διάλογοι για την καθαρή μετάβαση αποτελούν σημαντικό τρόπο συνεργασίας με τη βιομηχανία και τους κοινωνικούς εταίρους, με σκοπό την εφαρμογή του πλαισίου με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο. Οι διάλογοι κατέδειξαν τη δέσμευση των εταίρων μας για την ολοκλήρωση αυτού του έργου και την επίτευξη των φιλόδοξων και ουσιωδών στόχων μας. Με βάση τις πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν, η Ευρώπη θα συνεχίσει να στηρίζει τη βιομηχανία στην οικοδόμηση ενός επιχειρηματικού μοντέλου κατάλληλου για μια απανθρακοποιημένη οικονομία.»

Μέχρι στιγμής έχουν πραγματοποιηθεί εννέα διάλογοι για την καθαρή μετάβαση. Η βιομηχανία και οι κοινωνικοί εταίροι επιβεβαίωσαν την ισχυρή δέσμευσή τους για τη διαμόρφωση και την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Οι κοινωνικοί εταίροι τόνισαν τη σημασία της διασφάλισης μιας κοινωνικά δίκαιης μετάβασης, της δημιουργίας ποιοτικών θέσεων εργασίας, καθώς και την ανάγκη ενίσχυσης του διαρθρωμένου κοινωνικού διαλόγου. Οι διάλογοι έχουν επικεντρωθεί στο υδρογόνο, στις ενεργοβόρες βιομηχανίες, στις καθαρές τεχνολογίες, στις ενεργειακές υποδομές, στις κρίσιμες πρώτες ύλες, στη δασική βιοοικονομία, στις πόλεις, στην καθαρή κινητικότητα και στον χάλυβα. 

Ενισχυμένη βιομηχανική προσέγγιση: Δομικά και κύρια στοιχεία

Στη σημερινή ανακοίνωση επισημαίνονται ορισμένα βασικά δομικά στοιχεία που έχουν προσδιοριστεί μέσω των διαλόγων, τα οποία θα μπορούσαν να υποστηρίξουν μια ενισχυμένη βιομηχανική προσέγγιση για την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας: ένα αποτελεσματικό και απλουστευμένο κανονιστικό πλαίσιο για την υλοποίηση της μετάβασης εκ μέρους των επιχειρήσεων· η δράση για τις τιμές της ενέργειας· ο εκσυγχρονισμός των υποδομών· η ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση· και μια ισχυρότερη ενιαία αγορά σε ένα παγκόσμια ανταγωνιστικό περιβάλλον. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τη βιομηχανία και τους κοινωνικούς εταίρους, μέσω των διαλόγων για την καθαρή μετάβαση, και είναι έτοιμη να διεξάγει ενδελεχή συζήτηση με το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο σχετικά με τους βασικούς παράγοντες οι οποίοι πρέπει να εξεταστούν.

• Υλοποίηση μέσω αποτελεσματικής εφαρμογής και απλούστευσης

Η ΕΕ έχει εφαρμόσει το πολιτικό και κανονιστικό πλαίσιο για την επίτευξη των στόχων για το 2030 και τη διατήρηση της Ευρώπης σε τροχιά κλιματικής ουδετερότητας και βιώσιμης οικονομίας έως το 2050. Αυτό το σαφές κανονιστικό πλαίσιο δημιουργεί σταθερότητα και προβλεψιμότητα για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Δεδομένου ότι η εστίαση μετατοπίζεται πλέον στην εφαρμογή, η Επιτροπή θα παράσχει περαιτέρω καθοδήγηση για τη στήριξη της βιομηχανίας και των κρατών μελών στην εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας και θα επικεντρωθεί στη μείωση του φόρτου. Η Επιτροπή θα δημοσιεύσει επίσης σε ειδική πλατφόρμα ένα σύνολο βασικών δεικτών για την παρακολούθηση και τη μέτρηση της προόδου της πράσινης μετάβασης, της ανταγωνιστικότητας της ενωσιακής οικονομίας και της κοινωνικής μετάβασης. Η Επιτροπή θα στηρίξει περαιτέρω τη βιομηχανία στον εφοδιασμό των εργαζομένων με τις δεξιότητες που είναι απαραίτητες για τη μετάβαση και θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τις πόλεις, τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές.

