Εμβολιασμός και τα οφέλη του

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συνδιοργανώνουν σήμερα στις Βρυξέλλες την πρώτη παγκόσμια σύνοδο κορυφής για τον εμβολιασμό. Στόχος της συνόδου είναι η προώθηση δράσεων, σε παγκόσμιο επίπεδο, για την αναχαίτιση της εξάπλωσης των νόσων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό και την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης για τα εμβόλια σε όλον τον κόσμο.

Ο κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε: «Είναι ασυγχώρητο το ότι, σε έναν κόσμο τόσο αναπτυγμένο όσο ο δικός μας, υπάρχουν ακόμη παιδιά που πεθαίνουν από ασθένειες οι οποίες θα έπρεπε να είχαν εξαλειφθεί εδώ και πολύ καιρό. Και το χειρότερο είναι ότι έχουμε τη λύση στα χέρια μας αλλά δεν την αξιοποιούμε πλήρως. Οι εμβολιασμοί ήδη προλαμβάνουν 2-3 εκατομμύρια θανάτους ετησίως, και θα μπορούσαν να προλαμβάνουν ακόμη 1,5 εκατομμύρια θανάτους αν βελτιωνόταν η παγκόσμια εμβολιαστική κάλυψη. Η σημερινή σύνοδος κορυφής αποτελεί μια ευκαιρία για την αντιμετώπιση αυτών των ελλείψεων. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τα κράτη μέλη της ΕΕ στο πλαίσιο των εθνικών προσπαθειών τους, καθώς και με τους εταίρους μας εδώ σήμερα. Πρόκειται για μια παγκόσμια πρόκληση την οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί, εδώ και τώρα».

Ο δρ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγεσούς, γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, δήλωσε:«Μετά από πολλά χρόνια προόδου, βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη καμπή. Η ιλαρά αναζωπυρώνεται και 1 στα 10 παιδιά εξακολουθούν να στερούνται τα βασικά εμβόλια της παιδικής ηλικίας», δήλωσε ο δρ Τέντρος.«Μπορούμε και πρέπει να επιστρέψουμε στον σωστό δρόμο. Αυτό θα το επιτύχουμε μόνο αν διασφαλίσουμε ότι όλοι θα μπορούν να επωφεληθούν από τη δύναμη των εμβολίων — και αν οι κυβερνήσεις και οι εταίροι επενδύσουν στην ανοσοποίηση ως δικαίωμα για όλους και ως κοινωνικό αγαθό. Τώρα είναι η ώρα να εντείνουμε τις προσπάθειες για να στηρίξουμε τον εμβολιασμό ως βασικό στοιχείο της υγειονομικής περίθαλψης για όλους».

Κηρύσσοντας την έναρξη της συνόδου κορυφής, ο πρόεδρος κ. Γιούνκερ και ο δρ Τέντρος ζήτησαν να ενταθούν επειγόντως οι προσπάθειες αναχαίτισης της εξάπλωσης ασθενειών που προλαμβάνονται με εμβολιασμό, όπως η ιλαρά. Μέσα στα 3 τελευταία χρόνια, 7 χώρες –εκ των οποίων οι 4 στην ευρωπαϊκή περιφέρεια– έχασαν τον χαρακτηρισμό της «απαλλαγμένης από την ιλαρά χώρας». Οι νέες εστίες είναι το άμεσο αποτέλεσμα των ελλείψεων στην εμβολιαστική κάλυψη, ακόμα και σε εφήβους και ενήλικες που δεν εμβολιάστηκαν ποτέ πλήρως. Για να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι ελλείψεις στον εμβολιασμό, η σύνοδος κορυφής εξέτασε τα πολλαπλά εμπόδια στον εμβολιασμό, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων, των κανονισμών και της προσβασιμότητας, της διαθεσιμότητας, της ποιότητας και της ευχρηστίας των υπηρεσιών εμβολιασμού· τα κοινωνικά και πολιτιστικά πρότυπα, τις αξίες και τη στήριξη· τα ατομικά κίνητρα, τη νοοτροπία, τις γνώσεις και τις δεξιότητες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ζήτησαν επίσης ισχυρή στήριξη για την GAVI, την Global Vaccine Alliance. Η GAVI διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην επίτευξη των στόχων εμβολιασμού στις χώρες του κόσμου με τις μεγαλύτερες ελλείψεις σε πόρους.

Στην ημερήσια διάταξη της συνόδου κορυφής βρίσκεται επίσης η δημιουργία νέων προτύπων και νέων ευκαιριών για την ενίσχυση της ανάπτυξης των εμβολίων, καθώς και η εξεύρεση τρόπων διασφάλισης της ανοσοποίησης ως προτεραιότητας για τη δημόσια υγεία και ως οικουμενικού δικαιώματος.

