Από το 1988, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απονείμει το Βραβείο Ζαχάρωφ σε προσωπικότητες και οργανισμούς που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι επιτροπές Εξωτερικών, Ανάπτυξης και Ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανακοίνωσαν στις 27 Σεπτεμβρίου τους υποψηφίους για το 2018.
Οι φετινοί υποψήφιοι για το Βραβείο Ζαχάρωφ είναι:
Ο Ουκρανός σκηνοθέτης, Oleg Sentsov. Καταδικάστηκε σε φυλάκιση 20 ετών με την κατηγορία ότι σχεδίαζε τρομοκρατικές πράξεις κατά της ρωσικής de facto κυριαρχίας στην Κριμαία. Η Διεθνής Αμνηστία χαρακτήρισε τη δικαστική διαδικασία «άδικη δίκη ενώπιον στρατοδικείου». Συνεχίζοντας την απεργία πείνας του ήδη για περισσότερες από 100 ημέρες, ο Sentsov, έχει αναδειχθεί επίσης σε ισχυρό σύμβολο της τύχης των 70 περίπου Ουκρανών πολιτών που έχουν συλληφθεί παράνομα και καταδικασθεί σε μακροχρόνιες ποινές φυλάκισης από τις ρωσικές δυνάμεις κατοχής στη Χερσόνησο της Κριμαίας μετά την προσάρτησή της. Τον Oleg Sentsov, πρότεινε η πολιτική ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
Οι ΜΚΟ που προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και σώζουν ζωές μεταναστών στη Μεσόγειο Θάλασσα. Πιό συγκεκριμένα υποψήφιες είναι οι: Boat Refugee Foundation, Jugend Rettet, Lifeline Rescue Boat, Γιατροί Χωρίς Σύνορα , MOAS, Proactiva Open Arms, PROEM–AID, Save the Children, Sea Eye, SeaWatch, και SOS Mediterranée. Από το 2015, οι εργαζόμενοι και οι εθελοντές αυτών των ΜΚΟ σώζουν ζωές μεταναστών που διασχίζουν τη Μεσόγειο, και στην προσπάθεια αυτή θέτουν σε κίνδυνο τη δική τους ζωή. Τις ΜΚΟ έχουν προτείνει οι πολιτικές ομάδες των Σοσιαλιστών και των Πρασίνων.
Η Seyran Ates, είναι Γερμανίδα δικηγόρος τουρκικής καταγωγής και ακτιβίστρια που μάχεται κατά του πολιτικού και θρησκευτικού εξτρεμισμού, συμπεριλαμβανομένης της καταπίεσης των γυναικών. Αφού ίδρυσε ένα πρώτο τζαμί στο οποίο, αντίθετα με τη συνήθη πρακτική στο Ισλάμ, οι γυναίκες και οι άνδρες μπορούν να προσεύχονται μαζί, τον Ιούνιο του 2017 άνοιξε το τζαμί Ibn Rushd Goethe στο Βερολίνο. Παρά το ότι έχει δεχθεί απειλές για τη ζωή της, που την ανάγκασαν να δεχτεί ατομική προστασία σε εικοσιτετράωρη βάση. Η Seyran Ates, έχει προταθεί από την πολιτική ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, τον ευρωβουλευτή Χανς Όλαφ Χένσελ και 40 άλλους ευρωβουλευτές.
CAESAR είναι η κωδική ονομασία ενός πρώην φωτογράφου του συριακού στρατού, ο οποίος έβγαλε κρυφά από τη χώρα περισσότερες από 55.000 φωτογραφίες που τεκμηριώνουν σοβαρότατα εγκλήματα στη Συρία. Η οργάνωση Human Rights Watch επιβεβαίωσε τη γνησιότητα των φωτογραφιών του, οι οποίες διαδραματίζουν καίριο ρόλο στο να διωχθούν ποινικά και αστικά οι υπεύθυνοι. Ο CAESAR, έχει προταθεί από την πολιτική ομάδα των Φιλελεύθερων.
