Ευρωπαϊκές Ειδήσεις 10/3

Μια διαστημική στρατηγική της ΕΕ για την ασφάλεια και την άμυνα με σκοπό τη διασφάλιση μιας ισχυρότερης και ανθεκτικότερης ΕΕ

Σήμερα, η Επιτροπή και ο ύπατος εκπρόσωπος παρουσιάζουν για πρώτη φορά κοινή ανακοίνωση σχετικά με μια ευρωπαϊκή διαστημική στρατηγική για την ασφάλεια και την άμυνα.

Τα διαστημικά συστήματα και υπηρεσίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία της κοινωνίας και της οικονομίας μας, καθώς και για την ασφάλεια και την άμυνα. Ως εκ τούτου, η ΕΕ έχει προσδιορίσει το διάστημα ως στρατηγικό τομέα. Στο σημερινό γεωπολιτικό πλαίσιο του αυξανόμενου ανταγωνισμού ισχύος και της εντατικοποίησης των απειλών, η ΕΕ αναλαμβάνει δράση για την προστασία των διαστημικών της πόρων, την υπεράσπιση των συμφερόντων της, την αποτροπή εχθρικών ενεργειών στο διάστημα και την ενίσχυση της στρατηγικής θέσης και αυτονομίας της.

Η στρατηγική αυτή είναι αποτέλεσμα της άμεσης εφαρμογής της στρατηγικής πυξίδας της ΕΕ, που εγκρίθηκε λιγότερο από ένα έτος πριν και που όρισε το διάστημα, μαζί με τον κυβερνοχώρο και τη θάλασσα, ως αμφισβητούμενους στρατηγικούς τομείς, η ασφάλεια των οποίων πρέπει να διασφαλιστεί.

Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στο σχετικό δελτίο Τύπου.

(Για περισσότερες πληροφορίες: Nabila Massrali — Τηλ.: +32 2 298 80 93· Sonya Gospodinova — Τηλ.: +32 2 296 69 53· Xavier Cifre Quatresols — Τηλ.: +32 2 297 35 82· Flore Boutier — Τηλ.: +32 2 296 60 43)

Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία: η ΕΕ συμφωνεί να εφαρμόσει αυστηρότερους κανόνες για την ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης

Η ΕΕ συμφωνεί να εφαρμόσει αυστηρότερους κανόνες για την ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης

Η Επιτροπή χαιρετίζει την προσωρινή συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα το πρωί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για τη μεταρρύθμιση και την ενίσχυση της οδηγίας της ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση.

Η Επιτροπή χαιρετίζει την προσωρινή συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα το πρωί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για τη μεταρρύθμιση και την ενίσχυση της οδηγίας της ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση. Η συμφωνία αυτή αποτελεί ένα ακόμη βήμα προς την ολοκλήρωση της δέσμης μέτρων «Fit for 55» για την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του σχεδίου REPowerEU. Καταδεικνύει για μία ακόμα φορά την αποφασιστικότητα της ΕΕ να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2050.

Επίτευξη υψηλότερων στόχων με καλύτερα μέσα

Για πρώτη φορά, η αρχή της προτεραιότητας στην ενεργειακή απόδοση αποκτά νομική ισχύ με σαφή απαίτηση οι χώρες της ΕΕ να λαμβάνουν υπόψη την ενεργειακή απόδοση κατά τη λήψη αποφάσεων πολιτικής, σχεδιασμού και σημαντικών επενδύσεων στον τομέα της ενέργειας και αλλού.

Η συμφωνία θεσπίζει στόχο ενεργειακής απόδοσης της ΕΕ 11,7 % για το 2030, που υπερβαίνει την αρχική πρόταση της Επιτροπής που περιλαμβανόταν στη δέσμη «Fit for 55». Απαιτεί από τα κράτη μέλη της ΕΕ να εξασφαλίσουν συλλογικά πρόσθετη μείωση της κατανάλωσης τελικής και πρωτογενούς ενέργειας, σε σύγκριση με τις προβολές για την κατανάλωση ενέργειας του 2020.

Στο πλαίσιο της προσωρινής συμφωνίας, η υποχρέωση ετήσιας εξοικονόμησης ενέργειας σχεδόν διπλασιάζεται για να εξασφαλιστεί η συνεχής πρόοδος. Από το 2024 έως το 2030 οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να επιτυγχάνουν νέα ετήσια εξοικονόμηση ύψους 1,49 % στην τελική κατανάλωση ενέργειας κατά μέσο όρο, αντί για το σημερινό επίπεδο του 0,8 %. Θα πρέπει σταδιακά να φθάσουν το 1,9 % έως τα τέλη του 2030. Πρόκειται για ένα σημαντικό μέσο για την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας σε τομείς τελικής χρήσης, όπως τα κτίρια, η βιομηχανία και οι μεταφορές.

Οι αναθεωρημένοι κανόνες αποδίδουν επίσης μεγαλύτερη ευθύνη στον δημόσιο τομέα για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης. Οι δημόσιοι φορείς θα πρέπει να λαμβάνουν συστηματικά υπόψη τις απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης στις δημόσιες συμβάσεις προϊόντων, υπηρεσιών, κτιρίων και έργων. Εισάγεται νέος στόχος μείωσης της ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας κατά 1,9 % για τον δημόσιο τομέα. Η υποχρέωση των χωρών της ΕΕ να ανακαινίζουν κάθε χρόνο τουλάχιστον το 3 % του συνολικού εμβαδού δαπέδου των κτιρίων που ανήκουν στη δημόσια διοίκηση καλύπτει πλέον και το περιφερειακό και το τοπικό επίπεδο.

Οι επιχειρήσεις θα ενθαρρυνθούν να είναι ενεργειακά αποδοτικότερες στο πλαίσιο της αναθεωρημένης οδηγίας. Πρώτον, τα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης θα καταστούν προκαθορισμένη υποχρέωση για τους μεγάλους καταναλωτές ενέργειας. Όλες οι επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ που υπερβαίνουν τα 85 TJ ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας, θα πρέπει να εφαρμόσουν ένα σύστημα ενεργειακής διαχείρισης. Διαφορετικά, θα υποβάλλονται σε ενεργειακό έλεγχο (εάν η ετήσια κατανάλωσή τους υπερβαίνει τα 10 TJ). Για πρώτη φορά, θεσπίζεται επίσης σύστημα υποβολής εκθέσεων για την ενεργειακή απόδοση των μεγάλων κέντρων δεδομένων.

Σύμφωνα με τους συμφωνηθέντες κανόνες, οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει επίσης να προωθήσουν τοπικά σχέδια θέρμανσης και ψύξης σε μεγάλους δήμους με πληθυσμό άνω των 45 000 κατοίκων. Επίσης, με τον αναθεωρημένο ορισμό της αποδοτικής τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης, οι ελάχιστες απαιτήσεις θα τροποποιηθούν σταδιακά ώστε να διασφαλιστεί η πλήρως απανθρακοποιημένη παροχή τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης έως το 2050. Η στήριξη νέων μονάδων συμπαραγωγής υψηλής απόδοσης που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο και συνδέονται με το δίκτυο τηλεθέρμανσης σε αποδοτικά συστήματα τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης θα είναι δυνατή μόνο έως το 2030, ενώ οποιαδήποτε άλλη χρήση ορυκτών καυσίμων θα απαγορεύεται για νέες δυναμικότητες παραγωγής θερμότητας σε τέτοια συστήματα.

Η συμφωνία ενισχύει περαιτέρω τις διατάξεις σχετικά με τη χρηματοδότηση της ενεργειακής απόδοσης για τη διευκόλυνση της κινητοποίησης των επενδύσεων. Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, οι χώρες της ΕΕ θα κληθούν να προωθήσουν καινοτόμα συστήματα χρηματοδότησης και πράσινα δανειοδοτικά προϊόντα για την ενεργειακή απόδοση, διασφαλίζοντας την ευρεία και χωρίς διακρίσεις προσφορά τους από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να αναφέρουν τον όγκο των επενδύσεων στην ενεργειακή απόδοση.

