Η καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών λαμβάνει νέα ώθηση με επικαιροποιημένους κανόνες ποινικού δικαίου
Σήμερα η Επιτροπή εγκρίνει πρόταση για την επικαιροποίηση των κανόνων ποινικού δικαίου σχετικά με τη σεξουαλική κακοποίηση και τη σεξουαλική εκμετάλλευση παιδιών. Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών είναι ένα ειδεχθές έγκλημα που έχει οξυνθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Οι εν λόγω αναθεωρημένοι κανόνες διευρύνουν τους ορισμούς των αδικημάτων και θεσπίζουν αυστηρότερες ποινές και ειδικότερες απαιτήσεις για την πρόληψη και την παροχή βοήθειας στα θύματα. Συμπληρώνουν την πρόταση κανονισμού που υπέβαλε η Επιτροπή το 2022 — η οποία θεσπίζει υποχρεώσεις πουν υπέχουν οι διαδικτυακές εταιρείες να εντοπίζουν, να καταγγέλλουν και να αφαιρούν υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών από τις υπηρεσίες τους.
Η απειλή της κακοποίησης είναι πραγματική και έχει αυξηθεί σε ολόκληρη την ΕΕ. Για παράδειγμα, εξακολουθούν να εμφανίζονται στο διαδίκτυο παιδοφιλικά εγχειρίδια, παρουσιάζοντας αυξημένη απειλή για τους πλέον ευάλωτους. Τόσο η αυξημένη διαδικτυακή παρουσία των παιδιών όσο και οι τεχνολογικές εξελίξεις δημιουργούν νέες δυνατότητες κακοποίησης. Μόνο μέσα στο 2022 υπήρξαν 1,5 εκατομμύριο καταγγελίες σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στην ΕΕ.
Οι ισχύοντες κανόνες της ΕΕ στον τομέα αυτό συμφωνήθηκαν το 2011. Πρέπει να προσαρμοστούν ώστε να ανταποκρίνονται στις τελευταίες εξελίξεις και να ενισχύουν την πρόληψη και την προστασία των θυμάτων. Βασικές πτυχές της πρότασης περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τα εξής:
- Διεύρυνση του ορισμού των ποινικών αδικημάτων που σχετίζονται με τη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών σε όλα τα κράτη μέλη: τα νέα αυτά αδικήματα περιλαμβάνουν τη ζωντανή μετάδοση σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών και την κατοχή και ανταλλαγή παιδοφιλικών εγχειριδίων. Οι νέοι κανόνες επικαιροποιούν επίσης τους ορισμούς του εγκλήματος ώστε να συμπεριληφθεί το υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών σε υλικό βαθυπαραποίησης (deep fakes) ή υλικό που παράγεται από ΤΝ.
- Ενίσχυση της δίωξης, της πρόληψης και της στήριξης: Η πρόταση θα ορίσει μεγαλύτερο χρονικό διάστημα κατά το οποίο τα θύματα μπορούν να καταγγείλουν τη σεξουαλική κακοποίηση που υπέστησαν και να ασκήσουν αγωγή κατά του δράστη. Οι νέοι κανόνες θα παρέχουν επίσης στα θύματα δικαίωμα χρηματικής αποζημίωσης για την αντιμετώπιση των μακροπρόθεσμων βλαβών που προκαλεί η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών. Επιπλέον, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να θεσπίσουν μηχανισμό συντονισμού για τη βέλτιστη χρήση των διαθέσιμων προγραμμάτων για την πρόληψη και την παροχή βοήθειας στα θύματα.
- Ενίσχυση της πρόληψης: Τα κράτη μέλη καλούνται επίσης να εντείνουν τις επενδύσεις στην ευαισθητοποίηση, ιδίως όσον αφορά τους διαδικτυακούς κινδύνους, ώστε να εξασφαλιστεί ότι το διαδίκτυο είναι ασφαλέστερο και καλύτερο για τα παιδιά και τους νέους. Επιπλέον, οι νέες απαιτήσεις θα διασφαλίζουν ότι οι υπεύθυνοι προσλήψεων για δραστηριότητες που συνεπάγονται στενή επαφή με παιδιά και οι οργανώσεις που ασχολούνται με την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών θα πρέπει να ζητούν το ποινικό μητρώο των υποψηφίων.
