Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επανέλαβε τη δέσμευσή της να εξασφαλίσει την ουσιαστική εφαρμογή ολόκληρου του φάσματος της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και, ιδίως, τη λειτουργία της μεγαλύτερης παγκοσμίως ενιαίας αγοράς των 500 εκατομμυρίων πολιτών.
Η ετήσια έκθεση παρέχει σαφή εικόνα τοy τρόποy με τον οποίο παρακολούθησε και επέβαλε η Επιτροπή το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2015, ενώ ο πίνακας αποτελεσμάτων της ενιαίας αγοράς φανερώνει ότι οι φραγμοί στην ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, των υπηρεσιών, των εμπορευμάτων και των κεφαλαίων στην ΕΕ καταργούνται στους περισσότερους τομείς. Ο εποικοδομητικός διάλογος για τη συμμόρφωση που διεξάγεται μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών οδηγεί ολοένα συχνότερα στην επίλυση των θεμάτων, χωρίς να χρειάζεται η προσφυγή σε επίσημες διαδικασίες.
Ταυτόχρονα, σε ορισμένους τομείς η κατάσταση παραμένει στάσιμη ή επιδεινώνεται, αφού υψώνονται νέοι φραγμοί. Η ενιαία αγορά χρειάζεται να προσαρμοστεί ώστε να εκφράζει κάθε φορά τη νέα πραγματικότητα: οι καινοτομικές ιδέες και τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα πρέπει επίσης να βρίσκουν τη θέση τους στην ενιαία αγορά.
Ετήσια Έκθεση για τον Έλεγχο της Εφαρμογής του Δικαίου της ΕΕ
Η 33η «Ετήσια έκθεση για τον έλεγχο της εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ» εξετάζει τις επιδόσεις των κρατών μελών σε βασικούς τομείς της εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ και προβάλλει τις κύριες τάσεις της πολιτικής για την επιβολή του κατά το 2015. Ένας από τους κύριους τομείς δικαίου είναι η ενιαία αγορά, που εξακολουθεί να αποτελεί το πλέον πολύτιμο πλεονέκτημα της Ευρώπης για τα εκατομμύρια πολιτών και επιχειρήσεων. Κάθε μέρα επωφελούνται από την ελευθερία να ζουν, να εργάζονται και να συναλλάσσονται σε 28 κράτη μέλη, έχοντας την ασφαλή γνώση ότι ένα σαφές σύνολο κανόνων διέπει τις μεταξύ τους σχέσεις.
Η Επιτροπή κινεί διαδικασίες επί παραβάσει όταν ένα κράτος μέλος δεν επιλύει μια εικαζόμενη παράβαση του δικαίου της ΕΕ. Δύο σενάρια μπορούν να οδηγήσουν στην κίνηση μιας τέτοιας διαδικασίας. Πρώτον, όταν ένα κράτος μέλος παραλείπει να κοινοποιήσει εντός της συμφωνηθείσας προθεσμίας τα εθνικά μέτρα μεταφοράς της ευρωπαϊκής οδηγίας στο εσωτερικό δίκαιο. Δεύτερον, όταν η νομοθεσία ενός κράτους μέλους δεν είναι σύμφωνη με τη νομοθεσία της ΕΕ ή όταν το δίκαιο της ΕΕ δεν εφαρμόζεται ορθά από τις εθνικές αρχές.
Ο συνολικός αριθμός των διαδικασιών επί παραβάσει βρίσκεται σε σταθερά χαμηλότερο επίπεδο σε σύγκριση με πριν από μία πενταετία. Αυτό αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα του διαρθρωμένου διαλόγου με τα κράτη μέλη, όταν διεξάγεται πριν από την κίνηση διαδικασίας παράβασης. Αντικατοπτρίζει επίσης την αποφασιστικότητα της Επιτροπής να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη ώστε να βελτιωθεί η συμμόρφωση σε πρώιμο στάδιο και να επιλυθούν οι δυνητικές παραβάσεις άμεσα, προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων. Από αυτή την άποψη, το εργαλείο EU Pilot είναι πολύτιμο μέσο για τη διόρθωση παραβάσεων της νομοθεσίας της ΕΕ σε πρώιμο στάδιο, όπως είναι και η διαδικασία κοινοποίησης των σχεδίων τεχνικών κανονισμών για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας, πριν από την έκδοσή τους.