• Άφθονη και οικονομικά προσιτή καθαρή ενέργεια

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιοποιήσουν πλήρως το επικαιροποιημένο νομικό πλαίσιο, ιδίως την οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι τα οφέλη της καθαρής μετάβασης καταλήγουν στη βιομηχανία και στους πολίτες. Οι συμμετέχοντες στους διαλόγους τόνισαν ότι η διασφάλιση του εφοδιασμού με άφθονη και οικονομικά προσιτή ενέργεια μηδενικών και χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επιτάχυνση της απανθρακοποίησης της ενωσιακής οικονομίας και τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, και ιδίως των ενεργοβόρων βιομηχανιών. Ορισμένοι τομείς της βιομηχανίας και των μεταφορών έχουν ζητήσει πρόσθετα καινοτόμα μεταβατικά μέτρα, που διασφαλίζουν τον ενεργειακό εφοδιασμό σε χαμηλότερες τιμές, ενώ παράλληλα παρέχουν ασφάλεια στους παραγωγούς ενέργειας μέσω της μακροπρόθεσμης απορρόφησης. Η βιομηχανία ζήτησε επίσης τη δημιουργία βιομηχανικών συμπλεγμάτων, τα οποία θα συνδέουν τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις και τους μεγαλύτερους κόμβους παραγωγής με μονάδες παραγωγής μηδενικών και χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, εγκαταστάσεις παραγωγής υδρογόνου, ανανεώσιμων καυσίμων και καυσίμων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, ή υποδομές δέσμευσης, αποθήκευσης, μεταφοράς και χρήσης διοξειδίου του άνθρακα. Οι συμμετέχοντες στους διαλόγους κάλεσαν τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν το επίπεδο των φόρων και των εισφορών επί της ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρικής ενέργειας. Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να λάβουν μέτρα για την εξάλειψη των επιδοτήσεων στα ορυκτά καύσιμα, σύμφωνα με τα πρόσφατα συμπεράσματα της COP και την πρόταση της Επιτροπής για την επανεξέταση της οδηγίας για τη φορολόγηση της ενέργειας.

• Οι σύγχρονες υποδομές ως ραχοκοκαλιά της βιομηχανίας

Απαιτείται στενότερος συντονισμός μεταξύ της Επιτροπής, των κρατών μελών, των τοπικών και περιφερειακών αρχών, των φορέων εκμετάλλευσης δικτύων, των βιομηχανικών φορέων, των ρυθμιστικών αρχών και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων όσον αφορά την ανάπτυξη υποδομών για τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια. Η Επιτροπή θα προσαρμόσει τις υφιστάμενες μορφές συνεργασίας, ώστε να παράσχει μια πλατφόρμα για τακτική και άμεση συνεργασία με όλους τους βασικούς παράγοντες, με έμφαση σε συγκεκριμένα έργα υποδομής. Οι απαιτήσεις ανθεκτικότητας που ισχύουν για τις δημόσιες συμβάσεις και τις δημοπρασίες θα συμβάλουν στη δημιουργία ζήτησης για εξοπλισμό και κατασκευαστικά στοιχεία παραγωγής ΕΕ, που πληρούν υψηλά πρότυπα τα οποία έχουν καθοριστεί για χρήση στην ανάπτυξη υποδομών. Η Επιτροπή θα εξετάσει το ενδεχόμενο να στηρίξει τη βιομηχανία στην τυποποίηση της ζήτησης για καλώδια, αγωγούς και τεχνολογίες που απαιτούνται για την ανάπτυξη του ενεργειακού δικτύου.