Άμβλυνση της ενεργειακής φτώχειας και ενδυνάμωση των καταναλωτών

Η συμφωνία περιλαμβάνει τον πρώτο ενωσιακό ορισμό της ενεργειακής φτώχειας. Τα κράτη μέλη θα πρέπει τώρα να εφαρμόσουν μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης κατά προτεραιότητα μεταξύ των ατόμων που πλήττονται από ενεργειακή φτώχεια, των ευάλωτων πελατών, των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος και, κατά περίπτωση, των ατόμων που ζουν σε κοινωνικές κατοικίες. Οι αναθεωρημένοι κανόνες δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στην άμβλυνση της ενεργειακής φτώχειας και στην ενδυνάμωση των καταναλωτών, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας υπηρεσιών μίας στάσης για τεχνική και οικονομική βοήθεια και εξωδικαστικών μηχανισμών για την επίλυση διαφορών.

Επόμενα βήματα

Το μόνο που μένει τώρα είναι να εγκριθεί η σημερινή προσωρινή συμφωνία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή, η νέα νομοθεσία θα δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης και θα τεθεί σε ισχύ.

Ιστορικό

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι η μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή στρατηγική της ΕΕ για να καταστεί η Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Η αναθεώρηση της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση είναι μία από τις προτάσεις της νομοθετικής δέσμης «Fit for 55» που υπέβαλε η Επιτροπή τον Ιούλιο του 2021, ώστε να καταστούν οι πολιτικές της ΕΕ για το κλίμα, την ενέργεια, τη χρήση γης, τις μεταφορές και τη φορολογία κατάλληλες για τη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Η επίτευξη μιας τέτοιας μείωσης των εκπομπών κατά την επόμενη δεκαετία είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου, αφενός, να καταστεί η Ευρώπη η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος στον κόσμο έως το 2050 και, αφετέρου, να γίνει πραγματικότητα η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.

Η ενεργειακή απόδοση αποτελεί επίσης βασικό πυλώνα του σχεδίου REPowerEU, το οποίο αποτελεί τη στρατηγική της ΕΕ για την απαλλαγή από εισαγωγές ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία το συντομότερο δυνατόν. Τον Μάιο του 2022, η Επιτροπή, στο πλαίσιο του σχεδίου REPowerEU, πρότεινε την ενίσχυση των μακροπρόθεσμων μέτρων ενεργειακής απόδοσης, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης του δεσμευτικού στόχου ενεργειακής απόδοσης βάσει της δέσμης νομοθεσίας για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία που αφορά την προσαρμογή στον στόχο του 55 % («Fit for 55»).

Κάντρι Σίμσον, επίτροπος Ενέργειας

“Η ενεργειακή απόδοση είναι καίριας σημασίας για την πλήρη απανθρακοποίηση της οικονομίας της ΕΕ και την απεξάρτησή της από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Ένα ισχυρότερο πλαίσιο της ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση θα μας βοηθήσει να παραμείνουμε σε πορεία για την επίτευξη των στόχων μας για την ενέργεια και το κλίμα για το 2030. Μπορεί επίσης να αποτελέσει σημαντική κινητήρια δύναμη για την ανταγωνιστικότητα και την ενίσχυση της ασφάλειας του εφοδιασμού. Οι νέες διατάξεις σχετικά με την ενδυνάμωση των καταναλωτών και την ενεργειακή φτώχεια θα διασφαλίσουν ότι η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια θα είναι προσβάσιμη σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των πλέον ευάλωτων.”

Φρανς Τίμερμανς, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία

“Η εξοικονόμηση ενέργειας αποτελεί βασικό βήμα για τη σωτηρία του πλανήτη. Τους τελευταίους μήνες, οι Ευρωπαίοι έχουν αποδείξει ότι είναι έτοιμοι και ικανοί να αντιμετωπίσουν αυτή την πρόκληση, και η βιομηχανία μας έχει αποδείξει ότι μπορεί να βελτιστοποιήσει τη χρήση και τις διαδικασίες παραγωγής ενέργειας. Πλέον είναι απαραίτητο η ενεργειακή απόδοση να ενταχθεί ακόμα πιο συστημικά στην κοινωνία μας, και η παρούσα αναθεωρημένη οδηγία μάς βοηθά να επιτύχουμε τον στόχο αυτό.”

Η ΕΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για την προσχώρηση της Ιαπωνίας στην πολυμερή προσωρινή ρύθμιση διαιτητικού δευτεροβάθμιου οργάνου

Η ΕΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για τη σημερινή απόφαση της Ιαπωνίας να προσχωρήσει στην πολυμερή προσωρινή ρύθμιση διαιτητικού δευτεροβάθμιου οργάνου (MPIA), η οποία είναι ανοικτή σε όλα τα μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ). Η MPIA αποτελεί ένα εναλλακτικό, προσωρινό σύστημα επίλυσης διαφορών στο πλαίσιο του ΠΟΕ, το οποίο βασίζεται στη συμφωνία του ΠΟΕ και δημιουργήθηκε από την ΕΕ και βασικούς εταίρους, εν αναμονή της αποκατάστασης ενός μεταρρυθμισμένου συστήματος επίλυσης διαφορών του ΠΟΕ. Στην MPIA συμμετέχουν επί του παρόντος 26 μέλη του ΠΟΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ιαπωνίας.

Οι υφιστάμενοι κανόνες του ΠΟΕ, οι οποίοι εξακολουθούν να διέπουν το μεγαλύτερο μέρος των εμπορικών συναλλαγών μας, συνιστούν το καλύτερο μέσο προστασίας μας έναντι του παγκόσμιου οικονομικού κατακερματισμού. Ως εκ τούτου, ένας ισχυρός και μεταρρυθμισμένος ΠΟΕ αποτελεί θεμελιώδες στρατηγικό συμφέρον για την ΕΕ, και πρέπει να συνεχίσουμε να ηγούμαστε των προσπαθειών για τη μεταρρύθμισή του.

Η απόφαση της Ιαπωνίας, παράλληλα με αποφάσεις άλλων μελών της MPIA, επιβεβαιώνει τη δέσμευση των κορυφαίων παραγόντων του ΠΟΕ όσον αφορά το σύστημα επίλυσης διαφορών του οργανισμού και τους κανόνες που επιβάλλει το σύστημα αυτό. Αποτελεί επίσης ισχυρή ένδειξη στήριξης για την αποκατάσταση ενός μεταρρυθμισμένου και πλήρως λειτουργικού συστήματος επίλυσης διαφορών, το οποίο τα μέλη του ΠΟΕ έχουν δεσμευτεί να θέσουν σε εφαρμογή έως το 2024.

Η ΕΕ επαναλαμβάνει ότι η προσχώρηση στην MPIA παραμένει ανοικτή σε όλα τα μέλη, με σκοπό να προσφέρει ένα πρακτικό εργαλείο δευτεροβάθμιας διαιτησίας, εν αναμονή της αποκατάστασης ενός μεταρρυθμισμένου και πλήρως λειτουργικού συστήματος επίλυσης διαφορών του ΠΟΕ.

Η πρώτη προσφυγή που ασκήθηκε στο πλαίσιο της MPIA αφορούσε δασμούς αντιντάμπινγκ που επέβαλε η Κολομβία στις κατεψυγμένες τηγανητές πατάτες από το Βέλγιο, τη Γερμανία και τις Κάτω Χώρες.

