Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας εξακολουθεί να επηρεάζει αρνητικά την οικονομία της ΕΕ, θέτοντας την σε τροχιά χαμηλότερης ανάπτυξης και υψηλότερου πληθωρισμού σε σύγκριση με τις εαρινές προβλέψεις. Σύμφωνα με τις θερινές ενδιάμεσες οικονομικές προβλέψεις του 2022, η οικονομία της ΕΕ θα σημειώσει ανάπτυξη 2,7 % το 2022 και 1,5 % το 2023. Ο ρυθμός ανάπτυξης στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να ανέλθει σε 2,6 % το 2022 και να υποχωρήσει σε 1,4 % το 2023. Ο ετήσιος μέσος πληθωρισμός προβλέπεται να κορυφωθεί σε ιστορικά υψηλά επίπεδα το 2022, στο 7,6 % στη ζώνη του ευρώ και στο 8,3 % στην ΕΕ, προτού υποχωρήσει το 2023 σε 4,0 % και 4,6 %, αντίστοιχα.
Οι κλυδωνισμοί που πυροδοτήθηκαν από τον πόλεμο επιβαρύνουν την ανάπτυξη
Πολλοί από τους αρνητικούς κινδύνους που περιέβαλλαν τις εαρινές προβλέψεις του 2022 έχουν γίνει πραγματικότητα. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία άσκησε πρόσθετες ανοδικές πιέσεις στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων. Αυτές με τη σειρά τους τροφοδοτούν τις παγκόσμιες πληθωριστικές πιέσεις, διαβρώνουν την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και ενεργοποιούν ταχύτερη αντίδραση της νομισματικής πολιτικής από ό,τι είχε προηγουμένως προβλεφθεί. Η συνεχιζόμενη επιβράδυνση της ανάπτυξης στις ΗΠΑ επιτείνει τον αρνητικό οικονομικό αντίκτυπο της αυστηρής πολιτικής μηδενικής νόσου COVID της Κίνας.
Η οικονομία της ΕΕ παραμένει ιδιαίτερα ευάλωτη στις εξελίξεις στις αγορές ενέργειας λόγω της υψηλής εξάρτησής της από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, ενώ η αποδυνάμωση της παγκόσμιας ανάπτυξης πλήττει την εξωτερική ζήτηση. Η δυναμική που επιτεύχθηκε με την ανάκαμψη του προηγούμενου έτους και το, κατά τι, δυναμικότερο από ό,τι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως πρώτο τρίμηνο αναμένεται να ενισχύσουν τον ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης για το 2022. Ωστόσο, η οικονομική δραστηριότητα κατά το υπόλοιπο του έτους αναμένεται να είναι υποτονική, παρά την ελπιδοφόρα θερινή τουριστική περίοδο. Το 2023, η τριμηνιαία οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να αποκτήσει δυναμική, χάρη σε μια ανθεκτική αγορά εργασίας, στη συγκράτηση του πληθωρισμού, στη στήριξη από τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και στο ακόμη μεγάλο ποσό της πλεονάζουσας αποταμίευσης.
Συνολικά, η οικονομία της ΕΕ αναμένεται να συνεχίσει να επεκτείνεται, αλλά με σημαντικά βραδύτερο ρυθμό από ό,τι αναμενόταν στις εαρινές προβλέψεις του 2022.
Πρωτοφανής πληθωρισμός που αναμένεται να μειωθεί το 2023
Ο ονομαστικός πληθωρισμός έως τον Ιούνιο έφτασε σε πρωτοφανώς υψηλά επίπεδα, καθώς οι τιμές της ενέργειας και των ειδών διατροφής συνέχισαν να αυξάνονται, οι δε πιέσεις στις τιμές επεκτάθηκαν σε υπηρεσίες και σε άλλα αγαθά. Στη ζώνη του ευρώ, ο πληθωρισμός αυξήθηκε έντονα το δεύτερο τρίμηνο του 2022, από 7,4 % τον Μάρτιο (σε ετήσια βάση) σε νέο επίπεδο ρεκόρ 8,6 % τον Ιούνιο. Στην ΕΕ, η αύξηση ήταν ακόμη πιο έντονη, καθώς ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά μια πλήρη εκατοστιαία μονάδα από 7,8 % τον Μάρτιο σε 8,8 % τον Μάιο.
Οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό αναθεωρήθηκαν σημαντικά προς τα άνω σε σύγκριση με τις εαρινές προβλέψεις. Εκτός από την έντονη αύξηση των τιμών το β’ τρίμηνο, αναμένεται περαιτέρω αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, η οποία θα περάσει στους καταναλωτές και μέσω των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας. Ο πληθωρισμός προβλέπεται να κορυφωθεί στο 8,4 % σε ετήσια βάση το τρίτο τρίμηνο του 2022 στη ζώνη του ευρώ και κατόπιν να μειωθεί σταθερά και να πέσει κάτω από το 3 % το τελευταίο τρίμηνο του 2023, τόσο στη ζώνη του ευρώ όσο και στην ΕΕ, καθώς μειώνονται οι πιέσεις από τους περιορισμούς της εφοδιαστικής αλυσίδας και από τις τιμές των βασικών εμπορευμάτων.
Οι κίνδυνοι παραμένουν υψηλοί και εξαρτώνται από τον πόλεμο
Οι κίνδυνοι όσον αφορά τις προβλέψεις για την οικονομική δραστηριότητα και τον πληθωρισμό εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την εξέλιξη του πολέμου και ιδίως από τις επιπτώσεις του στον εφοδιασμό σε φυσικό αέριο στην Ευρώπη. Οι νέες αυξήσεις των τιμών του φυσικού αερίου θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περαιτέρω άνοδο του πληθωρισμού και να λειτουργήσουν ασφυκτικά για την ανάπτυξη. Οι δευτερογενείς επιδράσεις θα μπορούσαν με τη σειρά τους να ενισχύσουν τις πληθωριστικές δυνάμεις και να οδηγήσουν σε ακόμη αυστηρότερες χρηματοοικονομικές συνθήκες, που όχι μόνο θα επηρέαζαν την ανάπτυξη, αλλά και θα συνεπάγονταν αυξημένους κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο η αναζωπύρωση της πανδημίας στην ΕΕ να προκαλέσει νέες διαταραχές στην οικονομία.
Ταυτόχρονα, οι πρόσφατες καθοδικές τάσεις των τιμών του πετρελαίου και άλλων βασικών εμπορευμάτων θα μπορούσαν να ενταθούν, οδηγώντας σε ταχύτερη μείωση του πληθωρισμού από ό,τι αναμένεται επί του παρόντος. Επιπλέον, χάρη στην ισχυρή αγορά εργασίας, η ιδιωτική κατανάλωση θα μπορούσε να αποδειχθεί πιο ανθεκτική στην αύξηση των τιμών, εάν τα νοικοκυριά χρησιμοποιούσαν μεγαλύτερο μέρος των συσσωρευμένων αποταμιεύσεών τους.
Μέλη της Επιτροπής προέβησαν στις ακόλουθες δηλώσεις:
Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων, δήλωσε τα εξής: «Ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας εξακολουθεί να επισκιάζει την Ευρώπη και την οικονομία μας. Αντιμετωπίζουμε προκλήσεις σε πολλαπλά μέτωπα: από την αύξηση των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων έως τις εξαιρετικά αβέβαιες παγκόσμιες προοπτικές. Είμαστε ευτυχείς που ξεκινούμε από θέση ισχύος, έχοντας αντιμετωπίσει την προηγούμενη κρίση με μια σταθερή επάνοδο στην ανάπτυξη. Η οικονομική ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί σημαντικά κατά το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, αλλά θα επιταχυνθεί το 2023. Λόγω του υψηλού πληθωρισμού και των αυστηρότερων όρων χρηματοδότησης, θα είναι σημαντικό να βρεθεί η σωστή ισορροπία μεταξύ της μετάβασης σε έναν πιο συνετό δημοσιονομικό προσανατολισμό και της προστασίας των πλέον ευάλωτων ατόμων. Θα πρέπει επίσης να μειώσουμε την εξάρτησή μας από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.»