• Αποδέσμευση χρηματοδότησης για τη μετάβαση

Οι ιδιωτικές επενδύσεις δεν έχουν ακόμη κινητοποιηθεί επαρκώς, αλλά ο ιδιωτικός τομέας θα συνεχίσει να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στην ανάπτυξη επενδύσεων για την καθαρή μετάβαση. Οι συμμετέχοντες στους διαλόγους τόνισαν επίσης την ανάγκη να μειωθεί το κόστος άντλησης κεφαλαίων, να διαφοροποιηθούν οι επιλογές χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις, να προταθούν νέα καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία και να διευκολυνθούν οι διασυνοριακές επενδύσεις. Απαιτείται ισχυρός προϋπολογισμός της ΕΕ για την επίτευξη επενδύσεων υψηλότερης ποιότητας και, στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή καλεί για ταχεία πρόοδο όσον αφορά τόσο το ζήτημα των καινοτόμων τρόπων χρήσης των δημόσιων πόρων για την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων, όσο και τον προτεινόμενο ίδιο πόρο του ΣΕΔΕ. Συνολικά, υπάρχει επείγουσα ανάγκη μεγαλύτερου συντονισμού της χρηματοδότησης σε επίπεδο ΕΕ, δημιουργίας οικονομιών κλίμακας, ενίσχυσης της αποτελεσματικής κατανομής των πόρων και αξιοποίησης της ενιαίας αγοράς. Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα θα πρέπει να ενισχύσουν τη συνεργασία τους με τους θεσμικούς φορείς για την κινητοποίηση ιδιωτικής χρηματοδότησης· η Επιτροπή θα πρέπει να ενισχύσει την πολιτική συνεργασία και τον διάλογο με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ), τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τις ιδιωτικές τράπεζες. Η χρήση πρόσθετων εσόδων από το σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ, η πλατφόρμα «Στρατηγικές Τεχνολογίες για την Ευρώπη» και τα συστήματα δημοπρασιών ως υπηρεσίας, όπως στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου, αποτελούν παραδείγματα πολλά υποσχόμενων χρηματοδοτικών εργαλείων που έχουν τεθεί σε εφαρμογή για τη μετάβαση. Οι συμμετέχοντες στον διάλογο έθιξαν τη σημαντική αναντιστοιχία μεταξύ του υψηλού αρχικού επενδυτικού κόστους της ανάπτυξης υποδομών και των διαθέσιμων κονδυλίων.

• Αξιοποίηση της καθαρής ενιαίας αγοράς σε ένα παγκόσμια ανταγωνιστικό περιβάλλον

Η ενιαία αγορά αποτελεί το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της ΕΕ, καθώς προσφέρει μια μεγαλύτερη κλίμακα και προωθεί υψηλό επίπεδο προτύπων και εκτός Ευρώπης. Με βάση το θετικό αποτέλεσμα της από κοινού αγοράς αερίου, η Επιτροπή θα εξετάσει το ενδεχόμενο να προωθήσει τη συγκέντρωση της ζήτησης και τις από κοινού αγορές και για άλλα βασικά προϊόντα στρατηγικής σημασίας και να οργανώσει πιλοτικό πρόγραμμα για το υδρογόνο και την από κοινού αγορά κρίσιμων πρώτων υλών. Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιοποιήσουν πλήρως τα μέσα πολιτικής κατά του αθέμιτου παγκόσμιου ανταγωνισμού, ώστε να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού στην εσωτερική και στη παγκόσμια αγορά. Η εφαρμογή του μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα και η ανάπτυξη μιας πιο παγκόσμιας τιμολόγησης του άνθρακα μέσω ενισχυμένης διπλωματίας είναι επίσης σημαντικές.