- Θα καταστεί επίσης υποχρεωτική η καταγγελία αδικήματος τουλάχιστον από επαγγελματίες που εργάζονται σε στενή επαφή με παιδιά με στόχο την αντιμετώπιση μιας σημαντικής πρόκλησης στις προσπάθειες για την ανάσχεση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών.
Επόμενα βήματα
Τώρα εναπόκειται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν την πρόταση. Μόλις εκδοθεί, η νέα οδηγία θα τροποποιήσει την ισχύουσα οδηγία και θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ιστορικό
Ένα στα πέντε παιδιά υποφέρει από κάποια μορφή σεξουαλικής βίας, τόσο εντός όσο και εκτός διαδικτύου. Το διαδίκτυο έχει επιδεινώσει σημαντικά την εξάπλωση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, επιτρέποντας στους δράστες να συναντώνται διαδικτυακά και να ανταλλάζουν άμεσα βίντεο και φωτογραφίες σοβαρής σεξουαλικής βίας κατά παιδιών — συχνά πολύ μικρών παιδιών. Με την παρούσα πρόταση, η Επιτροπή συνεχίζει την εφαρμογή της στρατηγικής της ΕΕ για την περίοδο 2020-2025 για αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. Η καταπολέμηση της βίας κατά των παιδιών και η διασφάλιση της προστασίας των παιδιών είναι ένας από τους στόχους της στρατηγικής της ΕΕ του 2021 για τα δικαιώματα του παιδιού. Η αναδιατύπωση της οδηγίας 2011/93/ΕΕ επιδιώκει να διασφαλίσει ότι όλα τα κράτη μέλη τηρούν τις αρχές της φιλικής προς τα παιδιά προσέγγισης της δικαιοσύνης, όπως προβλέπεται από το μοντέλο Barnahus[1].
Η Επιτροπή θα υποβάλει τον Μάρτιο του 2024 σύσταση της Επιτροπής σχετικά με ολοκληρωμένα συστήματα προστασίας των παιδιών, ενισχύοντας τα μέτρα για την προστασία των παιδιών από όλες τις μορφές βίας, συμπεριλαμβανομένης της κακοποίησης στο διαδίκτυο.
Για περισσότερες πληροφορίες
Σεξουαλική κακοποίηση παιδιών — Ευρωπαϊκή Επιτροπή (europa.eu)
Στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού
Πρόταση κανονισμού το 2022 για τη θέσπιση κανόνων με σκοπό την πρόληψη και την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών
Πρόταση παράτασης του προσωρινού κανονισμού
[1] Το Barnahus (Σπίτι του Παιδιού) είναι ένα ευρωπαϊκό μοντέλο αντιμετώπισης της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, το οποίο συντονίζει παράλληλες ποινικές έρευνες και έρευνες για την ευημερία των παιδιών, συνενώνει όλες τις σχετικές υπηρεσίες και, ως εκ τούτου, συμβάλλει στην αποφυγή της εκ νέου θυματοποίησης του παιδιού.
Δηλώσεις
Η σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση παιδιών είναι ένα ειδεχθές έγκλημα με διά βίου τραυματικές συνέπειες για τα παιδιά. Είμαστε αποφασισμένοι να καταστήσουμε βασική προτεραιότητα στο έργο μας την προστασία των παιδιών μας και των δικαιωμάτων τους από κάθε μορφή βίας. Με την παρούσα επικαιροποιημένη οδηγία ενισχύουμε την προστασία, την πρόληψη, την ευαισθητοποίηση και τη στήριξη για την επίτευξη ενός ασφαλούς και ευνοϊκού περιβάλλοντος για τους πλέον ευάλωτους. Η ασφάλεια των παιδιών μας αποτελεί ευθύνη μας και δεν θα παραιτηθούμε. Επειδή κάθε παιδί είναι σημαντικό.