Ο Πάολο Τζεντιλόνι, επίτροπος Οικονομίας, δήλωσε τα εξής: «Η απρόκλητη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία εξακολουθεί να προκαλεί κλυδωνισμούς μέσω της παγκόσμιας οικονομίας. Οι ενέργειες της Μόσχας διαταράσσουν τον ενεργειακό εφοδιασμό και τον εφοδιασμό με σιτηρά, πιέζουν προς τα πάνω τις τιμές και αποδυναμώνουν την εμπιστοσύνη. Στην Ευρώπη, η δυναμική από το άνοιγμα των οικονομιών μας αναμένεται να στηρίξει την ετήσια ανάπτυξη το 2022, αλλά για το 2023 έχουμε αναθεωρήσει σημαντικά προς τα κάτω τις προβλέψεις μας. Ο πρωτοφανής πληθωρισμός αναμένεται πλέον να κορυφωθεί αργότερα εντός του τρέχοντος έτους και να μειωθεί σταδιακά το 2023. Καθώς είναι άγνωστη τόσο η εξέλιξη του πολέμου όσο και η αξιοπιστία του εφοδιασμού σε φυσικό αέριο, η πρόβλεψη αυτή υπόκειται σε υψηλό βαθμό αβεβαιότητας και σε κινδύνους δυσμενέστερων εξελίξεων. Πλέουμε σε θολά νερά, γι’ αυτό η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο. Τρεις λέξεις πρέπει να χαρακτηρίζουν τις πολιτικές μας: αλληλεγγύη, βιωσιμότητα και ασφάλεια.»
Ιστορικό
Οι θερινές οικονομικές προβλέψεις 2022 αποτελούν επικαιροποίηση των εαρινών οικονομικών προβλέψεων 2022 που παρουσιάστηκαν τον Μάιο του 2022, εστιάζοντας στην εξέλιξη του ΑΕΠ και του πληθωρισμού σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Οι προβλέψεις αυτές βασίζονται σε σύνολο τεχνικών παραδοχών που αφορούν τις συναλλαγματικές ισοτιμίες, τα επιτόκια και τις τιμές των βασικών εμπορευμάτων, με καταληκτική ημερομηνία την 30ή Ιουνίου. Για όλες τις υπόλοιπες εισροές στοιχείων, καθώς και για τις παραδοχές σχετικά με τις κρατικές πολιτικές, οι παρούσες προβλέψεις λαμβάνουν υπόψη στοιχεία που συγκεντρώθηκαν έως και τις 5 Ιουλίου.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει κάθε χρόνο δύο ολοκληρωμένες προβλέψεις (εαρινές και φθινοπωρινές) και δύο ενδιάμεσες προβλέψεις (χειμερινές και θερινές). Οι ενδιάμεσες προβλέψεις καλύπτουν τα ετήσια και τριμηνιαία στοιχεία για το ΑΕΠ και τον πληθωρισμό για το τρέχον και το επόμενο έτος για όλα τα κράτη μέλη, καθώς και συγκεντρωτικά στοιχεία σε επίπεδο ΕΕ και ζώνης του ευρώ.
Οι επόμενες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα είναι οι φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις 2022, οι οποίες αναμένεται να δημοσιευθούν τον Νοέμβριο του 2022.
Για περισσότερες πληροφορίες
Πλήρες κείμενο: Θερινές ενδιάμεσες οικονομικές προβλέψεις 2022
Ακολουθήστε τον αντιπρόεδρο Ντομπρόβσκις στο Twitter: @VDombrovskis
Ακολουθήστε τον επίτροπο Τζεντιλόνι στο Twitter: @PaoloGentiloni
Ακολουθήστε τη ΓΔ ECFIN στο Twitter: @ecfin
Ερωτήσεις του κοινού: Europe Direct τηλεφωνικά στο 00 800 67 89 10 11 ή μέσω ηλ. ταχυδρομείου
Αρμόδιοι επικοινωνίας με τα ΜΜΕ
· Veerle NUYTS
Τηλέφωνο
+32 2 299 63 02
Ηλεκτρονική διεύθυνση
· Tommaso ALBERINI
Τηλέφωνο
+32 2 295 70 10
Ηλεκτρονική διεύθυνση
H Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσμεύεται στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Όλα τα προσωπικά δεδομένα υπόκεινται επεξεργασίας συμφώνως προς τον Κανονισμό (EC) αριθ. 2018/1725. Όλα τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που επεξεργάζεται η Γενική Διεύθυνση Επικοινωνίας/Αντιπροσωπείες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τυγχάνουν ανάλογης διαχείρισης.
Athanasios ATHANASIOU
Press Officer / Political Reporter
European Commission
Representation in Cyprus
EU House, 30 Vyronos Avenue, 1096 Nicosia
Tel: +357 22 81 75 76 Mob: +357 99 363753
Twitter: @aathans