Ιστορικό

Για να μετατραπεί η Ευρώπη σε μια καθαρή, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και ανταγωνιστική οικονομία, η Επιτροπή παρουσίασε το 2019 την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Ακολούθησε σειρά συγκεκριμένων πρωτοβουλιών, οι περισσότερες από τις οποίες έχουν πλέον ενσωματωθεί στο ενωσιακό δίκαιο. Η έμφαση τώρα μετατοπίζεται στην εφαρμογή και στην υλοποίηση, ώστε η Πράσινη Συμφωνία να στεφθεί με επιτυχία στην πράξη.

Η βιομηχανία και οι κοινωνικοί εταίροι της Ευρώπης θα πρέπει να ηγηθούν της μετάβασης της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ταυτόχρονα, η βιομηχανία δέχεται πιέσεις λόγω της επιδείνωσης της ασφάλειας, της γεωπολιτικής κατάστασης και της οικονομικής συγκυρίας, καθώς και της έλλειψης ισότιμων όρων ανταγωνισμού.

Οι διάλογοι για την καθαρή μετάβαση δρομολογήθηκαν από την πρόεδρο φον ντερ Λάιεν στην ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης το 2023, ως ένας νέος τρόπος να συνεργαστεί η Επιτροπή με τη βιομηχανία και τους κοινωνικούς εταίρους, να κατανοήσει τις τρέχουσες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και να ενισχύσει και να στηρίξει την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.   

Περισσότερες πληροφορίες

Ανακοίνωση

Ενημερωτικό δελτίο

Ιστοσελίδα για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία

Δηλώσεις

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία συνιστά, και ανέκαθεν συνιστούσε, την αναπτυξιακή στρατηγική της Ευρώπης. Η καθαρή ανάπτυξη αποφέρει πραγματικά οφέλη στη βιομηχανία μας, η οποία την έχει ενστερνιστεί. Γιατί στην ευρωπαϊκή οικονομία του μέλλοντος, η ανταγωνιστικότητα και η βιωσιμότητα θα είναι στοιχεία αλληλένδετα. Τώρα που έχει θεσπιστεί ένα προβλέψιμο κανονιστικό πλαίσιο, οι διάλογοι για την καθαρή μετάβαση αποτελούν σημαντικό τρόπο συνεργασίας με τη βιομηχανία και τους κοινωνικούς εταίρους, με σκοπό την εφαρμογή του πλαισίου με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο. Οι διάλογοι κατέδειξαν τη δέσμευση των εταίρων μας για την ολοκλήρωση αυτού του έργου και την επίτευξη των φιλόδοξων και ουσιωδών στόχων μας. Με βάση τις συνεισφορές τους, η Ευρώπη θα συνεχίσει να στηρίζει τη βιομηχανία στην οικοδόμηση ενός επιχειρηματικού μοντέλου κατάλληλου για μια απανθρακοποιημένη οικονομία.

Ursula von der Leyen, President of the European Commission

Οι στόχοι μας για την απανθρακοποίηση, η πράσινη ανάπτυξη και η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα είναι στοιχεία αλληλένδετα. Ο σημερινός απολογισμός των διαλόγων για την καθαρή μετάβαση υπογραμμίζει την ανάγκη επίτευξης αποτελεσμάτων και επενδύσεων στην καθαρή μετάβαση τώρα. Αυτό απαιτεί μια ενισχυμένη βιομηχανική προσέγγιση που θα εξασφαλίζει προβλεψιμότητα για τους επενδυτές, θα ενισχύει το επιχειρηματικό ενδιαφέρον για επενδύσεις, ώστε η ενιαία αγορά να παραμένει ελκυστική για τους βιομηχανικούς φορείς, θα καινοτομεί και θα αξιοποιεί στο έπακρο τις ευκαιρίες για τη βιομηχανία οι οποίες απορρέουν από την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Η άφθονη και οικονομικά προσιτή καθαρή ενέργεια, καθώς και οι ισότιμοι όροι ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι στοιχεία απαραίτητα για την ευημερία της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Η συνεργατική προσέγγιση είναι υψίστης σημασίας και η Επιτροπή θα συνεχίσει την εν λόγω συνεργασία με τη βιομηχανία και τους κοινωνικούς εταίρους μέσω των διαλόγων για την καθαρή μετάβαση.