Αντιπρόεδρος κ. Ντούμπραβκα Σούιτσα
Το έργο μας για την οικοδόμηση μιας Ένωσης Ασφάλειας της ΕΕ περιλαμβάνει την καταστολή του ειδεχθούς εγκλήματος της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. Κλείνουμε τα κενά που επιτρέπουν στους εγκληματίες να διαπράττουν τα εγκλήματά τους – τόσο εντός όσο και εκτός διαδικτύου. Με μια νέα δέσμη ποινικών νόμων, θα καταστήσουμε ευκολότερη την άσκηση δίωξης των δραστών, θα διευκολύνουμε τις έρευνες και θα παράσχουμε καλύτερη στήριξη στα θύματα. Δίνουμε επίσης νέα έμφαση στην πρόληψη, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι δεν θα αντιμετωπίσουμε μόνο περιστατικά εκμετάλλευσης, αλλά θα εξαλείψουμε προδραστικά τις συνθήκες που ευνοούν πρωτίστως την εκμετάλλευση.
κ. Μαργαρίτης Σχοινάς, αντιπρόεδρος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής μας
Οι ταχέως εξελισσόμενες τεχνολογίες δημιουργούν νέες δυνατότητες για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών στο διαδίκτυο και εγείρουν προκλήσεις για τις αρχές επιβολής του νόμου όσον αφορά τη διερεύνηση αυτού του εξαιρετικά σοβαρού και μεγάλης κλίμακας εγκλήματος. Η ύπαρξη ισχυρού ποινικού δικαίου είναι απαραίτητη και σήμερα κάνουμε ένα βασικό βήμα για να διασφαλίσουμε ότι διαθέτουμε αποτελεσματικά νομικά εργαλεία για τη διάσωση των παιδιών και την προσαγωγή των δραστών ενώπιον της δικαιοσύνης. Υλοποιούμε τις δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών που παρουσιάστηκε τον Ιούλιο του 2020.
Η κ. Ίλβα Γιούανσον, επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων
Η Επιτροπή χαιρετίζει την πολιτική συμφωνία επί της διευκόλυνσης για την Ουκρανία ύψους έως 50 δισ. ευρώ
Η Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για την πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου επί του κανονισμού για τη διευκόλυνση για την Ουκρανία, που προτάθηκε από την Επιτροπή τον Ιούνιο του 2023.
Η νέα διευκόλυνση για την Ουκρανία θα παράσχει σταθερή και βιώσιμη χρηματοδότηση για τη στήριξη της ανάκαμψης, της ανασυγκρότησης και του εκσυγχρονισμού της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων των βασικών μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται στην πορεία προσχώρησής της στην ΕΕ. Το συνολικό ποσό της διευκόλυνσης για την περίοδο 2024-2027 ανέρχεται σε 50 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό αποτελείται από 17 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 33 δισ. ευρώ σε δάνεια.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε σχετικά: «Η Ευρώπη θα σταθεί στο πλευρό της Ουκρανίας κάθε μέρα του πολέμου και έπειτα μετά απ’ αυτόν. Η πολιτική συμφωνία επί της διευκόλυνσης για την Ουκρανία ύψους 50 δισ. ευρώ αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου. Η Ευρώπη τηρεί τον λόγο της. Θα συνεχίσουμε να παρέχουμε την αναγκαία χρηματοδότηση και προβλεψιμότητα για τον γενναίο εταίρο και επίδοξο μέλος μας. Στόχος μας είναι να πραγματοποιήσουμε την πρώτη πληρωμή τον Μάρτιο.»
