Το 2013 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνέχισε να λαμβάνει μέτρα για τη βελτίωση της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, που περιλαμβάνουν μέτρα για την εξάλειψη των διαφορών μεταξύ των φύλων όσον αφορά την απασχόληση, τους μισθούς και τις συντάξεις, για την καταπολέμηση της βίας και για την προώθηση της ισότητας στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Οι προσπάθειες αυτές αποδίδουν καρπούς: παρατηρούνται συγκεκριμένα δείγματα προόδου για την αντιμετώπιση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων – κυρίως, χάρη σε πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη βελτίωση της μισθολογικής διαφάνειας (IP/14/222) – ή για την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών (βλ. παράρτημα). Αυτά είναι τα κύρια συμπεράσματα της ετήσιας έκθεσης της Επιτροπής για την ισότητα των φύλων που δημοσιεύεται σήμερα, παράλληλα με την ετήσια έκθεση για τα θεμελιώδη δικαιώματα (βλ. IP/14/422). Αλλά οι προκλήσεις παραμένουν: σύμφωνα με τον σημερινό ρυθμό προόδου, θα χρειαστούν περίπου 30 χρόνια για να επιτευχθεί ο στόχος της ΕΕ για διαμόρφωση του ποσοστού απασχόλησης των γυναικών στο 75%, 70 χρόνια για να γίνει πραγματικότητα η ίση αμοιβή και 20 χρόνια για να επιτευχθεί ισοτιμία στα εθνικά κοινοβούλια (δηλαδή τουλάχιστον 40% για τους εκπροσώπους κάθε φύλου).
«Η Ευρώπη προωθεί την ισότητα των φύλων από το 1957· η αρχή αυτή είναι εγγεγραμμένη στο “DNA” της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και η οικονομική κρίση δεν έχει αλλάξει το DNA μας», δήλωσε η Αντιπρόεδρος και Επίτροπος Δικαιοσύνης της ΕΕ, κυρία VivianeReding. «Για μας τους Ευρωπαίους η ισότητα των φύλων δεν είναι ούτε επιλογή ούτε πολυτέλεια, είναι επιτακτική ανάγκη. Μπορούμε να είμαστε περήφανοι για τα επιτεύγματα της Ευρώπης τα τελευταία χρόνια. Η ισότητα των φύλων δεν είναι άπιαστο όνειρο, αλλά σιγά-σιγά γίνεται ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Είμαι πεπεισμένη ότι μαζί μπορούμε να γεφυρώσουμε το χάσμα που εξακολουθεί να υπάρχει στις αμοιβές, στην απασχόληση και στις θέσεις λήψης αποφάσεων».
Από την ετήσια έκθεση για την ισότητα των φύλων προκύπτει ότι οι διαφορές μεταξύ των δύο φύλων μειώθηκαν σημαντικά τα τελευταία χρόνια, αλλά ότι η πρόοδος ποικίλλει μεταξύ των κρατών μελών, ενώ εξακολουθούν να υφίστανται ανισότητες σε διάφορους τομείς – κι αυτό εις βάρος της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Η δράση της ΕΕ επιταχύνει την πρόοδο προς την ισότητα των φύλων
Αύξηση του ποσοστού απασχόλησης των γυναικών: το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών στην ΕΕ έφθασε στο 63% έναντι 58% το 2002. Η χρηματοδότηση της ΕΕ έχει συμβάλει σε αυτή την πρόοδο: κατά την περίοδο χρηματοδότησης 2007-2013, ποσό ύψους 3,2 δισεκατομμυρίων ευρώ περίπου από τα κονδύλια των διαρθρωτικών ταμείων διατέθηκε για επενδύσεις σε εγκαταστάσεις παιδικής φροντίδας και για τη χρηματοδότηση μέτρων που ευνοούν τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, γεγονός που είχε σημαντικό αποτέλεσμα μόχλευσης (βλ. παράρτημα).
Μείωση του μισθολογικού χάσματος στην Ευρώπη, που παραμένει στάσιμο στο 16,4%: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέτεινε τις προσπάθειές της, πραγματοποιώντας εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού όσον αφορά το χάσμα αμοιβών που εξακολουθεί να υπάρχει μεταξύ των φύλων , καθορίζοντας μια Ευρωπαϊκή Ημέρα Ίσης Αμοιβής (IP/14/190) και παρακολουθώντας την εφαρμογή της νομοθεσίας για την ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών (IP/13/1227). Ανέλαβε επίσης ευρεία πρωτοβουλία, τον Μάρτιο του 2014, απευθύνοντας σύσταση στα κράτη μέλη να βελτιώσουν τη μισθολογική διαφάνεια και να αντιμετωπίσουν έτσι το μισθολογικό χάσμα (IP/14/222).
