«Ισχύει ό,τι έχει λεχθεί προφορικά»
Κυρίες και κύριοι,
Ευχαριστώ όλες και όλους, συναδέλφους και φίλες/φίλους, που βρίσκονται σήμερα μαζί μας για να μας βοηθήσουν να αναδείξουμε την ανάγκη να παραμείνουν οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση του καρκίνου στην κορυφή της ατζέντας όλων.
Όταν ανέλαβα καθήκοντα Επιτρόπου πριν από δύο χρόνια, μία από τις πρώτες κύριες πρωτοβουλίες που υλοποίησα ήταν το ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου. Πέρυσι εκπονήσαμε αυτό το σχέδιο, το οποίο καθοδηγεί τώρα την πορεία των εργασιών μας.
Σήμερα, θα τονίσουμε τη σημασία της εξασφάλισης ισότιμης και εύκολης πρόσβασης στην πρόληψη και την περίθαλψη για τους πάντες, ανεξάρτητα από το ποιοι είναι ή πού ζουν.
Θα επικεντρωθούμε ιδιαίτερα στις γυναίκες της Ευρώπης και στη σημασία της ευαισθητοποίησης σχετικά με τους καρκίνους που τις πλήττουν, όπως ο καρκίνος του μαστού, καθώς και τους γυναικολογικούς καρκίνους, όπως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας και ο καρκίνος των ωοθηκών.
Στο μήνυμά της η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι η ανάληψη ισχυρής δράσης σε ολόκληρη την πορεία αντιμετώπισης του καρκίνου αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για εμάς. Γι’ αυτό έχουμε στη διάθεσή μας το σχέδιό μας για τον καρκίνο — και γι’ αυτό σκοπεύουμε να το κάνουμε λειτουργικό για όλους τους Ευρωπαίους και τις Ευρωπαίες, χωρίς να μένει κανένα άτομο στο περιθώριο.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Πρόεδρο φον ντερ Λάιεν για τον χρόνο που αφιέρωσε στο έργο μας για τον καρκίνο.
Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω την Icó Tóth και την Christiane Amanpour για τις προσωπικές τους εμπειρίες από τους καρκίνους του τραχήλου της μήτρας και των ωοθηκών. Όπως όλοι και όλες γνωρίζουμε, το να μιλάμε για τον καρκίνο, ακόμη και με τα πιο οικεία μας πρόσωπα, μπορεί συχνά να είναι μια δύσκολη εμπειρία. Επομένως, το να μιλάμε δημοσίως γι’ αυτό το θέμα είναι πραγματικά συγκινητικό και πηγή έμπνευσης.
Πάρα πολλές γυναίκες στην ΕΕ πλήττονται από τους γυναικείους καρκίνους.
Ο καρκίνος του μαστού προκάλεσε 355.000 νέα κρούσματα καρκίνου στις γυναίκες το 2020. Αυτός ο αριθμός καθιστά τον καρκίνο του μαστού τον καρκίνο με τη μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης.
Σε επίπεδο ΕΕ, εφαρμόζουμε την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον καρκίνο του μαστού. Πέρυσι, εκδώσαμε νέες ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές για τον προσυμπτωματικό έλεγχο και τη διάγνωση, καθώς και ένα σύστημα διασφάλισης της ποιότητας που καλύπτει ολόκληρη την πορεία περίθαλψης του καρκίνου του μαστού.
Όσον αφορά τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, οι εκτιμήσεις για το 2020 κάνουν λόγο για περίπου 30.000 νέα κρούσματα, με περισσότερες από 13.000 γυναίκες να χάνουν τη ζωή τους από τη νόσο.
Κατά συνέπεια, κατ’ αντιστοιχία με το έργο μας για τον καρκίνο του μαστού, θα αρχίσουμε να εκπονούμε ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές και ένα σύστημα διασφάλισης της ποιότητας και για τον προσυμπτωματικό έλεγχο, τη διάγνωση και την περίθαλψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές θα μας βοηθήσουν να εξασφαλίσουμε την καλύτερη ποιότητα και τις πλέον επικαιροποιημένες διαδικασίες για τον προσυμπτωματικό έλεγχο και την περίθαλψη. Πρόκειται για πολύ συγκεκριμένα και πρακτικά παραδείγματα του έργου μας για τη βελτίωση των αποτελεσμάτων για τους πολίτες και τους ασθενείς στην Ευρώπη.
Δυστυχώς, όσον αφορά το μέλλον, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι πολύ μεγαλύτερες απ’ ό,τι πριν από δύο χρόνια, όταν ξεκινήσαμε αυτό το ταξίδι μαζί.
Τα δύο χρόνια που ζούμε με τη νόσο COVID-19 υπήρξαν ιδιαίτερα και πρωτοφανή, για όλες και για όλους, αλλά και με κάθε δυνατό τρόπο.
Το 2020 και το 2021 το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Μητρώων Καρκίνου, από κοινού με το Κοινό Κέντρο Ερευνών, ανέλυσαν τον αντίκτυπο της πανδημίας του κορονοϊού στον καρκίνο στην Ευρώπη, εστιάζοντας στις αλλαγές στην ανίχνευση και στη θεραπεία του καρκίνου.