(Για περισσότερες πληροφορίες: Miriam Garcia Ferrer — Τηλ.: +32 2 299 90 75· Roberta Verbanac — Τηλ.: +32 2 298 24 98)

Δήλωση της Επιτροπής σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ημέρα Μνήμης για τα θύματα της τρομοκρατίας

Με αφορμή τη 19η Ευρωπαϊκή Ημέρα Μνήμης για τα θύματα της τρομοκρατίας, η Επιτροπή προέβη στην ακόλουθη δήλωση:

«Σήμερα η Ευρώπη αποτίει φόρο τιμής στα θύματα και τους επιζώντες τρομοκρατικών επιθέσεων. Δεν θα τα ξεχάσουμε ποτέ. Δεν θα παραδοθούμε στον φόβο που προσπαθούν να ενσταλάξουν οι τρομοκράτες όταν διαπράττουν τις θηριωδίες τους. Στόχος των τρομοκρατών είναι να διχάσουν την κοινωνία μας. Δεν θα τους επιτρέψουμε να επιτύχουν.

Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας αποτελεί προτεραιότητα για την ΕΕ. Τιμούμε τη μνήμη όσων χάθηκαν από την τρομοκρατία, αλλά παράλληλα εργαζόμαστε για την πρόληψη τυχόν μελλοντικών επιθέσεων. Για να συμβάλει στην πρόληψη τρομοκρατικών εγκλημάτων, η ΕΕ δραστηριοποιείται στην καταπολέμηση της τρομοκρατικής προπαγάνδας, τόσο εντός όσο και εκτός διαδικτύου: στερώντας από τους τρομοκράτες τα μέσα και περιορίζοντας τον χώρο τους για τον σχεδιασμό, τη χρηματοδότηση και τη διενέργεια επιθέσεων, καταπολεμώντας τη ριζοσπαστικοποίηση και ενισχύοντας την ανταλλαγή πληροφοριών και την αστυνομική συνεργασία.

Τον Δεκέμβριο του 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε θεματολόγιο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, με σκοπό τη βελτίωση της πρόβλεψης, της πρόληψης, της προστασίας και της απόκρισης ενόψει τρομοκρατικών απειλών. Οι εργασίες για την εφαρμογή του εν λόγω θεματολογίου, το οποίο αποτελεί βασική συνιστώσα της στρατηγικής για την Ένωση Ασφάλειας, συνεχίζονται. Οι οργανισμοί εσωτερικών υποθέσεων της ΕΕ παρέχουν ζωτικής σημασίας στήριξη στις εθνικές αρχές και στις αρχές επιβολής του νόμου. Από τις 7 Μαρτίου, το αναβαθμισμένο Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν περιέχει νέες καταχωρίσεις για τη στήριξη των εθνικών αρχών στην πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.

Οι τρομοκρατικές επιθέσεις αποτελούν πλήγμα κατά της κοινωνίας μας και του τρόπου ζωής μας. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα συνεχίσει να στηρίζει τους επιζώντες ώστε να τους βοηθήσει να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους. Μέσω του δικτύου για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη ριζοσπαστικοποίηση, διασφαλίζουμε επίσης ότι οι φωνές των θυμάτων και των επιζώντων βρίσκονται στο επίκεντρο της ανταπόκρισής μας.

Αυτή την ημέρα μνήμης, ανανεώνουμε την αποφασιστικότητά μας για τη στήριξη των θυμάτων και την οικοδόμηση ανθεκτικών κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς.».

Ιστορικό

Η Ευρωπαϊκή Ημέρα Μνήμης για τα θύματα της τρομοκρατίας θεσπίστηκε μετά τις βομβιστικές επιθέσεις που έγιναν στη Μαδρίτη στις 11 Μαρτίου 2004. Κάθε χρόνο από το 2005 η Ευρωπαϊκή Ένωση τιμά, την ημέρα αυτή, τη μνήμη των θυμάτων τρομοκρατικών θηριωδιών παγκοσμίως.

Το δίκτυο για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη ριζοσπαστικοποίηση παρουσιάζει, μέσω της ομάδας εργασίας που έχει συστήσει για τη μνήμη των θυμάτων της τρομοκρατίας, τις εμπειρίες των θυμάτων, συμβάλλει στο να διατηρηθεί ζωντανή η μνήμη όλων των θυμάτων της τρομοκρατίας και τονίζει τις ανθρώπινες συνέπειες του βίαιου εξτρεμισμού. Τα δικαιώματα των θυμάτων και η στήριξη προς αυτά βρίσκονται επίσης στο επίκεντρο των εργασιών του ευρωπαϊκού δικτύου ενώσεων θυμάτων της τρομοκρατίας, το οποίο συγκροτήθηκε από την Επιτροπή.

Η Επιτροπή παρουσίασε νέο θεματολόγιο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ανοίγοντας τον δρόμο για τη λήψη μέτρων για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας σε επίπεδο ΕΕ, με σκοπό τη βελτίωση της πρόβλεψης, της πρόληψης, της προστασίας και της απόκρισης ενόψει τρομοκρατικών απειλών. Το θεματολόγιο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας είναι ένα από τα παραδοτέα στην πορεία για την εσωτερική ασφάλεια, μια βασική συνιστώσα της στρατηγικής για την Ένωση Ασφάλειας που ενέκρινε η Επιτροπή τον Ιούλιο του 2020. Το θεματολόγιο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας έχει τους εξής στόχους:

Εντοπισμός των τρωτών σημείων και ανάπτυξη ικανοτήτων με σκοπό την πρόβλεψη απειλών
Πρόληψη των επιθέσεων μέσω της αντιμετώπισης της ριζοσπαστικοποίησης
Προώθηση της ασφάλειας εκ σχεδιασμού και μείωση των τρωτών σημείων με σκοπό την προστασία των πόλεων και των πολιτών
Ενίσχυση της επιχειρησιακής υποστήριξης, της δίωξης και των δικαιωμάτων των θυμάτων με στόχο την αποτελεσματικότερη αντίδραση σε επιθέσεις

Το φόρουμ της ΕΕ για το διαδίκτυο παρέχει ένα συνεργατικό περιβάλλον στο οποίο οι κυβερνήσεις των κρατών της ΕΕ, ο κλάδος του διαδικτύου και άλλοι εταίροι θα μπορούν να συζητούν και να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις που θέτει η παρουσία κακόβουλου και παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο. Το φόρουμ αποσκοπεί στη διερεύνηση πιθανών αντιδράσεων κατά της κατάχρησης και της εκμετάλλευσης διαδικτυακών πλατφορμών από τρομοκράτες και βίαιους εξτρεμιστές.

Η παροχή στήριξης στα θύματα εγκληματικών πράξεων, συμπεριλαμβανομένων των θυμάτων τρομοκρατικών επιθέσεων, αποτελεί σημαντικό μέρος των εργασιών της Επιτροπής για την αντιμετώπιση της τρομοκρατικής απειλής σε όλες της τις διαστάσεις. Η ΕΕ έχει θεσπίσει ένα στέρεο νομικό πλαίσιο για την προστασία των θυμάτων σε όλη την Ευρώπη μέσω του πανευρωπαϊκού προγράμματος αποζημίωσης, της οδηγίας για τα δικαιώματα των θυμάτων και της οδηγίας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Η Επιτροπή ενέκρινε επίσης την πρώτη στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα των θυμάτων (2020-2025). Ο κύριος στόχος της στρατηγικής αυτής είναι να εξασφαλιστεί ότι όλα τα θύματα της τρομοκρατικής επίθεσης, σε όποιο μέρος της ΕΕ και υπό οιεσδήποτε περιστάσεις κι αν συνέβη η εγκληματική πράξη, μπορούν να βασιστούν πλήρως στα δικαιώματά τους. Η Επιτροπή συγκρότησε ειδική ομάδα για τα θύματα της τρομοκρατίας στο πλαίσιο της πλατφόρμας της ΕΕ για τα δικαιώματα των θυμάτων. Η Επιτροπή έχει λάβει μέτρα για να διασφαλίσει τη συνέχεια του κέντρου εμπειρογνωσίας της ΕΕ για τα θύματα της τρομοκρατίας και έχει επιλέξει κοινοπραξία που θα συνεχίσει τα καθήκοντά του για τα επόμενα δύο έτη.