Θραύση της «γυάλινης οροφής» για τη συμμετοχή περισσότερων γυναικών στα συμβούλια των επιχειρήσεων: η πρόταση οδηγίας της Επιτροπής για αύξηση, ως το 2020, στο 40% του ποσοστού παρουσίας των εκπροσώπων του υποεκπροσωπούμενου φύλου μεταξύ των μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών έχει σημειώσει ικανοποιητική πορεία στη νομοθετική διαδικασία και έλαβε σθεναρή υποστήριξη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τον Νοέμβριο του 2013 (IP/13/1118). Κατά συνέπεια, από τον Οκτώβριο του 2010, που η Επιτροπή ανακοίνωσε το ενδεχόμενο ανάληψης νομοθετικής δράσης, αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των γυναικών που συμμετέχουν σε διοικητικά συμβούλια, φθάνοντας από 11% το 2010 σε 17,8% το 2014· πρόκειται δηλαδή για ρυθμό προόδου 4 φορές υψηλότερο σε σχέση με την περίοδο 2003 – 2010 (βλ. παράρτημα).
Το 2013, η ΕΕ έλαβε μέτρα για την προστασία των γυναικών και των κοριτσιών από τη σεξιστική βία, με νομοθετικές πράξεις, με την έγκριση συγκεκριμένων μέτρων για τα δικαιώματα των θυμάτων και με τη θέσπιση εκτενούς δέσμης μέτρων κατά του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων (IP/13/1153). Συγχρηματοδότησε επίσης 14 εθνικές εκστρατείες καταπολέμησης της σεξιστικής βίας (3,7 εκατ. ευρώ), καθώς και έργα στο πλαίσιο μη κυβερνητικών οργανώσεων (11,4 εκατ. ευρώ).
Υπηρεσίες φροντίδας των παιδιών: Από το 2007, έχει αυξηθεί αισθητά το ποσοστό των παιδιών που λαμβάνουν φροντίδα σε επίσημες εγκαταστάσεις παιδικής μέριμνας (από 26% το 2007 σε 30% το 2011 για τα παιδιά κάτω των τριών ετών, και από 81% σε 86% για τα παιδιά μεταξύ τριών ετών και ηλικίας υποχρεωτικής σχολικής φοίτησης (IP/13/495). Εξάλλου, η Επιτροπή ενέκρινε, το 2013, γενική έκθεση για την επίτευξη των «στόχων της Βαρκελώνης» σχετικά με την παροχή υπηρεσιών παιδικής μέριμνας.
Ποιες προκλήσεις παραμένουν;
Παρά το γεγονός ότι το 60% των πτυχιούχων πανεπιστημίων είναι γυναίκες, οι γυναίκες αυτές εξακολουθούν να λαμβάνουν για κάθε ώρα εργασίας αμοιβή χαμηλότερη κατά 16% από εκείνη των ανδρών. Εξάλλου, είναι πιο πιθανό να εργάζονται γυναίκες με καθεστώς μερικής απασχόλησης (32% έναντι 8,2% των ανδρών) και να διακόψουν την επαγγελματική δραστηριότητά τους για να αναλάβουν τη φροντίδα τρίτων προσώπων. Αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής είναι να ανέρχεται σε 39% η απόκλιση μεταξύ των φύλων όσον αφορά τις συντάξεις. Οι χήρες και οι μονογονεϊκές οικογένειες — κυρίως μητέρες — αποτελούν ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα, και πάνω από το ένα τρίτο των μονογονεϊκών οικογενειών έχουν ανεπαρκή έσοδα.
Αν και το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών έχει αυξηθεί, ανέρχεται μόλις σε 63% έναντι 75% για τους άνδρες.Τούτο είναι κυρίως απόρροια της οικονομικής κρίσης, εξαιτίας της οποίας επιδεινώθηκε η κατάσταση των ανδρών στον τομέα της απασχόλησης.
Οι γυναίκες συνεχίζουν να επωμίζονται το μεγαλύτερο μέρος της μη αμειβόμενης εργασίας στο νοικοκυριό και την οικογένεια. Οι γυναίκες αφιερώνουν, κατά μέσο όρο, 26 ώρες την εβδομάδα για τη φροντίδα των παιδιών και τις δουλειές του σπιτιού, ενώ οι άνδρες 9.
