Η συνολική χρηματοδότηση των εγκριθέντων προγραμμάτων ανέρχεται σε 2,4 δισ. ευρώ περίπου, για την περίοδο 2014-2020. Θα μπορούν τώρα να δοθούν χρήματα στα κράτη μέλη που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, και σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ που δέχονται επίσης σημαντικό όγκο μεταναστών. Η Επιτροπή συνεργάστηκε εντατικά με τα κράτη μέλη για να διασφαλίσει ότι οι πόροι της ΕΕ θα διατεθούν με επείγουσες διαδικασίες. Τον Μάρτιο εγκρίθηκαν 22 εθνικά προγράμματα, και άλλα 13 προγράμματα θα εγκριθούν αργότερα εντός του τρέχοντος έτους.

Ο επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας Δημήτρης Αβραμόπουλος δήλωσε: «Τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν σήμερα πρωτοφανείς προκλήσεις στους τομείς της μετανάστευσης και της ασφάλειας και η Επιτροπή αναλαμβάνει δράση με πνεύμα αλληλεγγύης. Μέσω της ευρωπαϊκής ατζέντας για τη μετανάστευση και την ασφάλεια, η Επιτροπή λαμβάνει τολμηρά μέτρα για τη βελτίωση της διαχείρισης της μετανάστευσης, την ενίσχυση της συνεργασίας και την αύξηση της ασφάλειας στην Ευρώπη έναντι του οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας προς όφελος των Ευρωπαίων πολιτών. Τα εθνικά προγράμματα που ενέκρινε η Επιτροπή παρέχουν σημαντική οικονομική βοήθεια στα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να δείχνουμε έμπρακτα την αλληλεγγύη μας.»

Η χρηματοδότηση από το ΤΑΜΕ στηρίζει τις εθνικές προσπάθειες για τη βελτίωση των δυνατοτήτων υποδοχής, την εφαρμογή διαδικασιών ασύλου σύμφωνων με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, την ένταξη των μεταναστών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, καθώς και για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των προγραμμάτων επιστροφής. Η χρηματοδότηση από το ΤΕΑ συμπληρώνει τις εθνικές προσπάθειες για βελτίωση της διαχείρισης των συνόρων των κρατών μελών και της επιτήρησης (ιδίως με τη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών). Η χρηματοδότηση από το ΤΕΑ χρησιμοποιείται επίσης για τη διασυνοριακή συνεργασία στον τομέα της επιβολής του νόμου και την ενίσχυση της ικανότητας των κρατών μελών να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τους κινδύνους που σχετίζονται με την ασφάλεια, όπως η τρομοκρατία και η βίαιη ριζοσπαστικοποίηση, η διακίνηση ναρκωτικών, το έγκλημα στον κυβερνοχώρο, η εμπορία ανθρώπων και άλλες μορφές οργανωμένου εγκλήματος.

Εκτός από τις βασικές χρηματοδοτικές ενισχύσεις , τα περισσότερα εθνικά προγράμματα συμπληρώνονται με πρόσθετα ποσά που διατίθενται για την εφαρμογή συγκεκριμένων διακρατικών δράσεων. Οι δράσεις αυτές μπορούν να περιλαμβάνουν κοινές επιχειρήσεις επιστροφής και επανένταξης στο πλαίσιο του ΤΑΜΕ ή την καθιέρωση προξενικής συνεργασίας στο πλαίσιο του ΤΕΑ. Με πρόσθετη χρηματοδότηση από το ΤΕΑ θα αγοράζεται εξοπλισμός μεγάλης κλίμακας που θα τίθεται στη διάθεση του Frontex και θα χρησιμοποιείται για κοινές επιχειρήσεις όποτε χρειάζεται. Εκτός από αυτά, θα χορηγηθούν περίπου 37 εκατ. ευρώ από τα προγράμματα του ΤΑΜΕ για να στηρίξουν το πρόγραμμα της Ένωσης για την επανεγκατάσταση κατά την περίοδο 2014-2015.

Η Επιτροπή καταβάλλει προσπάθειες για την ταχεία έγκριση των υπόλοιπων εθνικών προγραμμάτων. Με συνολικό προϋπολογισμό σχεδόν 7 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-20, τα ταμεία ΤΑΜΕ και ΤΕΑ είναι τα κύρια χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ για επενδύσεις σε μια ανοικτή και ασφαλή Ευρώπη.

Ιστορικό

Οι προσπάθειες της ΕΕ στον τομέα της Μετανάστευσης και των Εσωτερικών Υποθέσεων στηρίζονται από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας.

Το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης συμβάλλει στην αποτελεσματική διαχείριση των μεταναστευτικών ρευμάτων, καθώς και στην ανάπτυξη μιας κοινής προσέγγισης των ζητημάτων ασύλου και μετανάστευσης.

Το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας (αποτελούμενο από το τμήμα για τα σύνορα και τις θεωρήσεις και το τμήμα για την αστυνομική συνεργασία και τη διαχείριση των κρίσεων) συμβάλλει στη διασφάλιση υψηλού επιπέδου ασφάλειας και πρόληψης του εγκλήματος στην Ένωση, ενώ ταυτόχρονα διευκολύνει τα νόμιμα ταξίδια και εγγυάται την αποτελεσματική διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης.