pdf σε εκτυπώσιμη μορφή

Ευρωπαϊκή Ημέρα Μνήμης για τα θύματα της τρομοκρατίας

ελληνικά (49.993 kB – PDF)

Τηλεφόρτωση (49.993 kB – PDF)

Αρμόδιοι επικοινωνίας με τα ΜΜΕ

· Anitta HIPPER

Τηλέφωνο

+32 2 298 56 91

Ηλεκτρονική διεύθυνση

anitta.hipper@ec.europa.eu

· Andrea MASINI

Τηλέφωνο

+32 2 299 15 19

Ηλεκτρονική διεύθυνση

andrea.masini@ec.europa.eu

· Fiorella BELCIU

Τηλέφωνο

+32 2 299 37 34

Ηλεκτρονική διεύθυνση

Fiorella.BELCIU@ec.europa.eu

Ναυτιλιακή ασφάλεια: η ΕΕ επικαιροποιεί τη στρατηγική της για την προστασία του τομέα της ναυτιλίας από νέες απειλές

Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο ύπατος εκπρόσωπος εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση σχετικά με μια ενισχυμένη στρατηγική της ΕΕ για τη ναυτιλιακή ασφάλεια, ώστε να διασφαλιστεί η ειρηνική χρήση των θαλασσών και να προστατευθεί ο τομέας της ναυτιλίας από νέες απειλές. Ενέκριναν επίσης επικαιροποιημένο σχέδιο δράσης μέσω του οποίου θα εφαρμοστεί η στρατηγική.

Η ναυτιλιακή ασφάλεια είναι ζωτικής σημασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της. Από κοινού, τα κράτη μέλη της ΕΕ αποτελούν τη μεγαλύτερη συνδυασμένη αποκλειστική οικονομική ζώνη στον κόσμο. Η οικονομία της ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ασφάλεια και την προστασία των ωκεανών. Πάνω από το 80 % του παγκόσμιου εμπορίου διεξάγεται διά θαλάσσης και περίπου τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πετρελαίου και φυσικού αερίου είτε εξορύσσονται στη θάλασσα είτε μεταφέρονται διά θαλάσσης. Έως και το 99 % των παγκόσμιων ροών δεδομένων διαβιβάζονται μέσω υποθαλάσσιων καλωδίων. Ο παγκόσμιος τομέας της ναυτιλίας πρέπει να είναι ασφαλής για την απελευθέρωση του πλήρους δυναμικού των ωκεανών και της βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας. Η ΕΕ προτίθεται να ενισχύσει το ευρύ φάσμα εργαλείων που έχει στη διάθεσή της για την προώθηση της ναυτιλιακής ασφάλειας, τόσο της μη στρατιωτικής όσο και της στρατιωτικής.

Προσαρμογή σε νέες απειλές

Οι απειλές και οι προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας έχουν πολλαπλασιαστεί μετά την έγκριση της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ασφάλεια στη θάλασσα το 2014, γεγονός που απαιτεί νέα και ενισχυμένη δράση. Οι μακροχρόνιες παράνομες δραστηριότητες, όπως η πειρατεία, οι ένοπλες ληστείες στη θάλασσα, η λαθραία διακίνηση μεταναστών και η εμπορία ανθρώπων, όπλων και ναρκωτικών, καθώς και η τρομοκρατία εξακολουθούν να αποτελούν κρίσιμες προκλήσεις. Πρέπει, ωστόσο, να αντιμετωπιστούν και οι νέες και εξελισσόμενες απειλές που σχετίζονται με τον αυξανόμενο γεωπολιτικό ανταγωνισμό, την κλιματική αλλαγή και την υποβάθμιση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, καθώς και με τις υβριδικές επιθέσεις και τις κυβερνοεπιθέσεις.

Τούτο αποτελεί ευκαιρία για την προώθηση βιώσιμων λύσεων στα πολλαπλά ζητήματα ναυτιλιακής ασφάλειας που αντιμετωπίζουν η ΕΕ και η διεθνής κοινότητα. Αποτελεί επίσης ευκαιρία για την ενίσχυση του ρόλου και της αξιοπιστίας της ΕΕ στη διεθνή σκηνή. Οι πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις, όπως η στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, μας υπενθυμίζουν επιτακτικά ότι η ΕΕ πρέπει να ενισχύσει την ασφάλειά της, καθώς και την ικανότητά της να δρα όχι μόνο στην επικράτεια και στα ύδατά της, αλλά και στη γειτονία της και πέραν αυτής.

Επικαιροποιημένη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη ναυτιλιακή ασφάλεια (EUMSS)

Η επικαιροποιημένη EUMSS αποτελεί πλαίσιο δράσης της ΕΕ για την προστασία των συμφερόντων της στη θάλασσα και για την προστασία των πολιτών, των αξιών και της οικονομίας της.

Η επικαιροποιημένη στρατηγική για τη ναυτιλιακή ασφάλεια προωθεί τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια, καθώς και τον σεβασμό των διεθνών κανόνων και αρχών, διασφαλίζοντας παράλληλα τη βιωσιμότητα των ωκεανών και την προστασία της βιοποικιλότητας. Η στρατηγική θα εφαρμοστεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, σύμφωνα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους.

Η κοινή ανακοίνωση και το σχετικό σχέδιο δράσης προσδιορίζουν διάφορες ολοκληρωμένες δράσεις που θα συμβάλουν στην προάσπιση των συμφερόντων της ΕΕ. Προς τούτο, η ΕΕ θα εντείνει τη δράση της στο πλαίσιο έξι στρατηγικών στόχων:

κλιμάκωση των δραστηριοτήτων στη θάλασσα. Στις δράσεις περιλαμβάνονται η διοργάνωση ναυτικών ασκήσεων σε επίπεδο ΕΕ, η ανάπτυξη περαιτέρω επιχειρήσεων ακτοφυλακής στις ευρωπαϊκές θαλάσσιες λεκάνες, ο καθορισμός νέων θαλάσσιων περιοχών ενδιαφέροντος για την εφαρμογή της έννοιας της συντονισμένης ναυτιλιακής παρουσίας (εργαλείο για την ενίσχυση του συντονισμού των ευρισκόμενων σε συγκεκριμένες θαλάσσιες περιοχές ναυτικών και εναέριων μέσων των κρατών μελών) και η ενίσχυση των επιθεωρήσεων ασφαλείας στους λιμένες της ΕΕ.
συνεργασία με τους εταίρους. Στις δράσεις περιλαμβάνονται η εμβάθυνση της συνεργασίας ΕΕ-ΝΑΤΟ και η εντατικοποίηση της συνεργασίας με όλους τους σχετικούς διεθνείς εταίρους για την προάσπιση της βασιζόμενης σε κανόνες τάξης στη θάλασσα, ιδίως της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.
ανάληψη ηγετικού ρόλου όσον αφορά την αντίληψη της κατάστασης στον τομέα της ναυτιλίας. Στις δράσεις περιλαμβάνονται η ενίσχυση της επιτήρησης των παράκτιων και υπεράκτιων περιπολικών σκαφών και η ενίσχυση του κοινού περιβάλλοντος ανταλλαγής πληροφοριών (CISE). Κατ’ αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ότι οι εμπλεκόμενες εθνικές και ενωσιακές αρχές μπορούν να ανταλλάσσουν πληροφορίες με ασφαλή τρόπο.