Διαπίστωσαν ότι τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου ως επί το πλείστον σταμάτησαν ή επιβραδύνθηκαν στις περισσότερες περιφέρειες που αποτέλεσαν αντικείμενο της έρευνας.
Ο αντίκτυπος της νόσου COVID-19 στον καρκίνο έχει αναδείξει σαφώς την κρίσιμη σημασία του σχεδιασμού έκτακτης ανάγκης για τη συνέχεια της αντικαρκινικής περίθαλψης σε μελλοντικές κρίσεις.
Ταυτόχρονα, έχει αναδείξει την τάση να υποχρηματοδοτούνται και να μην αποτελούν προτεραιότητα τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης. Πρέπει τώρα να αντιμετωπίσουμε επειγόντως αυτά τα ζητήματα που χρονίζουν και να διασφαλίσουμε ότι θα ανακτήσουμε το χαμένο έδαφος.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου θέτει τον καρκίνο — συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου των γυναικών — στην κορυφή των προτεραιοτήτων, με δράσεις πολιτικής, ερευνητικές προσπάθειες και άνευ προηγουμένου χρηματοδότηση.
Είναι η πρώτη φορά που η ΕΕ διαθέτει ένα τόσο φιλόδοξο, ευρύ, χωρίς αποκλεισμούς και καλά χρηματοδοτούμενο σχέδιο για την αντιμετώπιση του καρκίνου.
Επιτρέψτε μου να σας δώσω ορισμένα συγκεκριμένα παραδείγματα:
Ανεξάρτητα από την πρόοδο στη θεραπεία του καρκίνου ή τις επιστημονικές επαναστάσεις, η πρόληψη θα είναι πάντοτε καλύτερη από τη θεραπεία. Υπάρχουν δε ακόμα πολλά που μπορούμε να κάνουμε για να ενημερώσουμε τους πολίτες σχετικά με τους συνηθέστερους παράγοντες κινδύνου και τις απλές καθημερινές συνήθειες που μπορούν να υιοθετήσουν για να τους αποφύγουν.
Γι’ αυτό θα επικαιροποιήσουμε τον ευρωπαϊκό κώδικα κατά του καρκίνου και θα επεκτείνουμε την εμβέλειά του, ώστε να ενισχύσουμε τις γνώσεις των πολιτών σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Εργαζόμαστε επίσης εντατικά φέτος για την επικαιροποίηση της σύστασής μας σχετικά με τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου. Για τον σκοπό αυτό, θα βασιστούμε στην επιστημονική αριστεία όσον αφορά τον τρόπο βελτίωσης των προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν τους καρκίνους του μαστού και του τραχήλου της μήτρας, ώστε να εξασφαλίσουμε ότι η προσπάθεια αυτή θα επιτύχει. Βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω σήμερα ότι προκηρύξαμε διαδικασία συγκέντρωσης στοιχείων που θα υποστηρίξει αυτή την προσπάθεια και θα λειτουργήσει συμπληρωματικά στις συμβουλές της ομάδας κύριων επιστημονικών συμβούλων μας.
Ένας από τους κύριους στόχους του σχεδίου είναι η βελτίωση της πρόσβασης σε διασφαλισμένης ποιότητας διαγνωστικά μέσα και θεραπείες. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι ασθενείς σ’ ολόκληρη την ΕΕ, είτε ζουν σε μεγάλα είτε σε μικρά κράτη μέλη, μπορούν να επωφεληθούν από τη συλλογική εμπειρογνωμοσύνη των ειδικών σε θέματα καρκίνου.
Στα τέλη του περασμένου έτους εγκαινιάσαμε το δίκτυο της ΕΕ που συνδέει τα εθνικά ολοκληρωμένα κέντρα για τον καρκίνο, μια εμβληματική πρωτοβουλία που θα επιτρέψει στις χώρες να συνεργαστούν, για παράδειγμα, για τη θεραπεία ασθενών με πολύπλοκες παθήσεις.
Συναφές είναι και το γεγονός ότι η υψηλής ποιότητας αντικαρκινική περίθαλψη βασίζεται σε υψηλής ποιότητας εργατικό δυναμικό στον τομέα αυτό. Γι’ αυτόν τον λόγο, ένα νέο πρόγραμμα διεπιστημονικής κατάρτισης για τον καρκίνο θα φέρει πιο κοντά τους διάφορους τομείς της κοινότητας του καρκίνου και θα καταστήσει την αντικαρκινική περίθαλψη πιο συντονισμένη.
Όσον αφορά την ποιότητα ζωής, κατά την έναρξη του σχεδίου κατέστησα απολύτως σαφές ότι η κοινωνική ένταξη είναι καίριας σημασίας. Ως εκ τούτου, είμαι πολύ ικανοποιημένη από το γεγονός ότι πολύ σύντομα θα παρουσιάσουμε έκθεση σχετικά με τη δίκαιη πρόσβαση των επιζώντων του καρκίνου σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, η οποία θα αποτελέσει τον οδηγό μας για τις περαιτέρω εργασίες μας επί του σημαντικού αυτού ζητήματος.