Η διευκόλυνση για την Ουκρανία διαρθρώνεται σε τρεις πυλώνες: άμεση στήριξη στον κρατικό προϋπολογισμό· ένα επενδυτικό πλαίσιο για την προσέλκυση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων για την ανάκαμψη και την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας· και τεχνική βοήθεια και άλλα μέτρα στήριξης των μεταρρυθμίσεων, καθώς και επιχορηγήσεις που καλύπτουν το κόστος δανεισμού για δάνεια προς την κυβέρνηση της Ουκρανίας. Η διευκόλυνση διέπεται από ένα ισχυρό πλαίσιο λογιστικών και άλλων ελέγχων, ώστε να διασφαλίζεται η προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, με παράλληλη στήριξη της περαιτέρω βελτίωσης του συστήματος εσωτερικών ελέγχων της Ουκρανίας.
Για περισσότερες πληροφορίες βλ. το σχετικό δελτίο Τύπου.
Η Επιτροπή ζητά την εξάλειψη του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων παγκοσμίως
Ενόψει της Διεθνούς Ημέρας μηδενικής ανοχής για τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων στις 6 Φεβρουαρίου 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο ύπατος εκπρόσωπος/αντιπρόεδρος επιβεβαιώνουν την ισχυρή δέσμευση της ΕΕ για την εξάλειψη του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων παγκοσμίως:
«Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συνιστά μορφή βίας κατά των κοριτσιών και των γυναικών. Ας είμαστε σαφείς: οι διαδικασίες αυτές δεν γίνονται για ιατρικούς λόγους. Η ζωή των κοριτσιών κινδυνεύει, τα ανθρώπινα δικαιώματά τους παραβιάζονται και τραυματίζονται σωματικά και ψυχολογικά για πάντα. Δεν υπάρχει απλώς καμία δικαιολογία για τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων.
Οι κοινότητες, οι κυβερνήσεις, οι οργανισμοί και οι διεθνείς εταίροι πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να προστατεύσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, την αξιοπρέπεια και την υγεία των γυναικών και των κοριτσιών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να συνεργάζεται με διεθνείς εταίρους στο πλαίσιο μιας προσέγγισης μηδενικής ανοχής έναντι του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων και να αγωνίζεται για έναν κόσμο όπου κάθε κορίτσι και κάθε γυναίκα θα είναι απαλλαγμένες από κάθε μορφή βίας.
Πέρυσι, η Ευρωπαϊκή Ένωση επικύρωσε τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης. Πρόκειται για ένα κρίσιμο βήμα που υπογραμμίζει ότι η βία κατά των γυναικών συνιστά παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ένα άλλο σημαντικό βήμα θα είναι η κατοχύρωση της αποτελεσματικής ποινικοποίησης του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων στο δίκαιο της ΕΕ. Προς το παρόν επεξεργαζόμαστε αυτούς τους κανόνες και θα αποτελέσουν μέρος ενός ευρύτερου νομικού πλαισίου για την καταπολέμηση όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών. Στην πρότασή μας για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας προτείνουμε να ποινικοποιηθεί ειδικά ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων ως αυτοτελές αδίκημα. Οι συμβάσεις βρίσκονται επί του παρόντος υπό διαπραγμάτευση. Ετοιμάζουμε, επίσης, σύσταση για την πρόληψη, σε πρώτο στάδιο, των επιβλαβών πρακτικών κατά των γυναικών και των κοριτσιών. Στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο, οι γυναίκες και τα κορίτσια πρέπει να απαλλαγούν από τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων και από κάθε άλλη μορφή βίας.»
Ιστορικό
Σύμφωνα με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων περιλαμβάνει όλες τις διαδικασίες για τη μερική ή ολική αφαίρεση των εξωτερικών γεννητικών οργάνων των γυναικών ή άλλον τραυματισμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων για μη ιατρικούς λόγους. Πρόκειται για μια μορφή βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών και έχει σοβαρές σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες για όλη τη ζωή τους. Εκτιμάται ότι 190.000 κορίτσια μόνο σε 17 ευρωπαϊκές χώρες διατρέχουν κίνδυνο ακρωτηριασμού, ενώ 600.000 γυναίκες ζουν με τις συνέπειες του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων στην Ευρώπη. Κάθε χρόνο τουλάχιστον 20.000 γυναίκες και κορίτσια έρχονται στην Ευρώπη ως αιτούσες άσυλο από χώρες στις οποίες διατρέχουν κίνδυνο ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι σταθερά προσηλωμένη στον τερματισμό όλων των μορφών έμφυλης βίας, συμπεριλαμβανομένου του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ, όπως περιγράφεται στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία 2020-2024, στη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των φύλων 2020-2025, στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για την ισότητα των φύλων III και στη στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού, η οποία αποσκοπεί στον τερματισμό της βίας κατά των παιδιών. Σύμφωνα με αυτές τις πολιτικές και τη δέσμευσή μας για τον τερματισμό του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων στην Ευρώπη και παγκοσμίως, στηρίζουμε και συνεργαζόμαστε με τις επιζήσασες, τις πληττόμενες οικογένειες και κοινότητες, τους εμπειρογνώμονες και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.