διαχείριση κινδύνων και απειλών. Στις δράσεις περιλαμβάνονται η διεξαγωγή πραγματικών ναυτιλιακών ασκήσεων ανά τακτά διαστήματα με τη συμμετοχή μη στρατιωτικών και στρατιωτικών παραγόντων, η παρακολούθηση και η προστασία των κρίσιμων θαλάσσιων υποδομών και πλοίων (συμπεριλαμβανομένων των επιβατηγών πλοίων) από φυσικές απειλές και κυβερνοαπειλές, καθώς και η αντιμετώπιση μη εκραγέντων μηχανισμών και ναρκών στη θάλασσα.
ενίσχυση ικανοτήτων. Στις δράσεις περιλαμβάνονται η ανάπτυξη κοινών απαιτήσεων για τις αμυντικές τεχνολογίες στον τομέα της ναυτιλίας, η εντατικοποίηση των εργασιών σε έργα όπως η ευρωπαϊκή κορβέτα περιπολίας (νέα κατηγορία πολεμικού πλοίου) και η βελτίωση της ανθυποβρυχιακής μας άμυνας.
εκπαίδευση και κατάρτιση διά της ενίσχυσης των υβριδικών προσόντων και των προσόντων στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, ιδίως των πολιτών, και διά της διεξαγωγής εκπαιδευτικών προγραμμάτων ανοικτών σε εταίρους εκτός ΕΕ.

Η επικαιροποιημένη στρατηγική και το σχέδιο δράσης της θα συμβάλουν στην υλοποίηση της στρατηγικής πυξίδας της ΕΕ για την ασφάλεια και την άμυνα.

Επόμενα βήματα

Η Επιτροπή και ο ύπατος εκπρόσωπος καλούν τα κράτη μέλη να εγκρίνουν τη στρατηγική και να την εφαρμόσουν από την πλευρά τους. Η Επιτροπή και ο ύπατος εκπρόσωπος θα εκδώσουν έκθεση προόδου εντός τριών ετών από την έγκριση της επικαιροποιημένης στρατηγικής από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ιστορικό

Η στρατηγική της ΕΕ για την ασφάλεια στη θάλασσα και το σχέδιο δράσης της βρίσκονται σε ισχύ από το 2014. Η πλέον πρόσφατη επικαιροποίηση του σχεδίου δράσης πραγματοποιήθηκε το 2018. Η προτεινόμενη επικαιροποίηση αποτελεί συνέχεια των συμπερασμάτων του Συμβουλίου, του Ιουνίου 2021, όσον αφορά την ασφάλεια στη θάλασσα, στο πλαίσιο των οποίων η Επιτροπή και ο ύπατος εκπρόσωπος κλήθηκαν να αξιολογήσουν την ανάγκη για την εν λόγω επικαιροποίηση.

Από το 2014, η EUMSS και το σχέδιο δράσης της παρέχουν ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την αποτροπή και την αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τομέα της ασφάλειας στη θάλασσα. Έχουν ενθαρρύνει δε τη στενότερη συνεργασία μεταξύ πολιτικών και στρατιωτικών αρχών, ιδίως μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών. Η EUMSS έχει συμβάλει στην προώθηση της θαλάσσιας διακυβέρνησης βάσει κανόνων και στην ανάπτυξη διεθνούς συνεργασίας στον τομέα της ναυτιλίας. Έχει ενισχύσει την αυτονομία και την ικανότητα της ΕΕ να ανταποκρίνεται σε απειλές και προκλήσεις για τη ναυτιλιακή ασφάλεια. Η ΕΕ έχει καταστεί αναγνωρισμένος παράγοντας στον τομέα της ναυτιλιακής ασφάλειας, διεξάγοντας δικές της ναυτικές επιχειρήσεις, ενισχύοντας την αντίληψη της κατάστασης στον τομέα της ναυτιλίας και συνεργαζόμενη με ευρύ φάσμα εξωτερικών εταίρων.

Περισσότερες πληροφορίες

Ενημερωτικό δελτίο σχετικά με την επικαιροποιημένη στρατηγική της ΕΕ για τη ναυτιλιακή ασφάλεια

Κοινή ανακοίνωση σχετικά με την ενισχυμένη στρατηγική της ΕΕ για τη ναυτιλιακή ασφάλεια

Σχέδιο δράσης με τίτλο «Ενισχυμένη στρατηγική της ΕΕ για τη ναυτιλιακή ασφάλεια ενόψει των εξελισσόμενων θαλάσσιων απειλών»

Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη ναυτιλιακή ασφάλεια

Στρατηγική της ΕΕ για τη ναυτιλιακή ασφάλεια

Δηλώσεις

Μαζί με τον αέρα, το διάστημα και τον κυβερνοχώρο, η θάλασσα αποτελεί έναν ολοένα και πιο διεκδικούμενο στρατηγικό τομέα. Σε μια εποχή αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων, η ΕΕ πρέπει να μάθει να μιλά τη γλώσσα της εξουσίας και στη θάλασσα. Με την παρούσα επικαιροποιημένη στρατηγική, αξιοποιούμε πλήρως τα εργαλεία μας για να επιδιώξουμε τα συμφέροντά μας και να προωθήσουμε, από κοινού με τους εταίρους μας, τη βασιζόμενη σε κανόνες τάξη στη θάλασσα. Υλοποιούμε τη δέσμευσή μας για ενίσχυση του ρόλου της ΕΕ ως παγκόσμιου παρόχου ναυτιλιακής ασφάλειας, όπως ζητείται στη στρατηγική πυξίδα.

Ύπατος εκπρόσωπος / αντιπρόεδρος, κ. Τζουζέπ Μπορέλ

Θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη τη στρατηγική σημασία των ωκεανών μας. Η ναυτιλιακή διάσταση είναι καίριας σημασίας για τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ, καθώς η ευημερία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της εξαρτώνται από την ασφάλεια και την προστασία των ωκεανών. Η επικαιροποιημένη στρατηγική για τη ναυτιλιακή ασφάλεια θα προστατεύσει καλύτερα τους πολίτες μας και θα προωθήσει τις δραστηριότητες της γαλάζιας οικονομίας μας και τα συμφέροντά μας στη θάλασσα. Θα αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος στη ναυτιλιακή ασφάλεια, θα ενισχύσουμε τα εργαλεία θαλάσσιας επιτήρησης, θα ενισχύσουμε την άμυνά μας έναντι κυβερνοαπειλών και υβριδικών απειλών, και θα ενισχύσουμε την προστασία των κρίσιμων ναυτιλιακών υποδομών.

Επίτροπος κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους

Κρατικές ενισχύσεις: η Επιτροπή εγκρίνει το προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης για να στηρίξει περαιτέρω τη μετάβαση προς μια οικονομία μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε σήμερα ένα νέο προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης για την προώθηση μέτρων στήριξης σε τομείς που είναι καίριας σημασίας για τη μετάβαση προς μια οικονομία μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών, σύμφωνα με το βιομηχανικό σχέδιο της Πράσινης Συμφωνίας.

Το νέο προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης τροποποιεί και παρατείνει εν μέρει το προσωρινό πλαίσιο κρίσης, το οποίο εγκρίθηκε στις 23 Μαρτίου 2022 για να δώσει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να στηρίξουν την οικονομία εν μέσω του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, και τροποποιήθηκε ήδη στις 20 Ιουλίου 2022 και στις 28 Οκτωβρίου 2022.

Από κοινού με την τροποποίηση του γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία («ΓΚΑΚ») που ενέκρινε σήμερα η Επιτροπή, το προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης θα συμβάλει στην επιτάχυνση των επενδύσεων και της χρηματοδότησης για την παραγωγή καθαρής τεχνολογίας στην Ευρώπη.

Λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν τα κράτη μέλη στο πλαίσιο μιας έρευνας και μιας στοχευμένης διαβούλευσης, και υπό το πρίσμα του βιομηχανικού σχεδίου της Πράσινης Συμφωνίας, το νέο προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης:

Παρατείνει τη δυνατότητα των κρατών μελών να στηρίξουν περαιτέρω τα μέτρα που απαιτούνται για τη μετάβαση προς μια βιομηχανία μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών. Αυτό αφορά ιδίως τα καθεστώτα ενισχύσεων για την επιτάχυνση της ανάπτυξης της ανανεώσιμης ενέργειας και της αποθήκευσης ενέργειας, καθώς και τα καθεστώτα για την απανθρακοποίηση των διαδικασιών βιομηχανικής παραγωγής, τα οποία τα κράτη μέλη μπορούν πλέον να θεσπίσουν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
Τροποποιεί το πεδίο εφαρμογής τέτοιων μέτρων για να καταστήσει ακόμη πιο εύκολο τον σχεδιασμό και να αυξήσει την αποδοτικότητα των καθεστώτων στήριξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της αποθήκευσης ενέργειας και της απανθρακοποίησης των διαδικασιών βιομηχανικής παραγωγής και της αποθήκευσης ενέργειας μέσω: i) της απλούστευσης των όρων για τη χορήγηση ενισχύσεων σε μικρά έργα και λιγότερο ώριμες τεχνολογίες, όπως το ανανεώσιμο υδρογόνο, καταργώντας την υποχρέωση πραγματοποίησης ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών, εφόσον υπάρχουν ορισμένες διασφαλίσεις· ii) της επέκτασης των δυνατοτήτων στήριξης για την ανάπτυξη όλων των τύπων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· iii) της επέκτασης των δυνατοτήτων στήριξης για την απανθρακοποίηση των διαδικασιών βιομηχανικής παραγωγής με τη μετάβαση σε καύσιμα που παράγονται από υδρογόνο· και iv) της πρόβλεψης για υψηλότερα ανώτατα όρια ενίσχυσης και απλουστευμένους υπολογισμούς των ενισχύσεων.
Εισάγει νέα μέτρα, τα οποία θα ισχύουν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025,για την περαιτέρω επιτάχυνση των επενδύσεων σε τομείς που είναι καίριας σημασίας για τη μετάβαση προς μια οικονομία μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών, παρέχοντας τη δυνατότητα επενδυτικής στήριξης για την κατασκευή εξοπλισμού στρατηγικής σημασίας, και συγκεκριμένα συσσωρευτών, ηλιακών συλλεκτών, ανεμογεννητριών, αντλιών θερμότητας, ηλεκτρολυτικών κυψελών και εξοπλισμού για τη δέσμευση, χρήση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και για την παραγωγή βασικών κατασκευαστικών μερών και για την παραγωγή και ανακύκλωση των σχετικών κρίσιμων πρώτων υλών. Πιο συγκεκριμένα, τα κράτη μέλη μπορούν:
- Να σχεδιάσουν απλά και αποτελεσματικά καθεστώτα ενισχύσεων, παρέχοντας στήριξη έως ένα ορισμένο ποσοστό των επενδυτικών δαπανών και έως συγκεκριμένα ονομαστικά ποσά, ανάλογα με τον τόπο πραγματοποίησης της επένδυσης και το μέγεθος του δικαιούχου. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις («ΜΜΕ) καθώς και οι εταιρείες που βρίσκονται σε μειονεκτικές περιοχές είναι επιλέξιμες για υψηλότερη στήριξη, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι λαμβάνονται δεόντως υπόψη οι στόχοι συνοχής. Τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγούν ακόμη υψηλότερα ποσοστά των επενδυτικών δαπανών εάν η ενίσχυση παρέχεται υπό μορφή φορολογικών πλεονεκτημάτων, δανείων ή εγγυήσεων. Προτού χορηγήσουν τις ενισχύσεις, οι εθνικές αρχές πρέπει, ωστόσο, να επαληθεύουν τους συγκεκριμένους κινδύνους μη πραγματοποίησης της παραγωγικής επένδυσης εντός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου («ΕΟΧ») και ότι δεν υπάρχει κίνδυνος μετεγκατάστασης εντός της ενιαίας αγοράς.
- Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, να παρέχουν υψηλότερη στήριξη σε μεμονωμένες εταιρείες, όταν συντρέχει πραγματικός κίνδυνος εκτροπής επενδύσεων από την Ευρώπη. Σε τέτοιες περιπτώσεις, τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγήσουν είτε το ποσό της στήριξης που θα μπορούσε να λάβει ο δικαιούχος για μια ισοδύναμη επένδυση σε εκείνη την εναλλακτική τοποθεσία (τη λεγόμενη «ενίσχυση αντιστοίχισης»), είτε το ποσό που απαιτείται για να δοθεί κίνητρο στην εταιρεία ώστε να πραγματοποιήσει την επένδυση στον ΕΟΧ (το λεγόμενο «έλλειμμα χρηματοδότησης»), ανάλογα με το ποιο από τα δύο αυτά ποσά είναι χαμηλότερο. Η επιλογή των κρατών μελών υπόκειται σε μια σειρά διασφαλίσεων. Πρώτον, μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για i) επενδύσεις που πραγματοποιούνται σε ενισχυόμενες περιοχές, όπως ορίζονται στον εφαρμοστέο χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων· ή ii) διασυνοριακές επενδύσεις οι οποίες αφορούν έργα που βρίσκονται σε τουλάχιστον τρία κράτη μέλη, όταν σημαντικό μέρος της συνολικής επένδυσης πραγματοποιείται σε τουλάχιστον δύο ενισχυόμενες περιοχές, εκ των οποίων η μία είναι περιοχή «α» (εξόχως απόκεντρη περιφέρεια ή περιφέρεια με κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατώτερο ή ίσο με το 75 % του μέσου όρου της ΕΕ). Δεύτερον, ο δικαιούχος θα πρέπει να χρησιμοποιεί τεχνολογία παραγωγής αιχμής από την άποψη των περιβαλλοντικών εκπομπών. Τρίτον, η ενίσχυση δεν μπορεί να προκαλέσει μετεγκατάσταση επενδύσεων μεταξύ κρατών μελών.

Οι αλλαγές που εγκρίθηκαν σήμερα θα βοηθήσουν επίσης τα κράτη μέλη να υλοποιήσουν συγκεκριμένα έργα που περιλαμβάνονται στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής τους.

Οι υπόλοιπες διατάξεις του προσωρινού πλαισίου κρίσης (περιορισμένα ποσά ενίσχυσης, στήριξη ρευστότητας υπό μορφή κρατικών εγγυήσεων και επιδοτούμενων δανείων, ενίσχυση για την αντιστάθμιση των υψηλών τιμών της ενέργειας, μέτρα για τη στήριξη της μείωσης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας), οι οποίες συνδέονται περισσότερο με την κατάσταση άμεσης κρίσης, παραμένουν σε ισχύ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Για να υπάρξει ασφάλεια δικαίου, η Επιτροπή θα αξιολογήσει σε μεταγενέστερο στάδιο την ανάγκη παράτασης.

Ιστορικό

Σε συνέχεια δύο ερευνών που διενεργήθηκαν στα τέλη του 2022 και στις αρχές του 2023 σχετικά με την εφαρμογή του προσωρινού πλαισίου κρίσης, μέσω των οποίων η Επιτροπή ζήτησε τη γνώμη των κρατών μελών, την 1η Φεβρουαρίου 2023 η Επιτροπή υπέβαλε στα κράτη μέλη προς διαβούλευση ένα σχέδιο πρότασης, μέρος του βιομηχανικού σχεδίου της Πράσινης Συμφωνίας, για τη μετατροπή του προσωρινού πλαισίου κρίσης για τις κρατικές ενισχύσεις σε προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης. Από κοινού με το νέο πλαίσιο, η Επιτροπή ενέκρινε σήμερα μια τροποποίηση του ΓΚΑΚ με σκοπό να δοθεί στα κράτη μέλη μεγαλύτερη ευελιξία κατά τον σχεδιασμό και την άμεση εφαρμογή μέτρων στήριξης σε τομείς που είναι καίριας σημασίας για τη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα και προς μια βιομηχανία μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών, χωρίς προηγούμενη έγκριση από την Επιτροπή.

Το προσωρινό πλαίσιο κρίσης που εγκρίθηκε στις 23 Μαρτίου 2022 δίνει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν την ευελιξία που προβλέπουν οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, ώστε να στηρίξουν την οικονομία εν μέσω του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.