Ο Nasser Zefzafi είναι ο ηγέτης του Hirak, κοινωνικού κινήματος στην περιφέρεια του Rif (Μαρόκο) που υποστηρίζει την αξιοπρέπεια, την ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη. Συνελήφθη τον Μάιο του 2017 και τον Ιούνιο του 2018 καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 20 ετών για «συνωμοσία κατά της ασφάλειας του κράτους». Στις 21/8, ο βασιλιάς Mohammed VI απένειμε χάρη σε 188 ακτιβιστές του Hirak, αλλά όχι σε αυτόν. Από τις 30/8 έως τις 6/9, ο Zefzafi βρισκόταν σε απεργία πείνας για να καταγγείλει τις συνθήκες κράτησής του. Έχει προταθεί από την Ευρωπαϊκή Αριστερά, την Κάτι Πίρι, τη Τζούντιθ Σαρτζεντίνι, τη Μαρι Κριστιν Βεργιάτ και 39 ακόμα ευρωβουλευτές.
Ο Dewayne Johnson, είναι ένας πρώην κηπουρός που εργαζόταν για σχολική περιφέρεια στην Benicia των ΗΠΑ, ο οποίος μόλις κέρδισε μια ιστορική υπόθεση κατά της Monsanto. Ήταν το πρώτο άτομο που οδήγησε την εταιρεία σε δίκη προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι τα ζιζανιοκτόνα της που πωλούνται με το εμπορικό σήμα «Roundup» προκαλούν καρκίνο. Ο JOHNSON είναι ετοιμοθάνατος, του απομένουν μόνο μερικοί μήνες ζωής. Προς το τέλος τους δικαστικού αγώνα του είχαν απομείνει μόλις λίγοι μήνες ζωής, ωστόσο αυτός συνέχισε να παλεύει, ελπίζοντας ότι η νίκη του θα αποτελέσει προηγούμενο για άλλες υποθέσεις κατά της Monsanto. Έχει προταθεί από την πολιτική ομάδα ‘Ευρώπη της Ελευθερίας και της Άμεσης Δημοκρατίας’.
Η AFRIFORUM είναι μια ΜΚΟ που στοχεύει στην προστασία των δικαιωμάτων των μειονοτήτων στη Νότια Αφρική με ιδιαίτερη έμφαση στα δικαιώματα των Αφρικάνερ. Η AFRIFORUM προσπαθεί να αυξήσει την ευαισθητοποίηση σχετικά με το πρόβλημα των επιθέσεων σε αγροκτήματα και των δολοφονιών κτηματιών, καθώς και σχετικά με την απαλλοτρίωση γεωργικών εκτάσεων χωρίς αποζημίωση, που απειλεί όχι μόνο τον βιοπορισμό των κτηματιών, αλλά και όλων των γεωργικών εργατών, ανεξάρτητα από την εθνικότητά τους. Έχει προταθεί από την πολιτική ομάδα της ‘Ευρώπης των Εθνών και της Ελευθερίας’.
Η Mary Wagner, είναι Καναδή ακτιβίστρια, η οποία φυλακίστηκε πολλές φορές και κατηγορήθηκε για ‘διατάραξη επιχείρησης’ κλινικής εκτρώσεων στο Τορόντο. Παρέμεινε στη φυλακή επειδή δε συμμορφώθηκε με την δικαστική απόφαση που έθετε ασφαλιστικά μέτρα εναντίον της από κλινικές. Έχει προταθεί από τον Marek Jurek και 41 άλλους ευρωβουλευτές.
Πρόγραμμα
9 Οκτωβρίου: Οι επιτροπές Εξωτερικών και Ανάπτυξης ψηφίζουν τους τρεις φιναλίστ
25 Οκτωβρίου 2017: Η Διάσκεψη των Προέδρων ανακοινώνει το νικητή
12 Δεκεμβρίου 2017: Τελετή απονομής του Βραβείου στο Στρασβούργο, κατά την ολομέλεια του ΕΚ
Οι υποψηφιότητες για το βραβείο Ζαχάρωφ προτείνονται από πολιτικές ομάδες ή ομάδες τουλάχιστον 40 ευρωβουλευτών. Οι επιτροπές Εξωτερικών Υποθέσεων και Ανάπτυξης στη συνέχεια ψηφίζουν για τους τρείς επιλαχόντες και, σε μεταγενέστερο στάδιο, η Διάσκεψη των Προέδρων επιλέγει το πρόσωπο που θα τιμηθεί.
Το περσινό βραβείο έλαβε η Δημοκρατική Αντιπολίτευση της Βενεζουέλας.