Ιστορικό

Ο ΠΟΥ έχει κηρύξει την επιφυλακτικότητα απέναντι στον εμβολιασμό, συμπεριλαμβανομένου του εφησυχασμού και της έλλειψης εμπιστοσύνης και ευχρηστίας, μία από τις δέκα απειλές για την παγκόσμια υγεία το 2019. Τα εμβόλια είναι ασφαλή και αποτελεσματικά και αποτελούν τις βάσεις κάθε ισχυρού συστήματος πρωτοβάθμιας περίθαλψης.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 79 % των ανθρώπων αναγνωρίζουν ότι τα εμβόλια είναι ασφαλή και το 84 % αναγνωρίζουν ότι είναι αποτελεσματικά, σύμφωνα με την έκθεση Wellcome Global Monitor σχετικά με τις απόψεις και τις αντιλήψεις του κόσμου ως προς την επιστήμη και τις μεγάλες προκλήσεις για την υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο. Ωστόσο, από την έκθεση για την κατάσταση σχετικά με την εμπιστοσύνη όσον αφορά τα εμβόλια στην ΕΕ προκύπτει ότι η άρνηση του εμβολιασμού έχει αυξηθεί σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ, κάτι που συνδέεται με τη χαμηλή εμπιστοσύνη στην ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης συμβάλλει σημαντικά στη μείωση του ποσοστού κάλυψης, που είναι ουσιαστικής σημασίας για την εξασφάλιση συλλογικής ανοσίας, και που οδηγεί σε αυξημένες εξάρσεις των νόσων.

Σύμφωνα με έρευνα του Ευρωβαρόμετρου του Απριλίου του τρέχοντος έτους, το ήμισυ σχεδόν των πολιτών της ΕΕ (48 %) πιστεύουν ότι τα εμβόλια μπορούν συχνά να προκαλέσουν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, το 38 % θεωρούν ότι μπορούν να προκαλέσουν τις παθήσεις από τις οποίες προστατεύουν και το 31 % είναι πεπεισμένοι ότι μπορούν να αποδυναμώσουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Τα στοιχεία αυτά είναι επίσης αποτέλεσμα της αυξημένης διασποράς της παραπληροφόρησης σχετικά με τα οφέλη και τους κινδύνους των εμβολίων από τα ψηφιακά μέσα και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Τα κρούσματα ιλαράς που έχουν δηλωθεί μέχρι στιγμής εντός του 2019 σε παγκόσμιο επίπεδο είναι τα υψηλότερα από το 2006. Η απότομη αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς που άρχισε το 2018 συνεχίστηκε και το 2019, με περίπου 90 000 δηλωθέντα κρούσματα το πρώτο εξάμηνο του έτους μόνο στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ, και πάνω από 365 000 κρούσματα παγκοσμίως. Αυτά τα εξαμηνιαία στοιχεία ήδη ξεπερνούν τα συνολικά ετήσια στοιχεία από κάθε έτος μετά το 2006.

Η πρόοδος προς την επίτευξη της καθολικής υγειονομικής κάλυψης και, εν τέλει, του τρίτου από τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης —«διασφάλιση υγιούς ζωής και προώθηση της ευημερίας για όλους, σε όλες τις ηλικίες»— αποτελούν προτεραιότητες στην Ευρώπη και σε όλον τον κόσμο. Ο ΠΟΥ, τα κράτη μέλη του και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν λάβει τολμηρά μέτρα για την αντιμετώπιση των ελλείψεων στην ανοσοποίηση, οι οποίες ανοίγουν δρόμο σε οποιαδήποτε νόσο που μπορεί να προληφθεί με εμβολιασμό. Οι δραστηριότητες που δρομολογήθηκαν από το ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης του ΠΟΥ για τα εμβόλια, τη σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την ενίσχυση της συνεργασίας για την καταπολέμηση των ασθενειών που προλαμβάνονται με εμβολιασμό, καθώς και την κοινή δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον εμβολιασμό έχουν εκτεταμένες συνέπειες για τα συστήματα υγείας και τις κοινότητες.

Για περισσότερες πληροφορίες

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Δέκα δράσεις για τον εμβολιασμό για όλους

Παγκόσμια σύνοδος κορυφής για τον εμβολιασμό

Ιστότοπος για τον εμβολιασμό

Ειδικό Ευρωβαρόμετρο 488: Η στάση των Ευρωπαίων απέναντι στον εμβολιασμό

Σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την ενίσχυση της συνεργασίας για την καταπολέμηση των ασθενειών που προλαμβάνονται με εμβολιασμό

ΠΟΥ:

https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/immunization-coverage

https://www.who.int/immunization/policy/en/