Το προσωρινό πλαίσιο για την κρίση τροποποιήθηκε για πρώτη φορά στις 20 Ιουλίου 2022, για να συμπληρώσει τη δέσμη μέτρων για την ετοιμότητα για τον χειμώνα και σύμφωνα με τους στόχους του σχεδίου REPowerEU, αναθεωρήθηκε δε περαιτέρω στις 28 Οκτωβρίου 2022, σύμφωνα με τον κανονισμό σχετικά με παρέμβαση έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας («κανονισμός (ΕΕ) 2022/1854») και με την πρόταση της Επιτροπής για έναν νέο κανονισμό έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών φυσικού στην ΕΕ και την κατοχύρωση της ασφάλειας του εφοδιασμού εφέτος τον χειμώνα.

Οι ελεγχόμενες από τη Ρωσία οντότητες που υπόκεινται σε κυρώσεις εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής των εν λόγω μέτρων.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το προσωρινό πλαίσιο κρίσης και τα άλλα μέτρα που έχει λάβει η Επιτροπή για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας είναι διαθέσιμες εδώ.

Δηλώσεις

Οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, και ιδίως το προσωρινό πλαίσιο κρίσης, βοήθησαν τα κράτη μέλη να μετριάσουν τον αντίκτυπο της τρέχουσας κρίσης στην Ευρώπη. Το πλαίσιο που εγκρίναμε σήμερα παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να χορηγούν κρατικές ενισχύσεις με γρήγορο, σαφή και προβλέψιμο τρόπο. Οι κανόνες μας επιτρέπουν στα κράτη μέλη να επιταχύνουν τις επενδύσεις για μηδενικές καθαρές εκπομπές σε αυτήν την κρίσιμη καμπή, προστατεύοντας παράλληλα τον επί ίσοις όροις ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά και τους στόχους για τη συνοχή. Οι νέοι κανόνες είναι αναλογικοί, στοχευμένοι και προσωρινοί.

κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, εκτελεστική αντιπρόεδρος αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού – 09/03/2023

pdf σε εκτυπώσιμη μορφή

Προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης

ελληνικά (52.354 kB – PDF)

Τηλεφόρτωση (52.354 kB – PDF)

Σχετικά έγγραφα

Temporary Crisis and Transition Framework – Factsheet

(462.763 kB – PDF)

Τηλεφόρτωση (462.763 kB – PDF)

Αρμόδιοι επικοινωνίας με τα ΜΜΕ

· Arianna PODESTA

Τηλέφωνο

+32 2 298 70 24

Ηλεκτρονική διεύθυνση

arianna.podesta@ec.europa.eu

· Nina FERREIRA

Τηλέφωνο

+32 2 299 81 63

Ηλεκτρονική διεύθυνση

nina.ferreira@ec.europa.eu

· Maria TSONI

Τηλέφωνο

+32 2 299 05 26

Ηλεκτρονική διεύθυνση

maria.tsoni@ec.europa.eu

Κρατικές ενισχύσεις: Η Επιτροπή τροποποιεί τους γενικούς κανόνες απαλλαγής κατά κατηγορία για την περαιτέρω διευκόλυνση και επιτάχυνση της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε στοχευμένη τροποποίηση του γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία («ΓΚΑΚ») με σκοπό την περαιτέρω διευκόλυνση, απλούστευση και επιτάχυνση της στήριξης για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση της ΕΕ.

Μαζί με το νέο προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης, η παρούσα στοχευμένη τροποποίηση έχει ως στόχο να διευκολύνει τα κράτη μέλη να χορηγούν την αναγκαία στήριξη σε βασικούς τομείς σύμφωνα με το βιομηχανικό σχέδιο της Πράσινης Συμφωνίας.

Τροποποίηση του ΓΚΑΚ για την υλοποίηση της Πράσινης Συμφωνίας

Ο ΓΚΑΚ χαρακτηρίζει συγκεκριμένες κατηγορίες κρατικών ενισχύσεων συμβατές με τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις. Ως εκ τούτου, εξαιρεί τις κατηγορίες αυτές από την υποχρέωση προηγούμενης κοινοποίησης και έγκρισης από την Επιτροπή, επιτρέποντας στα κράτη μέλη να χορηγούν απευθείας την ενίσχυση και να ενημερώνουν την Επιτροπή μόνο εκ των υστέρων.

Η σημερινή τροποποίηση παρέχει στα κράτη μέλη μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μέτρων στήριξης σε τομείς που είναι καίριας σημασίας για τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και σε μια βιομηχανία μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών. Θα συμβάλει στην επιτάχυνση των επενδύσεων και της χρηματοδότησης για την παραγωγή καθαρής τεχνολογίας στην Ευρώπη, σύμφωνα με το βιομηχανικό σχέδιο της Πράσινης Συμφωνίας.

Οι νέοι κανόνες αντικατοπτρίζουν τις πρόσφατες αλλαγές σε διάφορες δέσμες κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις, ώστε να διασφαλιστεί ότι ο ΓΚΑΚ παραμένει κατάλληλος για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση.

Θα θέσουν επίσης τα σωστά θεμέλια για την αντιμετώπιση ορισμένων από τις οικονομικές επιπτώσεις του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και θα συμβάλουν στην ανάκαμψη της οικονομίας της Ευρώπης, η οποία πλήττεται επίσης από την πανδημία του κορονοϊού και τις υψηλές τιμές της ενέργειας.

Ειδικότερα, με τους αναθεωρημένους κανόνες:

Αυξάνονται και εξορθολογίζονται οι δυνατότητες ενισχύσεων στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος και της ενέργειας, μεταξύ άλλων για τη στήριξη της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, έργων απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές, της πράσινης κινητικότητας και βιοποικιλότητας, καθώς και για τη διευκόλυνση των επενδύσεων σε ανανεώσιμο υδρογόνο και την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης.
Διευκολύνεται η υλοποίηση ορισμένων έργων στα οποία συμμετέχουν δικαιούχοι σε διάφορα κράτη μέλη, όπως σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (ΣΕΚΕΕ), στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης, με την αύξηση των εντάσεων ενίσχυσης, καθώς και των ορίων κοινοποίησης.
Επεκτείνονται οι δυνατότητες κατάρτισης και επανειδίκευσης σε όλους τους τομείς, παρέχοντας απαλλαγή από την υποχρέωση κοινοποίησης για τις ενισχύσεις κατάρτισης κάτω των 3 εκατ. ευρώ.
Απαλλάσσονται κατά κατηγορία τα μέτρα ενίσχυσης που θεσπίζουν τα κράτη μέλη για τη ρύθμιση των τιμών της ενέργειας, όπως η ηλεκτρική ενέργεια, το φυσικό αέριο και η θερμότητα που παράγεται από φυσικό αέριο ή ηλεκτρική ενέργεια.
Εισάγεται μια πολύ σημαντική αύξηση των ορίων κοινοποίησης για τις περιβαλλοντικές ενισχύσεις, καθώς και για τις ενισχύσεις για την έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία (ΕΑΚ).
Αποσαφηνίζονται και εξορθολογίζονται οι δυνατότητες ενισχύσεων χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και για νεοφυείς επιχειρήσεις, καθώς και για χρηματοπιστωτικά προϊόντα που υποστηρίζονται από το ταμείο InvestEU.
Παρατείνεται ο ΓΚΑΚ έως το τέλος του 2026 για λόγους ασφάλειας δικαίου και κανονιστικής σταθερότητας.
Αυξάνονται τα κατώτατα όρια στον ΓΚΑΚ ακόμη και πέρα από τους τομείς που αποτελούν αντικείμενο ειδικής επανεξέτασης, ώστε να καλυφθεί η μεγαλύτερη περίοδος ισχύος των κανόνων και
Ευθυγραμμίζονται οι διατάξεις του ΓΚΑΚ με τις νέες κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα, τις κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις για το κλίμα, την ενέργεια και το περιβάλλον, τις κατευθυντήριες γραμμές για τη χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου, με το πλαίσιο για την έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία, καθώς και με τις κατευθυντήριες γραμμές για τα ευρυζωνικά δίκτυα.