Maroš Šefčovič, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος αρμόδιος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, τις Διοργανικές Σχέσεις και τη Διερεύνηση Προοπτικών

Ο πίνακας αποτελεσμάτων του 2023 για τις κρατικές ενισχύσεις καταδεικνύει μείωση των δαπανών για κρατικές ενισχύσεις το 2022, ενώ συνεχίστηκε η στήριξη των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση της κρίσης

Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει τον πίνακα αποτελεσμάτων του 2023 για τις κρατικές ενισχύσεις, ο οποίος αφορά τις δαπάνες για κρατικές ενισχύσεις το 2022. Παρέχει ολοκληρωμένη επισκόπηση των δαπανών για κρατικές ενισχύσεις στην ΕΕ με βάση τις εκθέσεις που υποβάλλουν τα κράτη μέλη. Η έκδοση του 2023 καταδεικνύει ότι, παρά τη σημαντική μείωση των δαπανών για κρατικές ενισχύσεις το 2022 σε σύγκριση με το 2021, τα κράτη μέλη συνέχισαν να στηρίζουν τις επιχειρήσεις που πλήττονται από τις κρίσεις που προκλήθηκαν από την πανδημία του κορονοϊού και τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.

Το 2022 τα κράτη μέλη ανέφεραν δαπάνες για κρατικές ενισχύσεις ύψους περίπου 228 δισ. ευρώ για όλους τους στόχους, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης, τα οποία σχετίζονται με την πανδημία του κορονοϊού και τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, καθώς και όλων των άλλων μέτρων. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 1,4 % του ΑΕΠ της ΕΕ το 2022 και αντιπροσωπεύει μείωση κατά 34,8 % σε σύγκριση με το 2021, όταν οι δαπάνες ανήλθαν σε 349,7 δισ. ευρώ.

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το 33,6 % αυτής της στήριξης (76,65 δισ. ευρώ) βοήθησε τις επιχειρήσεις που επλήγησαν από την πανδημία του κορονοϊού να παραμείνουν βιώσιμες, ενώ το 17 % (39,33 δισ. ευρώ) αντιστοιχούσε σε μέτρα που θεσπίστηκαν για την αντιστάθμιση των αρνητικών επιπτώσεων της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Από τον πίνακα αποτελεσμάτων του 2023 για τις κρατικές ενισχύσεις προκύπτουν ειδικότερα τα εξής, όσον αφορά τις δαπάνες για ενισχύσεις το 2022:

• Παρά το γεγονός ότι εξακολουθεί να βρίσκεται σε σημαντικά επίπεδα, η διαφορά στις δαπάνες για κρατικές ενισχύσεις μεταξύ των κρατών μελών μειώθηκε με συνέπεια σε σύγκριση με το 2021. Οι δαπάνες για κρατικές ενισχύσεις κυμαίνονταν μεταξύ 2,1 % και 0,3 % του εθνικού ΑΕΠ το 2022, ενώ το 2021 κυμαίνονταν μεταξύ 4,6 % και 0,9 % του εθνικού ΑΕΠ.
• Η μείωση των δαπανών για κρατικές ενισχύσεις το 2022 οφείλεται κυρίως στη σταδιακή κατάργηση των μέτρων που θεσπίστηκαν για τον μετριασμό των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού, ενόψει της βελτίωσης της υγειονομικής κρίσης στην Ευρώπη και της σταδιακής άρσης των σχετικών περιοριστικών μέτρων. Το 2022, στο πλαίσιο των μέτρων που σχετίζονται με τον κορονοϊό, τα κράτη μέλη δαπάνησαν 76,65 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 33,6 % των συνολικών δαπανών για κρατικές ενισχύσεις και στο 0,48 % του ΑΕΠ της ΕΕ το 2022. Οι δαπάνες για μέτρα που σχετίζονται με τον κορονοϊό μειώθηκαν κατά 60,5 % σε σύγκριση με το 2021.
• Τα κράτη μέλη θέσπισαν μέτρα που εγκρίθηκαν βάσει του προσωρινού πλαισίου κρίσης (TCF) για να αντισταθμίσουν τις αρνητικές επιπτώσεις του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας στην οικονομία. Οι συνολικές δαπάνες για μέτρα που σχετίζονται με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ανήλθαν σε 39,33 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 17 % των συνολικών δαπανών για κρατικές ενισχύσεις και στο 0,25 % του ΑΕΠ της ΕΕ.
• Εξετάζοντας τον προϋπολογισμό των εγκριθέντων μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης, μόνο ένα σχετικά μικρό μέρος δαπανήθηκε πραγματικά από τα κράτη μέλη. Μεταξύ της έγκρισης του προσωρινού πλαισίου για την COVID στις 19 Μαρτίου 2020 και του Δεκεμβρίου του 2022, τα κράτη μέλη κινητοποίησαν πρωτοφανή επίπεδα στήριξης για να διασφαλίσουν ότι κατά τα άλλα βιώσιμες επιχειρήσεις που επλήγησαν σοβαρά από την κρίση της πανδημίας θα μπορούσαν να συνεχίσουν να επιβιώνουν. Η στήριξη αυτή αντιστοιχούσε περίπου στο ένα τρίτο (34 %) του συνόλου των ενισχύσεων που εγκρίθηκαν σε ονομαστικά ποσά κατά την περίοδο αυτή. Κατά το πρώτο έτος εφαρμογής των μέτρων του TCF (δηλαδή το 2022), περίπου το 9,6 % του συνόλου των ενισχύσεων που εγκρίθηκαν εκταμιεύθηκε σε ονομαστικά ποσά.
• Το 2022 τα κράτη μέλη μείωσαν τις δαπάνες τους και για στόχους που δεν σχετίζονται με την κρίση. Δαπάνησαν 112 δισ. ευρώ (0,7 % του ΑΕΠ της ΕΕ το 2022), ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 49 % των συνολικών δαπανών για κρατικές ενισχύσεις. Σε σύγκριση με το 2021, αυτό αντιστοιχεί σε μείωση κατά 28 % (μείωση κατά 43,53 δισ. ευρώ), μετά την προσαρμογή στον πληθωρισμό. Φαίνεται ότι, λόγω της ανάγκης εφαρμογής μέτρων για τον μετριασμό των επιπτώσεων του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και των υπόλοιπων δαπανών που σχετίζονται με την κρίση του κορονοϊού, τα κράτη μέλη μείωσαν τις δαπάνες τους για στόχους που δεν σχετίζονται με την κρίση.
• Εκτός των ενισχύσεων για την αντιμετώπιση της κρίσης, οι περιβαλλοντικές ενισχύσεις παραμένουν ο κύριος στόχος πολιτικής των κρατών μελών. Η προστασία του περιβάλλοντος και η εξοικονόμηση ενέργειας είναι οι στόχοι πολιτικής για τους οποίους τα κράτη μέλη έχουν δαπανήσει μακράν περισσότερο το 2022 (41,51 δισ. ευρώ, περίπου 37 % των δαπανών για κρατικές ενισχύσεις για μέτρα που δεν σχετίζονται με την κρίση), αν και η αξία των δαπανών μειώθηκε κατά 46 % σε σύγκριση με το 2021 σε πραγματικούς όρους. Ο δεύτερος στόχος πολιτικής που δεν σχετίζεται με την κρίση είναι η περιφερειακή ανάπτυξη (13,91 δισ. ευρώ, πάνω από το 12 % των δαπανών για κρατικές ενισχύσεις για μέτρα που δεν σχετίζονται με την κρίση), η οποία, αντιθέτως, παρουσιάζει αύξηση κατά + 4,8 % το 2022.
• Όσον αφορά τις δαπάνες για κρατικές ενισχύσεις για μέτρα απαλλαγής κατά κατηγορία (δηλαδή μέτρα που θεωρούνται συμβατά με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις και απαλλάσσονται από την υποχρέωση προηγούμενης κοινοποίησης στην Επιτροπή και έγκρισης από αυτήν):
  • Το μερίδιο των μέτρων απαλλαγής κατά κατηγορία εξακολουθεί να αυξάνεται. Το 2022 τα κράτη μέλη εφάρμοσαν 1 901 νέα μέτρα βάσει του γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία (ΓΚΑΚ), 284 μέτρα βάσει του κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία στον γεωργικό τομέα (ΚΑΚΓ) και 18 μέτρα βάσει του κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία στον τομέα της αλιείας (FIBER), τα οποία αντιστοιχούσαν συνολικά στο 84 % του συνολικού αριθμού των νέων μέτρων κρατικών ενισχύσεων. Εξαιρουμένων των μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης, τα νέα μέτρα βάσει του ΓΚΑΚ αντιπροσωπεύουν το 93 % του συνολικού αριθμού των νέων μέτρων που δεν σχετίζονται με την κρίση. Οι δαπάνες στο πλαίσιο των μέτρων βάσει του ΓΚΑΚ μειώθηκαν επίσης το 2022 (μείωση κατά 12 % σε σύγκριση με το 2021), αν και σε μικρότερο βαθμό από τη συνολική μείωση των δαπανών για κρατικές ενισχύσεις σε όλα τα μέσα.
  • Η Επιτροπή επικεντρώνεται στα μέτρα ενισχύσεων των οποίων ο χαρακτήρας είναι δυνητικά περισσότερο στρεβλωτικός. Το 2022 οι διάμεσες δαπάνες των κοινοποιηθέντων καθεστώτων, οι οποίες απαιτούν αξιολόγηση από την Επιτροπή, ανήλθαν σε περίπου 4,2 εκατ. ευρώ, πολύ πάνω από τη διάμεση αξία των καθεστώτων που εμπίπτουν στον ΓΚΑΚ, η οποία ήταν περίπου 0,8 εκατ. ευρώ.