Η ποινικοποίηση του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων αποτελεί απαίτηση βάσει της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης). Η σύμβαση αυτή υπογράφηκε απ’ όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και έχει κυρωθεί μέχρι σήμερα από 22 κράτη μέλη. Η σύμβαση άρχισε να ισχύει για την ΕΕ την 1η Οκτωβρίου 2023. Προσχωρώντας στη σύμβαση αυτή, η ΕΕ δεσμεύεται από φιλόδοξα και ολοκληρωμένα πρότυπα για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών στους τομείς της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις, του ασύλου και της μη επαναπροώθησης, καθώς και όσον αφορά τη δημόσια διοίκησή της.
Τον Μάρτιο του 2022 η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, η οποία ποινικοποιεί ειδικά τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων ως αυτοτελές αδίκημα. Η πρόταση βρίσκεται επί του παρόντος υπό διαπραγμάτευση. Η Επιτροπή θα εκδώσει επίσης σύντομα ειδική σύσταση για την πρόληψη και την καταπολέμηση των επιβλαβών πρακτικών κατά των γυναικών και των κοριτσιών, συμπεριλαμβανομένου του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, το 2024. Στη σύσταση θα περιλαμβάνονται συγκεκριμένες προτάσεις δράσεων προς τα κράτη μέλη και πρόσθετη και εξειδικευμένη στήριξη για την προστασία των θυμάτων επιβλαβών πρακτικών όπως ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων.
Το πρόγραμμα της Επιτροπής «Πολίτες, ισότητα, δικαιώματα και αξίες (CERV)» παρέχει χρηματοδότηση σε έργα για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας, συμπεριλαμβανομένου του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων. Τον Νοέμβριο του 2023 η Επιτροπή δημοσίευσε νέα πρόσκληση υποβολής προτάσεων για την πρόληψη και την καταπολέμηση της έμφυλης βίας. Η προθεσμία για την υποβολή των σχεδίων είναι η 24η Απριλίου 2024. Οι επιβλαβείς πρακτικές συγκαταλέγονται στις προτεραιότητες της πρόσκλησης, οι οποίες περιλαμβάνουν τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων, τον ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων των ίντερσεξ ατόμων, την καταναγκαστική άμβλωση, την καταναγκαστική στείρωση, τους γάμους παιδιών και καταναγκαστικούς γάμους ή τη βία για λόγους τιμής.
Η σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα του παιδιού (1989), στην οποία είναι συμβαλλόμενα μέρη όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, καταδικάζει επίσης τη βία κατά των παιδιών. Το 2021 η Επιτροπή ενέκρινε μια ολοκληρωμένη στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού προκειμένου να ενισχύσει τη δέσμευση της ΕΕ για την προστασία των παιδιών από τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων στα κράτη μέλη της ΕΕ και παγκοσμίως, και να τονίσει τη σημασία της εκπαίδευσης, της ευαισθητοποίησης και των νομικών μέτρων για την εξάλειψη των πρακτικών ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, με συγκεκριμένες δράσεις και συστάσεις για τον τερματισμό όλων των μορφών βίας κατά των παιδιών.