Επόμενα βήματα

Μετά τη σημερινή έγκριση από την Επιτροπή του αγγλικού κειμένου του κανονισμού, ο κανονισμός θα εγκριθεί επίσημα τις προσεχείς εβδομάδες μετά τη μετάφραση του κειμένου σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Θα τεθεί στη συνέχεια σε ισχύ την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το κείμενο του τροποποιητικού κανονισμού που εγκρίθηκε σήμερα είναι διαθέσιμο εδώ.

Ιστορικό

Το άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιβάλλει στα κράτη μέλη την υποχρέωση να κοινοποιούν κάθε κρατική ενίσχυση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να την εφαρμόζουν μόνο μετά την έγκριση της Επιτροπής. Ο εξουσιοδοτικός κανονισμός της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις επιτρέπει στην Επιτροπή να δηλώνει ορισμένες κατηγορίες κρατικών ενισχύσεων συμβατές με την ενιαία αγορά και μη υποκείμενες στην υποχρέωση κοινοποίησης που προβλέπεται στη Συνθήκη.

Ο γενικός κανονισμός απαλλαγής κατά κατηγορία δίνει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να εφαρμόζουν άμεσα ορισμένα μέτρα ενίσχυσης, με πλήρη ασφάλεια δικαίου. Ο γενικός κανονισμός απαλλαγής κατά κατηγορία του 2014 απαλλάσσει ορισμένες κατηγορίες κρατικών ενισχύσεων από την υποχρέωση προηγούμενης κοινοποίησης στην Επιτροπή, όταν τα οφέλη για την κοινωνία υπερτερούν των πιθανών στρεβλώσεων του ανταγωνισμού. Ως εκ τούτου, πάνω από το 90 % του συνόλου των νέων μέτρων κρατικών ενισχύσεων, εξαιρουμένων των μέτρων για την κρίση, εφαρμόζονται πλέον από τα κράτη μέλη χωρίς να απαιτείται προηγούμενη έγκριση από την Επιτροπή. Αυτό συνάδει με την προσέγγιση της Επιτροπής να επικεντρώνεται στην επίτευξη καλύτερων και ταχύτερων αποτελεσμάτων, κάνοντας λιγότερα σε τομείς όπου δεν υπάρχει προστιθέμενη αξία.

Το γεγονός ότι ένα μέτρο κρατικής ενίσχυσης δεν πληροί τα κριτήρια του ΓΚΑΚ δεν σημαίνει ότι είναι ασυμβίβαστο με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Σημαίνει μόνο ότι το μέτρο πρέπει να κοινοποιηθεί (πριν από την εφαρμογή του) στην Επιτροπή, η οποία στη συνέχεια θα αξιολογήσει κατά πόσον η κρατική ενίσχυση μπορεί να εγκριθεί βάσει άλλων κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις.

Τον Ιανουάριο του 2019, η Επιτροπή δρομολόγησε αξιολόγηση ορισμένων κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις που θεσπίστηκαν στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων του 2014 για τον εκσυγχρονισμό των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις. Η αξιολόγηση κατέδειξε ότι, συνολικά, το σύστημα και οι κανόνες ελέγχου των κρατικών ενισχύσεων είναι κατάλληλα για τον επιδιωκόμενο σκοπό. Ωστόσο, έδειξε επίσης ότι οι επιμέρους κανόνες χρειάζονταν αφενός κάποια προσαρμογή, μεταξύ άλλων υπό το πρίσμα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των βιομηχανικών και ψηφιακών στρατηγικών της ΕΕ, και αφετέρου περαιτέρω εξορθολογισμό.

Ως εκ τούτου, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι αλλαγές στις διάφορες δέσμες κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις, τον Οκτώβριο του 2021, η Επιτροπή κάλεσε τα κράτη μέλη και όλα τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με ορισμένες προτεινόμενες τροποποιήσεις του ΓΚΑΚ. Η πρόταση ακολούθησε την τροποποίηση του ΓΚΑΚ, που ενέκρινε η Επιτροπή τον Ιούλιο του 2021 προκειμένου να ευθυγραμμιστούν οι σχετικοί κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις με τους κανόνες χρηματοδότησης στο πλαίσιο του νέου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.

Η σημερινή τροποποίηση θα συμβάλει στην επιτάχυνση των επενδύσεων και της χρηματοδότησης για την παραγωγή καθαρής τεχνολογίας στην Ευρώπη, με παράλληλη προστασία των ισότιμων όρων ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά.

Δηλώσεις

Η σημερινή τροποποίηση του γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία απλουστεύει και επιταχύνει τη χορήγηση στήριξης για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση της ΕΕ. Συμβαδίζει με το νέο προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης για την προώθηση μέτρων στήριξης σε βασικούς τομείς για τη μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικών καθαρών εκπομπών. Η νέα δέσμη κανόνων διευκολύνει τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μέτρων που προωθούν την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητα, προστατεύοντας παράλληλα τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά.

κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, εκτελεστική αντιπρόεδρος αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού – 09/03/2023

pdf σε εκτυπώσιμη μορφή

Κρατικές ενισχύσεις: Η Επιτροπή τροποποιεί τους γενικούς κανόνες απαλλαγής κατά κατηγορία

ελληνικά (54.81 kB – PDF)

Τηλεφόρτωση (54.81 kB – PDF)

Αρμόδιοι επικοινωνίας με τα ΜΜΕ

· Arianna PODESTA

Τηλέφωνο

+32 2 298 70 24

Ηλεκτρονική διεύθυνση

arianna.podesta@ec.europa.eu

· Nina FERREIRA

Τηλέφωνο

+32 2 299 81 63

Ηλεκτρονική διεύθυνση

nina.ferreira@ec.europa.eu

· Maria TSONI

Τηλέφωνο

+32 2 299 05 26

Ηλεκτρονική διεύθυνση

maria.tsoni@ec.europa.eu

CALENDAR

Monday 13/03

Ms Stella Kyriakides receives Mr Iakovos Keravnos; Minister for Finance of Cyprus; delivers a speech at the event ‘Revision of the EU general pharmaceutical legislation – Addressing challenges, seizing opportunities’, co-organised by the European Health Forum Gastein and the Federal Ministry of Social Affairs, Health, Care and Consumer Protection of Austria.

Tuesday 14/03

Ms Stella Kyriakides receives with Mr Orazio Schillaci, Minister for Health of Italy.

Wednesday 15/03

Mr Margaritis Schinas receives the President of Castille and Léon, Alfonso Fernandez Manueco.

Thursday 16/03

M. Margaritis Schinas participe à un échange de vues, par vidéoconférence, avec la Commission des affaires européennes de l’Assemblée nationale française.

Friday 17/03

Ms Stella Kyriakides in Riga, Latvia: meets with Ms Līga Menģelsone, Minister for Health; visits the Children’s Clinical University Hospital.

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσμεύεται στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Όλα τα προσωπικά δεδομένα υπόκεινται επεξεργασίας συμφώνως προς τον Κανονισμό (EC) αριθ. 2018/1725. Όλα τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που επεξεργάζεται η Γενική Διεύθυνση Επικοινωνίας/Αντιπροσωπείες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τυγχάνουν ανάλογης διαχείρισης.

Athanasios ATHANASIOU

Press Officer / Political Reporter

European Commission

Representation in Cyprus

EU House, 30 Vyronos Avenue, 1096 Nicosia

Tel: +357 22 81 75 76 Mob: +357 99 363753

Twitter: @aathans