Πρόκειται για μερικά μόνο παραδείγματα των εργασιών που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής στο πλαίσιο του σχεδίου. Συνολικά πέρυσι, δρομολογήσαμε 12 επιχορηγήσεις δράσης και 4 κοινές δράσεις στο πλαίσιο του προγράμματος «Η ΕΕ για την υγεία» (EU4Health), ενώ φέτος θα δρομολογηθεί σημαντικός αριθμός δράσεων.
Σήμερα, είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω τη δρομολόγηση μιας σειράς νέων δράσεων για την υλοποίηση των φιλοδοξιών του σχεδίου.
Στο μήνυμά της, η Πρόεδρος ανακοίνωσε ήδη δύο εξ αυτών: το μητρώο ανισοτήτων όσον αφορά τον καρκίνο και την κοινή δράση για τον εμβολιασμό κατά του ιού HPV.
Πρέπει να γνωρίζουμε σε τι συνίστανται οι ανισότητες στην ΕΕ, ποια άτομα επηρεάζουν και πού, ώστε να τις αντιμετωπίσουμε, και το μητρώο θα είναι ζωτικής σημασίας για να πετύχουμε αυτόν τον σκοπό. Όσον αφορά δε τον εμβολιασμό κατά του ιού HPV, τα πραγματικά στοιχεία δείχνουν ότι μπορούμε να μειώσουμε τον αριθμό των κρουσμάτων κατά 90%.
Στόχος μας είναι έως το 2030 να εμβολιαστεί κατά του ιού HPV τουλάχιστον το 90% του πληθυσμού-στόχου των κοριτσιών και να αυξηθεί σημαντικά ο εμβολιασμός των αγοριών.
Σήμερα μπορώ να ανακοινώσω επίσης ότι εγκαινιάζουμε το ευρωπαϊκό δίκτυο νεαρών επιζώντων από καρκίνο. Ο καρκίνος είναι δυστυχώς η κύρια αιτία θανάτου από ασθένειες σε παιδιά ηλικίας ενός έτους και άνω. Οι νεαροί ασθενείς χρειάζονται ολοκληρωμένη περίθαλψη, θεραπεία και παρακολούθηση για να αναρρώσουν καλά και να απολαύσουν την καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής.
Με το δίκτυο αυτό, θα συνδέσουμε νέους και νέες που έχουν επιζήσει από καρκίνο και τις οικογένειές τους, καθώς και επαγγελματίες του κοινωνικού τομέα και του τομέα της υγείας που δραστηριοποιούνται στην πρόληψη και την περίθαλψη του καρκίνου σ’ ολόκληρη την ΕΕ.
Όσον αφορά το μέλλον, το 2022 θα συνεχίσουμε να σημειώνουμε πρόοδο στις εργασίες μας για την πρόληψη, μεταξύ άλλων με προτάσεις που θα στηρίξουν τις προσπάθειές μας για την επίτευξη μιας Ευρώπης χωρίς καπνό και τη βελτίωση της πρόληψης μέσω υγιεινής διατροφής, σωματικής άσκησης και σαφέστερης επισήμανσης των τροφίμων, καθώς και με τη μείωση της έκθεσης σε επικίνδυνες ουσίες. Θα προωθήσουμε επίσης τις εργασίες μας για νέες τεχνολογίες και ψηφιακές λύσεις, καθώς και για τη βελτίωση των προτύπων περίθαλψης στην ΕΕ.
Το έργο μας ως ομάδας που θα επιτρέψει στο σχέδιο κατά του καρκίνου να εκπληρώσει τις φιλοδοξίες του — και τις προσδοκίες των πολιτών μας — συνεχίζεται.
Προσβλέπουμε σε πολλά πράγματα τους επόμενους μήνες.
Πρωτίστως, εδώ και τώρα, προσβλέπω στις υπόλοιπες σημερινές παρουσιάσεις και συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης.
Σας ευχαριστώ γι’ ακόμη μία φορά που βρίσκεστε εδώ σε αυτήν την εκδήλωση, για να κάνετε τη διαφορά στη μάχη κατά του καρκίνου σ’ ολόκληρη την Ευρώπη.
Αρμόδιοι επικοινωνίας με τον Τύπο
- Stefan DE KEERSMAECKER
Τηλέφωνο
+ 32 2 298 46 80
Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο
stefan.de-keersmaecker@ec.europa.eu
- Darragh CASSIDY
Τηλέφωνο
+ 32 2 298 39 78
Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο
H Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσμεύεται στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Όλα τα προσωπικά δεδομένα υπόκεινται επεξεργασίας συμφώνως προς τον Κανονισμό (EC) αριθ. 2018/1725. Όλα τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που επεξεργάζεται η Γενική Διεύθυνση Επικοινωνίας/Αντιπροσωπείες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τυγχάνουν ανάλογης διαχείρισης.
Athanasios ATHANASIOU
Press Officer / Political Reporter
European Commission
Representation in Cyprus
EU House, 30 Vyronos Avenue, 1096 Nicosia
Tel: +357 22 81 75 76 Mob: +357 99 363753
Twitter: @aathans