Η παρούσα έκδοση του πίνακα αποτελεσμάτων του 2023 για τις κρατικές ενισχύσεις περιλαμβάνει έξι σημεία ιδιαίτερης εστίασης σχετικά με τα εξής:

• κρατικές ενισχύσεις που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο της κρίσης του κορονοϊού·
• μέτρα κρατικών ενισχύσεων που στηρίζουν την οικονομία για τον μετριασμό των επιπτώσεων του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας·
• δαπάνες για απαλλασσόμενες κατά κατηγορία κρατικές ενισχύσεις·
• κρατικές ενισχύσεις για την ενέργεια και την προστασία του περιβάλλοντος·
• κρατικές ενισχύσεις για την ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων· και
• κρατικές ενισχύσεις για την προώθηση της βιομηχανικής καινοτομίας και της παγκόσμιας τεχνολογικής πρωτοπορίας.

Ιστορικό

Στις 23 Μαρτίου 2022, η Επιτροπή ενέκρινε το προσωρινό πλαίσιο κρίσης ώστε τα κράτη μέλη να μπορούν να κάνουν χρήση της ευελιξίας που προβλέπουν οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις με στόχο τη στήριξη της οικονομίας στο πλαίσιο του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Στις 9 Μαρτίου 2023, η Επιτροπή ενέκρινε ένα νέο προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης για την προώθηση μέτρων στήριξης σε τομείς που είναι καίριας σημασίας για τη μετάβαση προς μια οικονομία μηδενικών καθαρών εκπομπών, σύμφωνα με το βιομηχανικό σχέδιο της Πράσινης Συμφωνίας. Το νέο πλαίσιο τροποποίησε και παρέτεινε εν μέρει το προσωρινό πλαίσιο κρίσης. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης διατίθενται εδώ.