Στο πλαίσιο της εξωτερικής δράσης και της αναπτυξιακής συνεργασίας, η εξάλειψη του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων εξακολουθεί να αποτελεί βασικό στόχο του σχεδίου δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία 2020-2024 και του σχεδίου δράσης της ΕΕ για την ισότητα των φύλων 2021-2025. Αυτό αντικατοπτρίζεται στους πολιτικού διαλόγους, καθώς και σε συγκεκριμένες δράσεις. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι βασικός χορηγός του κοινού προγράμματος UNFPA-UNICEF για την εξάλειψη του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, αφού από το 2016 έχει συνεισφέρει συνολικά 18,5 εκατ. ευρώ. Η ΕΕ συνεισέφερε επίσης 60 εκατ. ευρώ για τη στήριξη της πρωτοβουλίας της «Ομάδας Ευρώπη» για τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα δικαιώματα στην Αφρική και 23,5 εκατ. ευρώ στο περιφερειακό πρόγραμμα Spotlight για την Αφρική, το οποίο καταπολεμά την έμφυλη βία, συμπεριλαμβανομένου του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων σε 18 χώρες-εταίρους.
Η ΕΕ επιδιώκει να μετασχηματίσει τα κοινωνικά και τα έμφυλα πρότυπα μέσα από τη συνεργασία με άνδρες και αγόρια, η οποία έχει καθοριστική σημασία για την εξάλειψη του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων και των γάμων παιδιών. Έως το 2023, πάνω από 6 εκατομμύρια αγόρια και άνδρες έχουν συμμετάσχει σε συνεδρίες διαλόγου και εκπαίδευσης που ενισχύουν τη θετική αρρενωπότητα και τη δέσμευση των ανδρών για την πρόληψη επιβλαβών πρακτικών και προάγουν τη χειραφέτηση των κοριτσιών, χάρη σε περίπου 900.000 θρησκευτικούς, παραδοσιακούς και κοινοτικούς ηγέτες που κινητοποιήθηκαν από το πρόγραμμα.
Για περισσότερες πληροφορίες
Ιστοσελίδες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον τερματισμό της έμφυλης βίας
Ενημερωτικό δελτίο — Κατάρριψη μυθευμάτων σχετικά με τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων
Έρευνα του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων σχετικά με τον επιπολασμό του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων
Στιγμές συγκίνησης για τη Στέλλα Κυριακίδου στην Αιθιοπία
Μαζί με «Ομάδα Ευρώπη» για την ενίσχυση της συνεργασίας ΕΕ-Αφρικής στον τομέα της υγείας
Η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων κ. Στέλλα Κυριακίδου έζησε στιγμές μεγάλης συγκίνησης όταν επισκέφθηκε το Κέντρο φροντίδας γυναικών και κοριτσιών έμφυλης βίας στην Αντίς Αμπέμπα, της Αιθιοπίας, όπου είχε την ευκαιρία να μιλήσει μαζί τους, να πληροφορηθεί τις δικές τους ιστορίες, καθώς και την καθημερινότητα τους στο Κέντρο, το οποίο συν χρηματοδοτείται από κράτη μέλη της ΕΕ.
Στη συνέχεια η Επίτροπος που ταξιδεύει στη χώρα, στο πλαίσιο αντιπροσωπείας της «Team Europe», στην οποία περιλαμβάνονται η Υπουργός Αναπτυξιακής Συνεργασίας του Βελγίου κ. Caroline Gennez και εκπρόσωποι υψηλού επιπέδου από 9 κράτη μέλη, είχε την ευκαιρία να συναντηθεί και να ανταλλάξει απόψεις με επιστήμονες από το εξειδικευμένο νοσοκομείο Tikur Anbessa και να συζητήσει με φοιτητές και φοιτήτριες του Πανεπιστημίου της χώρας. Επισκέφθηκε επίσης Ογκολογική Μονάδα καθώς και το Τμήμα Περίθαλψης Ψυχικής Υγείας.