Το 85% των κονδυλίων διατίθεται μέσω των πολυετών στρατηγικών εθνικών προγραμμάτων που καλύπτουν την περίοδο 2014-20. Μετά την έγκρισή τους από την Επιτροπή, τα προγράμματα αυτά εκπονούνται, εφαρμόζονται, παρακολουθούνται και αξιολογούνται από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών, σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών. Τα πρόσφατα προγράμματα επανεγκατάστασης και μετεγκατάστασης που πρότεινε η Επιτροπή και ενέκρινε το Συμβούλιο θα υλοποιηθούν μέσω των εθνικών προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από το ΤΑΜΕ.

Τα υπόλοιπα κονδύλια, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 15% του συνόλου των πόρων, τα διαχειρίζεται η Επιτροπή με βάση τα επιμέρους προγράμματα εργασίας. Μέσω αυτών ακριβώς των προγραμμάτων εργασίας της Επιτροπής χρηματοδοτούνται οι δράσεις της Ένωσης και η βοήθεια έκτακτης ανάγκης στα κράτη μέλη.

Τις τελευταίες εβδομάδες η Επιτροπή ενέκρινε 23 εθνικά προγράμματα: 7 προγράμματα του ΤΑΜΕ (Κύπρος, Ελλάδα, Ιταλία, Πολωνία, Σλοβακία, Ισπανία και Σουηδία) και 16 προγράμματα του ΤΕΑ (Αυστρία, Βουλγαρία, Κύπρος, Εσθονία, Φινλανδία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία και Ισπανία). Στις αρχές του τρέχοντος έτους, η Επιτροπή ενέκρινε 22 εθνικά προγράμματα: 17 προγράμματα του ΤΑΜΕ (Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Γερμανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Ουγγαρία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Κάτω Χώρες, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία και Ηνωμένο Βασίλειο) και 5 προγράμματα του ΤΕΑ (Βέλγιο, Τσεχική Δημοκρατία, Γερμανία, Δανία, Γαλλία). Τα υπόλοιπα 13 εθνικά προγράμματα θα εγκριθούν αργότερα εντός του 2015.

Κύπρος

Η Επιτροπή εγκρίνει το εθνικό πρόγραμμα της Κύπρου για το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης ύψους 32,3 εκατ. ευρώ.

Στον τομέα του ασύλου, η Κύπρος επικεντρώνεται σε μεγάλο βαθμό στη βελτίωση της ποιότητας και της επίσπευσης των διαδικασιών ασύλου, στην αύξηση και βελτίωση της ποιότητας των εγκαταστάσεων διαμονής και υποδοχής και στην παροχή βοήθειας στους αιτούντες διεθνή προστασία. Όσον αφορά τη νόμιμη μετανάστευση και ενσωμάτωση, η χρηματοδότηση θα στηρίξει κυρίως μέτρα πριν από την αναχώρηση καθώς και προπαρασκευαστικές ενέργειες που θα διευκολύνουν την πρόσβαση των υπηκόων τρίτων χωρών στην αγορά εργασίας. Επιπλέον, το κράτος μέλος επικεντρώνεται στην ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας και στην αύξηση της ευαισθητοποίησης της κοινωνίας υποδοχής. Σχετικά με την επιστροφή, η Κύπρος θα συνεχίσει την εφαρμογή του νεοσύστατου προγράμματος οικιοθελούς επιστροφής ενώ θα στηρίξει επίσης και την αναγκαστική επιστροφή.

Η Επιτροπή εγκρίνει το εθνικό πρόγραμμα της Κύπρου για το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας ύψους 42,6 εκατ. ευρώ.

Όσον αφορά την κοινή πολιτική θεωρήσεων εισόδου, η Κύπρος δίνει έμφαση στην υποστήριξη των τμημάτων θεωρήσεων βραχείας διαμονής, το εθνικό σύστημα θεωρήσεων, και την κατάρτιση σε θέματα που σχετίζονται με το Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS). Όσον αφορά τη διαχείριση των συνόρων, η Κύπρος συνεχίζει την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού συστήματος επιτήρησης των συνόρων (EUROSUR) και σχεδιάζει την εισαγωγή αυτοματοποιημένων συστημάτων ελέγχου στα σύνορα. Θα υποστηρίξει επίσης το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν ΙΙ /SIRENE, θα αυξήσει την ικανότητα επιτήρησης των συνόρων και θα θέσει σε εφαρμογή τη δέσμη μέτρων για Ευφυή Σύνορα. Επιπλέον, η Κύπρος θα διευρύνει την εκπαίδευση των συνοριοφυλάκων σε θέματα που σχετίζονται με τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων.

Στα πλαίσια της αστυνομικής συνιστώσας του ΤΕΑ, έμφαση δίνεται στη βελτίωση της ικανότητας διερεύνησης χρηματοοικονομικών συναλλαγών και στην καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο, του λαθρεμπορίου ναρκωτικών και της διαφθοράς μέσω της αγοράς ειδικού εξοπλισμού καθώς και στη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών και της κατάρτισης. Επίσης, η Κύπρος θα επενδύσει στην ενίσχυση της επιχειρησιακής της ικανότητας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων και κρίσεων που συνδέονται με την ασφάλεια (συμπεριλαμβανομένων των χημικών, βιολογικών, ραδιολογικών ή πυρηνικών απειλών (ΧΒΑΠ).