Εξακολουθούν να έχουν λιγότερες πιθανότητες να καταλάβουν ανώτερες θέσεις. Αντιπροσωπεύουν, κατά μέσο όρο, το 17,8% των μελών των διοικητικών συμβουλίων στις μεγαλύτερες εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες, το 2,8% των γενικών διευθυντών, το 27% των κυριότερων υπουργών και το 27% των μελών των εθνικών κοινοβουλίων.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της πρώτης έρευνας σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με τη βία κατά των γυναικών, που πραγματοποιήθηκε από τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) και βασίζεται σε συνεντεύξεις με 42.000 γυναίκες, μία στις τρεις γυναίκες (33%) έχει υποστεί σωματική ή/και σεξουαλική βία από την ηλικία των 15 ετών.
Ιστορικό
Η έκθεση που δημοσιεύεται σήμερα παρέχει επισκόπηση των κυριότερων πολιτικών και νομοθετικών εξελίξεων στην ΕΕ στον τομέα της ισότητας των φύλων κατά το τελευταίο έτος, καθώς και παραδείγματα πολιτικών και δράσεων που έχουν αναληφθεί σε επίπεδο κρατών μελών. Αναλύει επίσης τις πρόσφατες τάσεις, βάσει επιστημονικών αποδείξεων και βασικών δεικτών που διαμορφώνουν τη δημόσια συζήτηση σχετικά με την ισότητα των φύλων, περιλαμβάνει δε στατιστικό παράρτημα με περισσότερα στοιχεία όσον αφορά τις εθνικές επιδόσεις.
Η έκθεση είναι διαρθρωμένη γύρω από τις πέντε προτεραιότητες της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών 2010-2015: ισότιμη οικονομική ανεξαρτησία, ίση αμοιβή για ίση εργασία και εργασία ίσης αξίας, ισότητα στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, αξιοπρέπεια, ακεραιότητα και τερματισμό της σεξιστικής βίας, ισότητα των φύλων στις εξωτερικές δράσεις, και οριζόντια ζητήματα.
Για περισσότερες πληροφορίες
[ΜΕΜΟ ;;;]ΥΠΟΜΝΗΜΑ/14/284
Υλικό για τον Τύπο: Εκθέσεις για τα θεμελιώδη δικαιώματα και την ισότητα των φύλων: http://ec.europa.eu/justice/newsroom/fundamental–rights/news/140414_en.htm
Ενημερωτικά δελτία για την προώθηση της ισότητας μεταξύ των φύλων και τη βελτίωση της εκπροσώπησης των φύλων στα συμβούλια επιχειρήσεων
Ιστοσελίδα της Αντιπροέδρου και Επιτρόπου Δικαιοσύνης, κυρίας VivianeReding: http://ec.europa.eu/reding
Ακολουθήστε την Αντιπρόεδρο Reding στο Twitter: @VivianeRedingEU
Ακολουθήστε τη Γενική Διεύθυνση Δικαιοσύνης στο Twitter: @EU_Justice
Ευρωπαϊκή Επιτροπή – Ισότητα των φύλων:http://ec.europa.eu/justice/gender–equality/index_en.htm
Παράρτημα
Παράρτημα 1: Αύξηση του ποσοστού απασχόλησης των γυναικών:
Ποσοστό απασχόλησης ανδρών και γυναικών (%) στην ΕΕ-28 και διαφορά του ποσοστού απασχόλησης μεταξύ των φύλων, στα άτομα ηλικίας 20-64 ετών, 2002-2013Q3· Πηγή: Eurostat, LabourForceSurvey
Αλλά εξακολουθούν να υφίστανται διαφορές στον τομέα της απασχόλησης
Ποσοστά απασχόλησης γυναικών και ανδρών (%) και το χάσμα μεταξύ των φύλων ως προς τα ποσοστά απασχόλησης, άτομα ηλικίας 20-64 ετών, 2013Q3· Πηγή: Eurostat, LFS
Παράρτημα 2: Θραύση της «γυάλινης οροφής» για τις γυναίκες σε διοικητικά συμβούλια
Παράρτημα 3: Παραμένει το χάσμα μεταξύ των φύλων στους μισθούς και τις συντάξεις
Πηγή: Αριθμητικά στοιχεία για το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων, που βασίζονται στη βάση δεδομένων της Eurostat για τη διάρθρωση των αποδοχών για το 2012, εξαιρουμένης της Ελλάδας (2010). Το χάσμα μεταξύ των φύλων ως προς τα συνταξιοδοτικά εισοδήματα βασίζεται σε δεδομένα EU–SILC 2011, και υπολογίζεται από το Ευρωπαϊκό δίκτυο εμπειρογνωμόνων για την ισότητα των φύλων.
|