Συμμετείχε ταυτόχρονα σε τελετή υπογραφής συμφωνιών συνεργασίας με τα Africa CDC, προκειμένου να ενισχυθεί η ικανότητά τους να θεσπίσουν μια αρχιτεκτονική υγειονομικής ασφάλειας στο επίπεδο όλης της ηπείρου, μέσω της υιοθέτησης της προσέγγισης «Μία υγεία». Με την υποστήριξη της Αρχής Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Υγειονομικής Ανάγκης (HERA) της Επιτροπής, οι συμφωνίες αποσκοπούν στην εντατικοποίηση της επιτήρησης και την ενίσχυση των ικανοτήτων για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση επιδημιών.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης η Επίτροπος Στέλλα Κυριακίδου δήλωσε σχετικά: «Με τη νέα στρατηγική της ΕΕ για την παγκόσμια υγεία, έναν πυλώνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας και της στρατηγικής Global Gateway, εδραιώνουμε σημαντικούς νέους τομείς εταιρικής σχέσης με τους Αφρικανούς εταίρους μας όσον αφορά την υγεία. Η παγκόσμια υγεία αποτελεί πλέον βασικό πυλώνα της εξωτερικής πολιτικής μας, με στόχο την παροχή καλύτερων υπηρεσιών υγείας για εκατομμύρια ανθρώπους, την επαναφορά σε ορθή τροχιά των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης και την ενίσχυση της υγειονομικής ασφάλειας στην Αφρική, την Ευρώπη και όλο τον κόσμο.
Η στρατηγική Global Gateway θα αποτελέσει το επενδυτικό μας σκέλος, ώστε να γίνει πραγματικότητα ο στόχος αυτός. Η εταιρική μας σχέση ενισχύει ήδη την ισότητα όσον αφορά τα ιατρικά αντίμετρα, καθώς και την ικανότητα των Αφρικανών εταίρων μας να προλαμβάνουν τις υγειονομικές απειλές και να προετοιμάζονται έναντι αυτών, με βάση την αλληλεγγύη που αναδείχθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας.»
Η Επιτροπή αποφασίζει να καταχωρίσει εν μέρει μια Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών για την κάνναβη
Σήμερα, η Επιτροπή αποφάσισε να καταχωρίσει εν μέρει μια Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών (ΕΠΠ) με τίτλο «European Cannabis Initiative» (Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την κάνναβη).
Η ομάδα διοργάνωσης ζητεί από την Επιτροπή:
- να συγκαλέσει διευρωπαϊκή συνέλευση πολιτών σχετικά με τις πολιτικές για την κάνναβη, συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων και της συνοχής των πολιτικών των κρατών μελών·
- να διευκολύνει την πρόσβαση στην κάνναβη για ιατρική χρήση και να επιτρέψει τη μεταφορά κάνναβης και των παραγώγων της, εφόσον έχουν συνταγογραφηθεί για θεραπευτικούς σκοπούς, προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης πραγμάτωση του δικαιώματος στην υγεία· και
- να διαθέσει τους αναγκαίους πόρους για την έρευνα σχετικά με τους θεραπευτικούς σκοπούς της κάνναβης.
Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πρωτοβουλία μπορεί να καταχωριστεί μόνο όσον αφορά τον δεύτερο και τον τρίτο στόχο, δεδομένου ότι μόνο οι στόχοι αυτοί πληρούν τις απαιτήσεις καταχώρισης. Η Επιτροπή απέρριψε την καταχώριση του πρώτου στόχου της πρωτοβουλίας διότι βρίσκεται εκτός των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής, οι οποίες συνίστανται στην υποβολή πρότασης για την έκδοση νομικής πράξης επί του θέματος.
Η Επιτροπή δεν έχει εξετάσει σε αυτό το στάδιο την ουσία των προτάσεων. Η απόφαση καταχώρισης της πρωτοβουλίας όσον αφορά τον δεύτερο και τον τρίτο στόχο της είναι νομικής φύσης και δεν προδικάζει τα τελικά νομικά και πολιτικά συμπεράσματα της Επιτροπής σχετικά με την πρωτοβουλία αυτή και τις τυχόν ενέργειες στις οποίες προτίθεται να προβεί σε περίπτωση που η πρωτοβουλία συγκεντρώσει την αναγκαία στήριξη.