Το προσωρινό πλαίσιο για την COVID εγκρίθηκε στις 19 Μαρτίου 2020 ώστε τα κράτη μέλη να μπορούν να κάνουν χρήση της πλήρους ευελιξίας που προβλέπουν οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις με στόχο τη στήριξη της οικονομίας στο πλαίσιο της έξαρσης του κορονοϊού. Όπως ανακοινώθηκε τον Μάιο του 2022, το προσωρινό πλαίσιο για την COVID καταργήθηκε σταδιακά στις 30 Ιουνίου 2022, με εξαίρεση τα μέτρα στήριξης των επενδύσεων και της φερεγγυότητας που παρέμειναν σε ισχύ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το προσωρινό πλαίσιο για την COVID διατίθενται εδώ.

Προκειμένου να έχει καλύτερη εικόνα των ενισχύσεων που πράγματι χορηγήθηκαν βάσει των μέτρων κρατικών ενισχύσεων που θεσπίστηκαν βάσει του προσωρινού πλαισίου για την COVID και βάσει του προσωρινού πλαισίου κρίσης, η Επιτροπή δρομολόγησε περιοδικές έρευνες για να ζητήσει πληροφορίες από τα κράτη μέλη σχετικά με την εφαρμογή προσωρινών μέτρων κρατικών ενισχύσεων. Τα αποτελέσματα συνοψίζονται σε μια σειρά ενημερωτικών σημειωμάτων πολιτικής που διατίθενται εδώ.

Για περισσότερες πληροφορίες

Τα παραρτήματα του πίνακα αποτελεσμάτων του 2023 για τις κρατικές ενισχύσεις παρέχει πρόσθετο απεικονιστικό υλικό που επιτρέπει μια πιο τεκμηριωμένη ανάγνωση των αποτελεσμάτων του πίνακα. Τα δεδομένα σχετικά με τις δαπάνες για κρατικές ενισχύσεις που συλλέγονται από τη ΓΔ Ανταγωνισμού είναι επίσης διαθέσιμα στη νέα ιστοσελίδα του αποθετηρίου δεδομένων στον ιστότοπο για τον ανταγωνισμό. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον πίνακα αποτελεσμάτων για τις κρατικές ενισχύσεις, συμπεριλαμβανομένων των προηγούμενων πινάκων αποτελεσμάτων, διατίθενται εδώ.

Δηλώσεις

Ο πίνακας αποτελεσμάτων για τις κρατικές ενισχύσεις που δημοσιεύτηκε σήμερα καταδεικνύει ότι το 2022 τα κράτη μέλη συνέχισαν να στηρίζουν τις επιχειρήσεις που επλήγησαν από την κρίση της πανδημίας και να αντιμετωπίζουν ταχέως τις αρνητικές συνέπειες του ρωσικού πολέμου κατά της Ουκρανίας. Πέρα από τις ενισχύσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης που εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν το ήμισυ της παρεχόμενης στήριξης, τα δεδομένα καταδεικνύουν ότι οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις ανταποκρίνονται επίσης στις προκλήσεις της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας και στηρίζουν την πράσινη μετάβαση.

κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, εκτελεστική αντιπρόεδρος αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού

The European Commission is committed to personal data protection.  Any personal data is processed in line with Regulation (EC) 2018/1725. All personal information processed by the Directorate-General for Communication / European Commission Representations is treated accordingly. If you do not work for a media organisation, you are welcome to contact the EU through Europe Direct in writing or by calling 00 800 6 7 8 9 10 11.

Athanasios ATHANASIOU

Press Officer / Political Reporter

European Commission

Representation in Cyprus

EU House, 30  Vyronos Avenue, 1096 Nicosia

Tel: +357 22 81 75 76 Mob: +357 99 363753

Twitter: @aathans