Καταπολέμηση της καθυστέρησης μεταφοράς οδηγιών
Η Επιτροπή έχει αναλάβει τη δέσμευση να εξασφαλίζει ότι οι ευρωπαϊκές οδηγίες μεταφέρονται από τα κράτη μέλη στο εθνικό τους δίκαιο εντός των προθεσμιών που έχουν ταχθεί. Οι καθυστερήσεις στη μεταφορά του δικαίου της ΕΕ εμποδίζουν τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να αποκομίσουν τα οφέλη από αυτό, επηρεάζουν αρνητικά τη γενική ασφάλεια δικαίου και διαταράσσουν αθέμιτα τους ίσους όρους ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά.
Το 2015, ο αριθμός των νέων διαδικασιών επί παραβάσει λόγω καθυστερημένης μεταφοράς μειώθηκε ελαφρά σε σύγκριση με το 2014. Ως παραδείγματα καθυστερημένης διαδικασίας μεταφοράς αναφέρονται οι καθυστερήσεις στη μεταφορά των οδηγιών για τις εξουσίες της Ευρωπαϊκής Εποπτικής Αρχής, για την ανάληψη και την άσκηση δραστηριοτήτων ασφάλισης και αντασφάλισης (Φερεγγυότητα ΙΙ), για την αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων σχετιζόμενων με επικίνδυνες ουσίες και για τη δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαϊκού σιδηροδρομικού χώρου.
Για να διευκολύνει την έγκαιρη μεταφορά, η Επιτροπή εξακολούθησε να επικουρεί τα κράτη μέλη, προετοιμάζοντας σχέδια ενσωμάτωσης, ειδικούς δικτυακούς τόπους και έγγραφα καθοδήγησης και φροντίζοντας να ανταλλάσσονται καλές πρακτικές κατά τις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων.
Στις περιπτώσεις μη μεταφοράς μιας οδηγίας από κράτη μέλη στο εσωτερικό τους δίκαιο εντός της συμφωνηθείσας προθεσμίας, η Επιτροπή εξακολουθεί να εφαρμόζει πλήρως το σύστημα χρηματοοικονομικών κυρώσεων που θεσπίστηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας: παρέπεμψε έξι υποθέσεις στο Δικαστήριο της ΕΕ, ζητώντας να επιβληθούν χρηματοοικονομικές κυρώσεις. Οι παραπομπές αυτές αφορούσαν τη Γερμανία, την Ελλάδα, το Λουξεμβούργο, τη Σλοβενία και την Πολωνία (δύο υποθέσεις).
Η έγκαιρη μεταφορά δεν σημαίνει οπωσδήποτε και ορθή μεταφορά. Ο πίνακας αποτελεσμάτων της ενιαίας αγοράς δίνει ακριβή εικόνα της κατάστασης όσον αφορά την ενσωμάτωση των κανόνων της ΕΕ για την ενιαία αγορά. Αξιολογεί τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη μέλη της ΕΕ εφαρμόζουν τους ευρωπαϊκούς κανόνες και εντοπίζει τις αδυναμίες που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με την καταβολή μεγαλύτερων προσπαθειών από τις χώρες της ΕΕ.
Με βάση τις επιδόσεις τους το 2015 για μια σειρά εργαλείων διακυβέρνησης και τομέων πολιτικής, τα κράτη μέλη έλαβαν πράσινη κάρτα (καλή επίδοση), κίτρινη κάρτα (μέτρια επίδοση) ή κόκκινη κάρτα (κάτω του μέσου όρου).