Για τη μερική καταχώριση εφαρμόστηκε διαδικασία δύο σταδίων, στο πλαίσιο της οποίας η ομάδα διοργάνωσης κλήθηκε, σε πρώτο στάδιο, να τροποποιήσει την αρχική της πρωτοβουλία, λαμβάνοντας υπόψη την προκαταρκτική αξιολόγηση της Επιτροπής.
Επόμενα βήματα
Μετά τη σημερινή μερική καταχώριση, η ομάδα διοργάνωσης έχει προθεσμία έξι μηνών για να ξεκινήσει τη συλλογή υπογραφών. Εάν, σε διάστημα ενός έτους, μια Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών συγκεντρώσει ένα εκατομμύριο δηλώσεις υποστήριξης σε τουλάχιστον επτά διαφορετικά κράτη μέλη, η Επιτροπή υποχρεούται να λάβει θέση. Η Επιτροπή θα πρέπει να αποφασίσει είτε να αναλάβει δράση ανταποκρινόμενη στο αίτημα είτε όχι, και θα πρέπει να αιτιολογήσει το σκεπτικό της.
Ιστορικό
Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών θεσπίστηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας ως μέσο με το οποίο οι πολίτες μπορούν να συμβάλλουν στη διαμόρφωση της ατζέντας της ΕΕ. Άρχισε να εφαρμόζεται επίσημα τον Απρίλιο του 2012. Αφού καταχωριστεί επίσημα, μια Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών δίνει τη δυνατότητα σε ένα εκατομμύριο πολίτες από τουλάχιστον επτά κράτη μέλη να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για νομική πράξη σε τομείς της αρμοδιότητάς της. Οι προϋποθέσεις του παραδεκτού είναι οι εξής: 1) η προτεινόμενη δράση δεν βρίσκεται καταφανώς εκτός του πλαισίου των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής να υποβάλλει πρόταση για την έκδοση νομικής πράξης 2) δεν είναι κατάφωρα καταχρηστική, επιπόλαιη ή κακόβουλη και 3) δεν αντίκειται προφανώς στις αξίες της Ένωσης.
Πρόκειται για την πρώτη μερική καταχώριση ΕΠΠ από την έναρξη εφαρμογής του νέου κανονισμού ΕΠΠ τον Ιανουάριο του 2020. Από την έναρξη της ΕΠΠ, η Επιτροπή έχει καταχωρίσει 110 πρωτοβουλίες.
Για περισσότερες πληροφορίες
Στατιστικά στοιχεία για τις ΕΠΠ
ΕΠΠ που βρίσκονται στο στάδιο της συλλογής υπογραφών
Φόρουμ της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών
Εκστρατεία #EUTakeTheInitiative
(οι υπόλοιπες σημερινές αποφάσεις του Κολλεγίου των Επιτρόπων – link με αυτόματη μετάφραση)
Η Επιτροπή εγκαινιάζει την εργαλειοθήκη για τις αγροτικές περιοχές (europa.eu)
Νέα μέτρα για την ενίσχυση της ανάπτυξης δικτύων gigabit (europa.eu)
Σύσταση για τον στόχο μείωσης των εκπομπών έως το 2040 (europa.eu)
Επίτευξη «μηδενικών καθαρών» εκπομπών CO2 έως το 2050 (europa.eu)
1st anniversary of the earthquakes in Türkiye and Syria (europa.eu)
The European Commission is committed to personal data protection. Any personal data is processed in line with Regulation (EC) 2018/1725. All personal information processed by the Directorate-General for Communication / European Commission Representations is treated accordingly. If you do not work for a media organisation, you are welcome to contact the EU through Europe Direct in writing or by calling 00 800 6 7 8 9 10 11.
Athanasios ATHANASIOU
Press Officer / Political Reporter
European Commission
Representation in Cyprus
EU House, 30 Vyronos Avenue, 1096 Nicosia
Tel: +357 22 81 75 76 Mob: +357 99 363753
Twitter: @aathans
